Trên thế giới, hiện có 18 quốc gia cấm thuốc lá nung nóng với nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng nhìn chung đều liên quan tới sức khỏe. Việt Nam liệu có thể tìm thấy những bài học từ các quốc gia này?
Quan điểm của Bộ Y tế về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đây là các sản phẩm mới và không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Theo số liệu tại Báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá cho thấy, chỉ trong vòng 2 năm gần đây, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 13-15 tuổi đã tăng nhanh ở mức báo động: Tăng hơn 2 lần (từ 3,5% năm 2022 lên 8,0% năm 2023).
Đội 6 - Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hồ Chí Minh vừa phối hợp với các đơn vị liên quan phát hiện địa điểm kinh doanh chứa hơn 3.000 đơn vị sản phẩm thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc, giá trị ước tính lên tới hơn 1 tỷ đồng.
Theo Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam, nếu có thể ngăn chặn ai đó bắt đầu sử dụng thuốc lá khi còn trẻ thì điều đó giống như tiêm một liều vaccine để bảo vệ họ suốt cuộc đời.
Tại hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại của thuốc lá do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức ngày 23/11, Thạc sĩ Nguyễn Hạnh Nguyên - đại diện Tổ chức HealthBrigde Canada tại Việt Nam đã chỉ ra một số quan niệm sai lầm, sự thật về sản phẩm thuốc lá mới.
Đây là thông điệp Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chọn làm chủ đề cho Ngày Thế giới không thuốc lá 31.5.
Ngày Thế giới Không Thuốc lá 2023 vào 31/5 tới sẽ là cơ hội để kêu gọi các chính phủ và các nhà hoạch định chính sách hỗ trợ nông dân chuyển đổi sang cây trồng bền vững.
'Chúng ta cần thực phẩm, không cần thuốc lá' được lựa chọn là chủ đề chính của Ngày thế giới không thuốc lá năm nay (31/5/2023).
Do những hạn chế của chính sách thuế hiện hành, giá thuốc lá ở Việt Nam đang ở một trong những mức thấp nhất thế giới, tỷ lệ hút thuốc giảm chậm và sức mua thuốc lá của người Việt Nam vẫn đang gia tăng.
WHO và Ngân hàng Thế giới khuyến cáo tỷ trọng thuế thuốc lá trên giá bán lẻ phải đạt từ 75% mới thực sự có tác động làm giảm tiêu dùng. Việc tăng thuế đối với thuốc lá có thể làm giảm số lượng người nghèo, góp phần ngăn ngừa tử vong sớm do hút thuốc, giảm gánh nặng chi phí y tế liên quan đến thuốc lá.
Thuốc lá điện tử đang rất phổ biến bởi nhiều ưu điểm hơn so với thuốc lá truyền thống, như không có mùi hôi, không gây khó chịu cho những người xung quanh, nhiều bạn trẻ coi đây là phương pháp để cai nghiện thuốc lá. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm.
Gần đây, 8 học sinh tại một trường tiểu học ở Hà Nội đã phải nhập viện vì nghịch thuốc lá điện tử. Loại thuốc lá này nguy hiểm thế nào?
Để đạt được hiệu quả giảm tiêu dùng thuốc lá, WHO và các chuyên gia hoạt động trong lĩnh vực y tế công cộng cho rằng cần thay đổi chính sách thuế thuốc lá theo hướng bổ sung thuế tuyệt đối với mức đủ lớn.
Hiện nay, ngoài thuốc lá truyền thống, trên thị trường đang tồn tại 2 loại thuốc lá thế hệ mới là thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), các sản phẩm thuốc lá truyền thống hay thế hệ mới đều độc hại đối với sức khỏe con người.
Theo kết quả xét nghiệm, loại thuốc lá điện tử mà cô gái trẻ này được mời hút có chất cần sa tổng hợp. Sau khi hút, cô gái bất tỉnh và được đưa đến y tế cơ sở trong tình trạng hôn mê, tụt huyết áp, sau đó phải chuyển đến Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.
Thuốc lá điện tử chứa nhiều chất độc như hóa chất hương liệu, kim loại và nicotine - chất gây nghiện mạnh nên có hại cho sức khỏe. Nhiều người vẫn thường nhầm tưởng thuốc lá điện tử không gây hại vì khi hút vào không tỏa ra khói hay có mùi khó chịu như hút thuốc lá thông thường. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của sản phẩm này chẳng kém gì thuốc lá thông thường.
Một điều tra từ Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) cho thấy, tỷ lệ hút thuốc lá thế hệ mới ở học sinh lớp 8 đến lớp 12 trong năm 2019 mới chỉ 2,6%, đến năm 2020 đã tăng lên 12,6%. Nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chỉ ra, thành phần chính trong thuốc lá nung nóng ngoài nicotine thì còn có nhiều hợp chất độc như propylene, glycol, glycerin, fomandehit và chất tạo hương vị; thậm chí hàm lượng một số chất trong thuốc lá điện tử còn cao hơn và tạo ra những chất mới không có trong thuốc lá truyền thống, có khả năng gây loạn thần, ảo giác tương tự ma túy đá.
Các đại biểu bày tỏ tin tưởng rằng cuộc đối thoại lần này sẽ tiếp tục dẫn đến các hành động cụ thể giữa các cơ quan ngành của ASCC và các đối tác, tạo cơ sở cho các nỗ lực của ASEAN hậu COVID-19.
Theo các chuyên gia, thuốc lá điện tử, vape, thuốc lá nung nóng hay còn được gọi chung là thuốc lá thế hệ mới được quảng cáo như dòng sản phẩm thay thế cho thuốc lá truyền thống hiện đang là mối đe dọa khẩn cấp đối với sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu, đặc biệt là thanh thiếu niên
Hút thuốc lá là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và làm tăng mức độ nghiêm trọng của các bệnh về đường hô hấp.
Mặc dù không ít nhãn hiệu thuốc lá điện tử được quảng cáo không chứa nicotine, ít hại hơn so với thuốc lá điếu thông thường, nhưng đây chỉ là các quảng cáo nhằm gây nhầm lẫn.
Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang thu hút sự quan tâm và sử dụng của nhiều người, nhất là những người trẻ. Tuy nhiên, ít ai biết được tác hại khôn lường ẩn sau hình ảnh 'thời thượng' các loại thuốc lá hiện đại đó.
Phán quyết về bao bì thuốc lá góp phần khuyến khích thêm nhiều quốc gia ban hành và thực thi các biện pháp kiểm soát thuốc lá.
Ngày Thế giới không thuốc lá và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá năm 2020 có chủ đề: 'Bảo vệ thanh - thiếu niên khỏi tác động của việc quảng cáo các sản phẩm thuốc lá và sử dụng thuốc lá' được Tổ chức Y tế thế giới lựa chọn nhằm thông tin tới cộng đồng tác hại của việc nghiện chất nicotine có trong các sản phẩm thuốc lá, đồng thời kêu gọi cộng đồng xã hội thực hiện chính sách bảo vệ giới trẻ trước những nguy cơ do sử dụng sản phẩm thuốc lá.
Thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng hiện có xu hướng nhắm tới đối tượng là giới trẻ thông qua hình ảnh, phong cách tạo gu thẩm mỹ, xu hướng của giới trẻ, bán hàng qua mạng (bán qua app điện thoại thông minh, quảng cáo và mua bán trên internet ) là hình thức mà giới trẻ thường sử dụng, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, môi trường, lối sống, hành vi của giới trẻ.
Với thiết kế có vẻ sành điệu, sang chảnh, đa dạng về hương vị kèm theo những lời quảng cáo về tính tiện lợi, độ an toàn..thuốc lá thế hệ mới thu hút sự quan tâm và sử dụng của giới trẻ như một trào lưu có tính thời thượng.
Theo điều tra sức khỏe học sinh toàn cầu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thực hiện tại 21 tỉnh, thành phố của nước ta vào năm 2019 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường ở học sinh Việt Nam có xu hướng giảm từ 4% xuống 3,6% nhưng tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử bắt đầu tăng lên 2,6%.
Với những tác hại nguy hiểm đến sức khỏe của các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, GS, TS Ngô Quý Châu, Giám đốc Trung tâm Hô hấp Bệnh viện Bạch Mai, Chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam đề xuất các cơ quan chức năng tại Việt Nam sớm đưa ra khuyến cáo cấm hoặc kiểm soát chặt chẽ việc kinh doanh sản phẩm thuốc lá này.