Tân Chủ tịch Hạ viện Mỹ là đồng minh của ông Trump

Ngày 25.10, nghị sĩ Johnson nhận được 220 phiếu thuận để trở thành Chủ tịch Hạ viện Mỹ - điều mà không đảng viên Cộng hòa nổi tiếng nào làm được 3 tuần qua. Nhiều nghị sĩ nhận định tân Chủ tịch Hạ viện là người vững vàng đem lại khởi đầu mới, giúp đảng Cộng hòa vượt qua tình trạng chia rẽ dai dẳng suốt thập niên qua.

“Ông là bạn của tất cả và chẳng phải kẻ thù của ai”, nghị sĩ Cộng hòa Elise Stefanik giới thiệu lúc đề cử nghị sĩ Johnson tại Hạ viện Mỹ vừa qua.

Không phải chịu gánh nặng chính trị đi kèm với danh tiếng lớn, Chủ tịch Johnson hứa hẹn sẽ khôi phục niềm tin dành cho Quốc hội Mỹ. Cần chờ xem ông thể hiện ra sao trong việc đoàn kết đảng Cộng hòa khi Hạ viện lập tức phải tiến hành đàm phán vấn đề chi tiêu công, cũng nhưng trong nỗ lực giành được lòng tin từ đảng Dân chủ vốn nghi ngại về lập trường của tân Chủ tịch Johnson ở một số vấn đề.

Phát biểu tại Hạ viện ngay sau khi đắc cử, Chủ tịch Johnson cam kết nhanh chóng giải quyết loạt ưu tiên của phe bảo thủ như hỗ trợ cho Israel và tăng cường an ninh biên giới. Ông nhấn mạnh: “Đã đến lúc hành động. Tôi sẽ không khiến bạn thất vọng”.

Tân Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson - Ảnh: AP

Chủ tịch Johnson trước đây là Hạ nghị sĩ bang Louisiana, đến năm 2016 được bầu vào Hạ viện Mỹ. Ông là người Louisiana đầu tiên giữ chức Chủ tịch Hạ viện Mỹ, đồng thời cũng là người miền Nam đầu tiên giữ vị trí này từ những năm 1990 đến nay.

Nằm trong phe bảo thủ của đảng Cộng hòa, Chủ tịch Johnson liên tục phản đối quyền phá thai cho phụ nữ - lập trường được thể hiện rõ qua dòng đăng trên mạng xã hội X đầu năm nay: “Chúng tôi sẽ đưa số ca phá thai về 0”. Năm ngoái ông cũng phản đối luật yêu cầu các bang công nhận hôn nhân đồng giới.

Với tư cách thành viên Ủy ban Tư pháp Hạ viện, Chủ tịch Johnson được chú ý khi phụ trách thẩm vấn nhân chứng trong lần luận tội cựu Tổng thống Trump đầu tiên năm 2019. Đến năm 2020 ông luôn bảo vệ cựu Tổng thống Trump trong suốt cuộc bầu cử, tập hợp nhiều chính trị gia ký tên vào thư ủng hộ lật ngược kết quả bỏ phiếu ở một số bang. Đặc biệt ông rất thân thiết với Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Jim Jordan - người cùng cựu Tổng thống Trump lên thay đổi kết quả.

Ngày 25.10, cựu Tổng thống Trump tuyên bố Chủ tịch Johnson “sẽ khiến tất cả chúng ta tự hào”.

Hạ nghị sĩ Doug Collins cho biết trong những lúc bận rộn, Chủ tịch Johnson sẽ bình tĩnh cố gắng tìm cách giải quyết. Ông sẽ làm việc với thành viên mới và dùng chuyên môn của mình về hiến pháp để tư vấn cách thẩm vấn tốt nhất.

Cũng theo nghị sĩ Collins, tuy khiêm tốn và tốt bụng nhưng Chủ tịch Johnson sẵn sàng mạnh mẽ bảo vệ những gì bản thân tin tưởng.

Đảng Dân chủ nghi ngại

Điều khiến đảng Dân chủ nghi ngại nhất chính là sự ủng hộ mà Chủ tịch Johnson dành cho cựu Tổng thống Trump vào 2 năm trước, khi nỗ lực thay đổi kết quả bầu cử diễn ra.

Ngày 7.11.2020 sau lúc chính trị gia Joe Biden được tuyên bố là người chiến thắng, Chủ tịch Johnson viết trên mạng xã hội rằng ông đã gọi động viên cựu Tổng thống Trump “hãy mạnh mẽ và tiếp tục chiến đấu”.

Đến ngày 6.1.2021 khi Quốc hội Mỹ chứng nhận chiến thắng của ông Biden, còn lực lượng ủng hộ cựu Tổng thống Trump tập trung bên ngoài Điện Capitol, Chủ tịch Johnson lại viết dòng tweet: “Chúng ta phải đấu tranh vì tính liêm chính trong bầu cử, vì hiến pháp cũng như vì nền cộng hòa! Tôi rất vinh dự được giúp đỡ dẫn dắt cuộc đấu tranh hôm nay”.

Nhưng khi được hỏi lại về cuộc bầu cử 2020 vào ngày 24.10, Chủ tịch Johnson từ chối trả lời. Ngoài ra sau khi đắc cử vị trí đứng đầu Hạ viện Mỹ thì Chủ tịch Johnson lập tức tỏ ý muốn hợp tác với nghị sĩ lãnh đạo phe Dân chủ Hakeem Jeffries.

Khả năng đoàn kết đảng Cộng hòa của Chủ tịch Johnson được thể hiện rất rõ ràng: không đảng viên Cộng hòa nào phản đối ông nắm giữ vị trí đứng đầu Hạ viện Mỹ. Nghị sĩ Matt Gaetz - người dẫn đầu nỗ lực phế truất cựu Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy - hài lòng khi Chủ tịch Johnson cam kết quyết không thông qua dự luật chi tiêu nào trước khi có biện pháp tạm thời để tài trợ cho chính phủ Mỹ. Ông McCarthy cùng không ít đảng viên Cộng hòa phe ôn hòa và phe cực hữu cũng tuyên bố ủng hộ Chủ tịch Johnson ở mọi lĩnh vực.

Cẩm Bình