Tăng cường các giải pháp dập dịch châu chấu gây hại

Ngay sau khi UBND tỉnh công bố dịch, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục phối hợp với UBND các huyện: Nguyên Bình, Hòa An, Thạch An tổ chức các biện pháp cấp bách phòng trừ châu chấu tre gây hại cây rừng và cây trồng nông nghiệp; chỉ đạo kiểm tra công tác phòng trừ, ngăn chặn triệt để sự phát sinh, phát triển và gây hại của châu chấu tre. Chỉ đạo Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi chủ động phối hợp với các địa phương tăng cường công tác điều tra, theo dõi, dự tính, dự báo chính xác tình hình châu chấu tre; cử cán bộ kỹ thuật tham gia chỉ đạo, hướng dẫn biện pháp kỹ thuật phòng trừ châu chấu tre. Chủ động trang bị máy phun thuốc động cơ dạng khói để phục vụ công tác diệt trừ châu chấu tre. UBND các huyện: Nguyên Bình, Hòa An, Thạch An huy động lực lượng tham gia thực hiện phòng trừ châu chấu tre trên địa bàn; thực hiện các chính sách hỗ trợ phòng trừ dịch theo quy định; chủ động sử dụng ngân sách địa phương để hỗ trợ công tác phòng trừ châu chấu tre. Chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện, UBND cấp xã tăng cường kiểm tra, theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình phát sinh, phát triển của châu chấu tre; tham mưu UBND huyện các biện pháp phòng trừ châu chấu tre kịp thời, hiệu quả, không để phát triển ra diện rộng. Thông báo tình hình, tác hại của châu chấu tre đến các hộ gia đình trên địa bàn, đôn đốc nhân dân thường xuyên kiểm tra cây rừng, diện tích trồng cây nông nghiệp gần khu vực châu chấu tre gây hại. Phát hiện kịp thời, thống kê, khai báo tình hình châu chấu gây hại và thực hiện ngay các biện pháp phòng trừ châu chấu tre theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn.

Châu chấu tre gây hại trên cây ngô.

Theo các cơ quan chuyên môn, vòng đời của châu chấu tre lưng vàng dài. Thời gian sống và phá hại khoảng 5 - 6 tháng trong năm. Châu chấu trưởng thành có thể bay xa 40 - 60 km, di chuyển nhanh thành từng đàn. Khi hết thức ăn trên rừng chúng có thể di chuyển đến phá hại trên các cây trồng khác gần bìa rừng như ngô, lúa, cỏ chăn nuôi. Vì vậy, dù đã triển khai nhiều biện pháp, song, từ khi công bố dịch đến nay châu chấu bước vào giai đoạn tuổi 4 - 5, có cánh khả năng di chuyển nhanh, sức phá hoại mạnh hơn, tiếp tục gây hại trên cây rừng và cây trồng nông nghiệp. Cụ thể, châu chấu gây hại trên cây ngô với mật độ phổ biến 2 - 4 con/m2, nơi cao 15 - 20 con/m2; trên cỏ dại mật độ phổ biến 100 - 200 con/m2, nơi cao 300 - 400 con/m2; trên rừng vầu mật độ phổ biến 800 - 1.500 con/m2, nơi cao 2.500 - 3.500 con/m2, cục bộ 6.000 - 8.000 con/m2. Đến nay, diện tích bị nhiễm là trên 856 ha, tăng 339 ha từ khi công bố dịch. Phó Chi Cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi Đoàn Thị Thuấn cho biết: Chính quyền địa phương có ổ dịch đã tăng cường tổ chức phun diệt trừ những diện tích bị nhiễm châu chấu gây hại. Tuy nhiên, những đợt mưa lớn cùng với việc châu chấu tre đang thời kỳ di chuyển nhanh, dẫn đến khi phun, thuốc ít hiệu quả hơn so với thời kỳđầu. Nhiều diện tích trồng vầu có địa hình đi lại khó khăn nên các địa phương chưa tổ chức phun diệt trừ được, dẫn tới nhiều diện tích vầu tiếp tục bị chấu chấu gây hại…

Chị Lý Thị Mùi, xóm Xẻ Pản, xã Thịnh Vượng (Nguyên Bình) chia sẻ: Nhà tôi bị châu chấu gây hại gần 1 ha ngô. Giai đoạn châu chấu đang nở và bắt đầu di chuyển vào tấn công cây ngô với mật độ rất dày, có thời điểm trên 1 cây ngô có hàng trăm con châu chấu. Gia đình mua thuốc bảo vệ thực vật về tự phun. Qua theo dõi, khi phun một số con bị chết, còn lại thì bay đi. Sau một thời gian khi dư lượng thuốc ít hơn, châu chấu lại tiếp tục trở lại trên cây ngô để ăn lá. Châu chấu gây hại đúng thời điểm cây ngô đang thụ phấn nên dự kiến năng suất vụ ngô của gia đình sẽ bị giảm một nửa so với năm 2023.

Dịch châu chấu không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hằng ngày của các gia đình. Châu chấu không chỉ gây hại cây trồng mà còn bay vào nhà, khiến các gia đình phải thường xuyên đóng cửa, bịt kín các lỗ trống để châu chấu không bay vào nhà. Bên cạnh đó, việc thường xuyên phun khiến lượng lớn châu chấu bị ngấm thuốc chết, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến nguồn nước của người dân…

Phun diệt trừ châu chấu gây hại trên cây trồng.

Trước việc châu chấu đang di chuyển nhanh, các địa phương có dịch huy động lực lượng dân quân tự vệ phối hợp với người dân thành lập tổ phun trừ; sử dụng máy phun dạng khói để phun. Cùng với sự hỗ trợ của lực lượng chức năng, các hộ nông dân chủ động phun trừ bằng máy phun gia đình. Ban đầu châu chấu tre ăn lá cây rừng, cây tre, vầu, sau đó, châu chấu bay theo từng đàn di chuyển đến ăn lá ngô, lá chuối với số lượng và mật độ dày đặc, sức tàn phá lớn, khó kiểm soát. Nhiều người dân bày tỏ lo lắng khi các ruộng mạ phục vụ sản xuất vụ mùa năm 2024 đang có nguy cơ bị châu chấu tre lưng vàng xâm hại. Theo cán bộ địa chính xã Thịnh Vượng (Nguyên Bình) Lô Thị Hồng Mẫn, hiện nay, diện tích rừng tự nhiên của xã rất lớn, trong khi đó các nương, rẫy trồng ngô lại xen kẽn diện tích rừng. Vì vậy khi phun trừ mặc dù tỷ lệ chết khá cao nhưng sau đó châu chấu ở trong các rừng tự nhiên lại bay vào ăn lá cây ngô và các hoa màu khác. Người dân xã chủ động phun thuốc nhiều lần nhưng khả năng tái nhiễm vẫn rất cao…

Cùng với xã Thịnh Vượng, các huyện có ổ dịch chỉ đạo các địa phương huy động các máy phun sẵn có của nhân dân và máy phun động cơ dạng khói của các huyện vừa trang bị để tổ chức phun đồng loạt. Tăng cường thông tin, tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh của địa phương về tình hình châu chấu tre và các biện pháp phòng trừ; vận động và khuyến khích chủ rừng, người dân chủ động tham gia phun thuốc diệt trừ châu chấu tre đúng thời điểm, thời gian và yêu cầu kỹ thuật theo khuyến cáo của cơ quan chuyên môn, đảm bảo hiệu quả phòng trừ cao nhất… Phó Chi Cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi Đoàn Thị Thuấn cho biết thêm: Thời gian tới, đơn vị tiếp tục cử cán bộ hỗ trợ các địa phương có ổ dịch châu chấu thực hiện các biện pháp chống dịch. Đồng thời, điều phối máy phun động cơ và máy phun động cơ dạng khói cho các huyện có ổ dịch, nỗ lực dập dịch châu chấu tre hại cây trồng, giảm thiểu thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân.

P.V