TAND TP.HCM công bố bản án sơ thẩm vụ di sản thừa kế của cố NSƯT Vũ Linh

TAND TP.HCM đã ban hành bản án sơ thẩm vụ tranh chấp di sản thừa kế; yêu cầu hủy quyết định cá biệt và đòi nhà cho ở nhờ giữa bà Võ Thị Hồng Nhung (em ruột của ông Võ Văn Ngoan - cố NSƯT Vũ Linh) và bà Võ Thị Hồng Loan (con gái cố NSƯT Vũ Linh).

Bản án sơ thẩm đã tuyên bà Hồng Loan là con nuôi và là người duy nhất thuộc hàng thừa kế thứ nhất của cố NSƯT Vũ Linh; bà Hồng Nhung được nhận 15% giá trị tài sản mà cố nghệ sĩ để lại...

Bản án sơ thẩm cũng dẫn rõ các căn cứ để HĐXX tuyên bà Nhung được hưởng 15% giá trị tài sản...

HĐXX áp dụng án lệ, lẽ công bằng

Theo nội dung bản án, HĐXX xét thấy, bà Hồng Loan là con nuôi của cố NSƯT Vũ Linh, thuộc hàng thừa kế thứ nhất và không thuộc trường hợp không có quyền hưởng, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản. Bà Nhung và ông Nhiêu là hàng thừa kế thứ hai nên không được hưởng di sản khi hàng thừa kế thứ nhất còn sống.

Tuy nhiên, trong khối tài sản của cố NSƯT Vũ Linh tạo lập phải tính đến công sức của bà Nhung.

Các bên tham gia phiên tòa sơ thẩm vụ tranh chấp di sản thừa kế của cố NSƯT Vũ Linh. Ảnh: NGUYỄN TIẾN

Căn cứ bản khai nhân khẩu của cố NSƯT Vũ Linh vào ngày 18-9-1976, tờ khai gia đình chủ hộ tại địa chỉ 91/594 Võ Di Nguy, phường 9, quận Gò Vấp, có cơ sở xác định cố NSƯT Vũ Linh sống cùng mẹ, bà Nhung và ông Nhiêu tại đây từ năm 1967. Từ năm 1973, cố NSƯT Vũ Linh là diễn viên sân khấu và đi lưu diễn khắp nơi. Bà Nhung đã phụng dưỡng, chăm sóc mẹ già để cố NSƯT Vũ Linh có thời gian tập trung lo sự nghiệp.

Thời điểm cố nghệ sĩ được tặng thưởng nhiều huy chương danh giá, đánh dấu vị trí xã hội trong ngành sân khấu... bà Nhung không chỉ lo cho mẹ già, quán xuyến gia đình mà còn hỗ trợ ông trong việc chăm sóc, nuôi dạy bà Loan. Góp phần quan trọng để cố nghệ sĩ tập trung lo công việc, yên tâm phát triển sự nghiệp.

Cạnh đó, khi cố NSƯT Vũ Linh bệnh nặng, ông đã đưa bà Nhung và con gái của bà về sống chung. Những năm tháng cuối đời, bà Nhung ở chung nên thường xuyên ở cạnh chăm sóc, chia sẻ, an ủi, động viên ông.

Thời điểm cố NSƯT Vũ Linh mất, bà Loan thừa nhận bà khó khăn, chỉ đóng góp số tiền nhỏ không đủ để trang trải. Bà Nhung và những người thân khác đã trực tiếp tổ chức, sắp xếp hậu sự cho ông. Mặc dù số tiền dùng để lo ma chay có thể từ tiền phúng viếng, nhưng thời điểm đó không phải là vấn đề tài chính mà trên hết là tình yêu thương, là sự tôn kính của mọi người dành cho ông.

Bà Võ Thị Hồng Nhung và con gái Lê Thị Hồng Phượng. Ảnh: NGUYỄN TIẾN

HĐXX xét thấy, cần xem xét công sức của bà Nhung nhằm tạo điều kiện để bà Nhung ổn định cuộc sống.

HĐXX áp dụng án lệ 05/2016/AL được Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao thông qua ngày 6-4-2016. Xét yêu cầu được nhận toàn bộ tài sản thừa kế của bà Nhung lớn hơn việc xem xét tính công sức nên được xem xét quyết định trong cùng vụ án.

Cạnh đó, căn cứ Khoản 2, Điều 6 BLDS quy định: “Trường hợp không thể áp dụng tương tự pháp luật theo quy định tại khoản 1 Điều này thì áp dụng các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự quy định tại Điều 3 của Bộ luật này, án lệ, lẽ công bằng”.

Khoản 3, Điều 45 BLTTDS quy định lẽ công bằng được xác định trên cơ sở lẽ phải được mọi người trong xã hội thừa nhận, phù hợp với nguyên tắc nhân đạo, không thiên vị và bình đẳng về quyền và nghĩa vụ của các đương sự trong vụ việc dân sự đó…

Xét công sức và hoàn cảnh hiện nay của bà Nhung, HĐXX quyết định tính bằng 15% tổng giá trị di sản của cố NSƯT Vũ Linh là không trái pháp luật, là lẽ công bằng.

15% tổng giá trị tài sản được tính thế nào?

Cũng theo bản án, tài sản của cố NSƯT Vũ Linh, gồm: nhà và đất tại số 5 Đoàn Thị Điểm, phường 1, quận Phú Nhuận; 3.007 m2 đất thuộc thửa đất số 87, 88 tờ bản đồ số 8, phường Linh Đông, TP.Thu Đức và 1 xe ôtô.

Bà Hồng Loan được nhận 85%, bà Nhung được nhận 15%.

Đối với nhà ở và đất tại số 5 Đoàn Thị Điểm, phường 1, quận Phú Nhuận đã khai nhận di sản thừa kế và đã cập nhật tên bà Hồng Loan không trái pháp luật nên không cần hủy việc cập nhật sang tên. Gia đình bà Hồng Loan đang cư trú tại nơi thờ cúng cố NSƯT Vũ Linh và ước nguyện của cố nghệ sĩ là làm nhà từ đường nên ưu tiên giữ lại tài sản này.

Bà Võ Thị Hồng Loan. Ảnh: NGUYỄN TIẾN

Đối với quyền sử dụng 3.007 m2 đất và xe ôtô vẫn đang đứng tên cố NSƯT Vũ Linh. Hai tài sản này có giá trị đủ để đảm bảo việc thi hành án trong trường hợp bà Hồng Loan không có khả năng hoàn tiền cho bà Nhung.

Do đó, định giá toàn bộ giá trị 3 tài sản của cố NSƯT Vũ Linh để lại tại thời điểm thi hành án.

Bà Hồng Loan có nghĩa vụ hoàn trả cho bà Hồng Nhung 15% tổng giá trị di sản. Sau khi bà Loan thực hiện xong nghĩa vụ hoàn tiền thì được tiến hành thủ tục sang tên quyền sử dụng đất 3.007 m2 đất và quyền sở hữu xe ôtô.

Trường hợp, bà Hồng Loan không có khả năng hoàn tiền thì phát mãi quyền sử dụng 3.007 m2 đất và xe ôtô để thi hành án.

SONG MAI