Tăng huyết áp, đau bụng không ngờ nguy kịch vì phình động mạch chủ bụng
Phình động mạch chủ bụng đều không có triệu chứng ở giai đoạn đầu. Vỡ phình diễn ra đột ngột, tỷ lệ tử vong cao trước khi đến viện vì mất máu.
Ngày 29/7, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết đã can thiệp đặt stent graft thành công cứu sống một bệnh nhân nam 66 tuổi tuổi bị phình động mạch chủ bụng kèm nhiều bệnh lý nền nguy cơ cao.
Đau bụng âm ỉ không ngờ bệnh nguy hiểm
Nam bệnh nhân N.V.H (66 tuổi) thường trú tại phường Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp kéo dài nhiều năm kèm đái tháo đường type 2. Khoảng một tuần trước khi nhập viện, bệnh nhân xuất hiện triệu chứng đau âm ỉ vùng bụng có cảm giác đau lan xuống chân với cường độ và tần suất tăng dần qua các ngày.
Bệnh nhân được gia đình đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh để nhập viện theo dõi và điều trị chuyên sâu. Kết quả chụp cắt lớp vi tính cho thấy khối phình động mạch chủ bụng đoạn dưới thận và động mạch chậu chung bên phải, thành mạch vôi hóa rải rác.

Thăm khám cho bệnh nhân N.V.H - Ảnh BVCC
Hội chẩn đa chuyên khoa đánh giá khối phình kích thước lớn có thể vỡ bất cứ lúc nào. Sau khi hội chẩn liên khoa, các bác sĩ thống nhất chỉ định điều trị bằng phương pháp đặt stent graft nội mạch - kỹ thuật xâm lấn tối thiểu, giúp loại bỏ nguy cơ vỡ túi phình mà không cần mở bụng và nhận được sự đồng thuận từ phía gia đình người bệnh.
Ca can thiệp do BSCKII Trần Quang Định, Trưởng khoa Phẫu thuật và Can thiệp Tim mạch thực hiện với sự hỗ trợ của chuyên gia. Ê-kíp tiến hành đặt stent graft tại vị trí khối phình động mạch chủ bụng đoạn dưới thận và 2 stent nhánh vào động mạch chậu hai bên.
Stent graft được đưa vào đoạn mạch bị phình rộng tạo thành một giá đỡ vững chắc, có tác dụng như một màng bọc bảo vệ thành động mạch chủ bị tổn thương, ngăn nguy cơ vỡ khối phình. Quá trình can thiệp kéo dài gần một giờ, bệnh nhân tỉnh táo và không có cảm giác đau.

Ê-kíp can thiệp tiến hành đặt Stent Graft dưới sự hỗ trợ của hệ thống DSA 2 bình diện - Ảnh BVCC
Sau can thiệp, bệnh nhân hết cảm giác đau tức vùng bụng, tỉnh táo, ăn uống và vận động nhẹ nhàng. Hiện sức khỏe bệnh nhân ổn định và được xuất viện.
Điều trị bệnh lý động mạch chủ bằng kỹ thuật đặt stent graft ngày càng được ứng dụng phổ biến và trở thành phương pháp được các Trung tâm tim mạch lớn lựa chọn.
Kỹ thuật này giúp gia cố thành mạch bị tổn thương bằng một giá đỡ có màng phủ chuyên biệt, ngăn nguy cơ vỡ khối phình mạch. Đây là một phương pháp điều trị ít xâm lấn hiện đại trong lĩnh vực can thiệp nội mạch, mang lại hiệu quả cao và an toàn, rút ngắn thời gian hồi phục, tỷ lệ biến chứng thấp.
BSCKII Trần Quang Định, Trưởng khoa Phẫu thuật và Can thiệp Tim mạch, cho biết: “Kỹ thuật đặt stent graft nội mạch là một bước tiến quan trọng trong điều trị các bệnh lý phình động mạch chủ bụng, đặc biệt phù hợp với người bệnh lớn tuổi, nhiều bệnh nền, mổ mở nhiều nguy cơ như bệnh nhân H.
Thay vì phải mở bụng, kéo dài thời gian gây mê và hồi phục, kỹ thuật này giúp rút ngắn quá trình can thiệp, giảm mất máu, nguy cơ biến chứng thấp và thời gian nằm viện chỉ vài ngày. Đây là kỹ thuật mang lại hiệu quả điều trị rõ rệt, nhất là với bệnh nhân già yếu, cao tuổi”.

Hình ảnh chụp từ hệ thống DSA cho thấy stent graft đã được đặt đúng vị trí khối phình động mạch - Ảnh BVCC
Người có bệnh tim mạch, mỡ máu cẩn thận
ThS.BS Nguyễn Quang Toản, khoa Phẫu thuật Can thiệp tim mạch - Lồng ngực, Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí cho biết, phình động mạch chủ bụng thường diễn ra âm thầm, nhiều khi không có triệu chứng.
Các trường hợp vỡ phình động mạch chủ bụng diễn ra đột ngột, tỷ lệ tử vong cao vì mất máu nhiều dẫn đến sốc mất máu và tử vong trước khi đến viện.
Bệnh thường xảy ra ở người có các bệnh lý mạch máu, đặc biệt ở nhóm người cao tuổi, có bệnh nền tim mạch, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu…
Do vậy người dân cần chủ động thăm khám định kỳ tại các cơ sở y tế có chuyên khoa tim mạch – phẫu thuật thuật mạch máu để được tầm soát, chẩn đoán và can thiệp kịp thời, tránh để xảy ra biến chứng vỡ phình nguy hiểm.

Động mạch chủ trước và sau khi điều trị bằng phương pháp đặt stent graft - Ảnh BVCC
Triệu chứng phình động mạch chủ bụng thường gặp
Hầu hết các trường hợp phình động mạch chủ bụng đều không có triệu chứng ở giai đoạn đầu. Đây là lý do khiến bệnh rất khó phát hiện. Một số khối phình động mạch không bao giờ vỡ mà giữ nguyên kích thước nhỏ. Số khác lớn lên theo thời gian, khi tốc độ phình tiến triển nhanh sẽ có nguy cơ dọa vỡ cực kỳ nguy hiểm.
Nếu khối phình động mạch chủ bụng đang phát triển, người bệnh có thể cảm thấy: Đau sâu, liên tục ở vùng bụng hoặc một bên bụng; Đau lưng; Vùng xung quanh rốn đập mạnh (giống như đánh trống ngực).
Khi khối phình vỡ, bệnh nhân cần được cấp cứu ngay. Các triệu chứng báo hiệu tình trạng này là: Da nhợt, chân tay lạnh, đổ mồ hôi; Chóng mặt; Ngất xỉu; Tim đập nhanh; Buồn nôn và nôn; Khó thở; Đau đột ngột ở bụng, lưng dưới, chân với mức độ tăng dần.