Tăng cường thúc đẩy chính sách du lịch không khói thuốc lá

Xây dựng không gian công cộng không khói thuốc

Hội nghị do Liên minh Phòng chống tác hại thuốc lá Đông Nam Á (SEATCA) phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá Việt Nam (VNTCF) và Bộ Y tế Việt Nam tổ chức. Với chủ đề “Điểm đến không khói thuốc: Chuyển đổi ngành du lịch khu vực châu Á - Thái Bình Dương”.

Tại hội nghị, bà Phan Thị Hải - Phó giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá nhấn mạnh, du lịch không chỉ đơn thuần là phát triển kinh tế mà còn là bảo vệ con người và gìn giữ di sản văn hóa. Khi biến những điểm du lịch thành nơi không có khói thuốc, chúng ta không chỉ bảo vệ các di tích mà còn cứu sống nhiều người.

Các đại biểu tham dự hội nghị đến từ các nước trong khu vực ASEAN và các tổ chức quốc tế đã giới thiệu những trường hợp thành công từ các thành phố triển khai quy định pháp luật về không khói thuốc, bao gồm các biện pháp thực thi sáng tạo, các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng và sự tham gia của người dân địa phương trong kiểm tra, giám sát.

Đặc biệt, chuyến tham quan thực tế tại Đại Nội Huế - di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận- vừa giới thiệu những giá trị văn hóa đặc sắc của Việt Nam, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ không gian này không bị ảnh hưởng bởi khói thuốc thụ động và rác thải thuốc lá.

Bà Phan Thị Hải - Phó giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá chia sẻ tại hội nghị

Bà Domilyn Villarreiz, Quản lý Chương trình Không Khói Thuốc của SEATCA khẳng định, không du khách nào mong muốn phải hít phải khói thuốc độc hại khi đặt chân đến một điểm du lịch. Việc xây dựng các không gian công cộng không khói thuốc không chỉ là hành động vì sức khỏe cộng đồng, mà còn là chiến lược phát triển du lịch thông minh, bền vững.

Bên cạnh các giải pháp thúc đẩy thực thi chính sách, các đại biểu cũng đưa ra cảnh báo về những chiêu trò đánh tráo khái niệm đến từ ngành công nghiệp thuốc lá. Theo đó, gần đây, các công ty thuốc lá đã lợi dụng những thuật ngữ này trong việc quảng bá thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng với mục đích đánh lừa người tiêu dùng, đồng thời giảm thiểu hoặc che giấu những nguy cơ gây nghiện của sản phẩm.

Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng chiến thuật này dễ gây nhầm lẫn cho cộng đồng, làm suy yếu hiệu quả của công tác kiểm soát thuốc lá và đe dọa tiến trình xây dựng một môi trường hoàn toàn không khói thuốc.

Hội nghị với sự tham gia của hơn 160 đại biểu đến từ các cơ quan chính phủ, các tổ chức, đối tác quốc tế

Ông Alan Zaldivar, đại biểu Hội đồng thành phố Iloilo, Philippines, bày tỏ lo ngại, không khói thuốc phải là một khái niệm rõ ràng, không khí trong lành, con người khỏe mạnh, cộng đồng an toàn. "Chúng ta cần mạnh mẽ phản đối các nỗ lực đánh tráo khái niệm, nhằm tiếp tục quảng bá cho các sản phẩm độc hại. Là những người đứng đầu, chúng ta cần lên tiếng phản đối những quan điểm sai lệch và bảo đảm rằng khái niệm không khói thuốc thật sự mang lại lợi ích cho sức khỏe cộng đồng, không phải cho ngành công nghiệp thuốc lá", ông kêu gọi.

Với mục tiêu xây dựng một môi trường du lịch không khói thuốc, các đại biểu đã cam kết đưa khu vực châu Á-Thái Bình Dương, đặc biệt là ASEAN, trở thành hình mẫu toàn cầu về du lịch không khói thuốc và truyền cảm hứng để các khu vực khác cùng theo đuổi.

“Đây không chỉ là một chiến dịch, mà là một phong trào nhằm đảm bảo mỗi hơi thở, dù là của người dân hay du khách, đều là niềm hy vọng của sự sống. Chúng ta cần chung tay lên tiếng vì môi trường không khói thuốc ngay hôm nay”, bà Domilyn Villarreiz.

Phòng, chống tác hại thuốc lá là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững

Thuốc lá hiện là một trong những nguyên nhân gây tử vong có thể phòng tránh hàng đầu trên toàn cầu. Tại khu vực ASEAN, gần 129 triệu người trưởng thành đang sử dụng thuốc lá. Riêng tại Việt Nam, theo nghiên cứu PGATS 2024, khoảng 22,4% người trưởng thành thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc tại nơi làm việc, và 44,9% bị phơi nhiễm khói thuốc trong chính gia đình mình.

Tại TP Huế, tỷ lệ người trưởng thành sử dụng thuốc lá giảm từ 27% năm 2018 xuống còn 24,4% năm 2022, tỷ lệ người tiếp xúc với khói thuốc thụ động tại nơi làm việc giảm từ 41,3% năm 2018 còn 27% năm 2022.

Hơn 200 khách sạn, nhà hàng trên địa bàn TP Huế đã gắn biển cấm hút thuốc lá

Theo ông Nguyễn Chí Tài, Phó Chủ tịch UBND TP Huế, Huế là thành phố di sản đặc biệt của Việt Nam, hiện đang sở hữu 8 di sản được UNESCO công nhận, trong đó 6 di sản của riêng Huế và 2 di sản chung với các địa phương khác. Thành phố đang nỗ lực quyết tâm xây dựng Huế xứng tầm với vai trò, vị thế mới, Trung tâm văn hóa, du lịch đặc sắc của cả nước.

Xác định công tác phòng, chống tác hại thuốc lá là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững. Thời gian qua, Huế thực hiện nghiêm túc các quy định cấm hút thuốc tại các khu vực công cộng như di tích, trường học, bệnh viện và trụ sở cơ quan.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục tại cộng đồng, đặc biệt trong trường học và ngành du lịch. Huy động sự tham gia của cộng đồng dân cư, đoàn thể thanh niên, các phương tiện truyền thông để thay đổi nhận thức và hành vi xã hội.

“Huế là một trong những địa phương đi đầu trong xây dựng mô hình "Thành phố không khói thuốc" tại Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục nỗ lực để duy trì và mở rộng kết quả đạt được. Tuy nhiên, không một thành phố hay quốc gia nào có thể đơn độc giải quyết vấn đề này, chỉ khi có sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia, các tổ chức và cộng đồng trong khu vực, chúng ta mới có thể tạo ra sự thay đổi thực chất và bền vững", ông Nguyễn Chí Tài nhấn mạnh.

Thùy Nhung