Tăng lương, giảm thuế sẽ kích cầu, hỗ trợ tăng trưởng
Kinh tế 6 tháng đầu năm thấp hơn kỳ vọng, đặt ra thách thức lớn cho việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng của cả năm 2023. Trong thời gian còn lại của năm, động lực tăng trưởng được kỳ vọng là đầu tư công, sự phục hồi của du lịch và tác động kích cầu từ việc tăng lương, giảm thuế… Đây là một nội dung trong cuộc trao đổi của phóng viên TBTCVN với Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương trong dịp cơ quan này công bố số liệu thống kê kinh tế xã hội quý II và 6 tháng đầu năm 2023.
PV: Thưa bà, bà đánh giá thế nào về kết quả tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm 2023?
Bà Nguyễn Thị Hương: GDP 6 tháng đầu năm tăng 3,72%, đây là mức tăng trưởng không đạt như kỳ vọng do nền kinh tế phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.
Từ bên ngoài, bối cảnh thế giới tiếp tục biến động phức tạp, khó lường, cạnh tranh chiến lược nước lớn gay gắt hơn, kéo theo sự tham gia của nhiều quốc gia, khu vực. Lạm phát tăng cao tại một số thị trường nhập khẩu lớn, dẫn đến nhu cầu tiêu dùng thắt chặt hơn đã ảnh hưởng đến cơ hội xuất khẩu và khai thác thị trường của các doanh nghiệp trong nước.
Chính sách tiền tệ thắt chặt tác động mạnh đến các doanh nghiệp, các hoạt động kinh tế, đầu tư, tiêu dùng toàn cầu. Kinh tế toàn cầu tiếp tục suy giảm, nhiều nền kinh tế lớn tăng trưởng chậm lại. Rủi ro hệ thống ngân hàng, nợ công, nợ của doanh nghiệp… gia tăng. Kinh tế Trung Quốc đang phục hồi chậm và còn nhiều bất định.
Ở trong nước, động lực sản xuất công nghiệp, xuất khẩu và du lịch chưa phục hồi hoàn toàn, bị tác động bởi khó khăn, thách thức từ bên ngoài. Đơn hàng xuất khẩu giảm sút do nhu cầu tại Mỹ và khu vực đồng Euro yếu đi. Giải ngân vốn đầu tư công, một động lực tăng trưởng vô cùng quan trọng trong bối cảnh hiện nay, cũng chưa có cải thiện đáng kể. Một số thị trường then chốt như tiền tệ, chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản và lao động... bộc lộ nhiều rủi ro.
Như vậy, mặc dù tăng trưởng kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm không đạt như kỳ vọng, nhưng cũng là mức tăng trưởng phù hợp trong bối cảnh chung của kinh tế toàn cầu hiện nay, là kết quả từ sự nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, người dân và doanh nghiệp, dựa vào nội lực của nền kinh tế, trong bối cảnh hết sức khó khăn cả về kinh tế, chính trị và xã hội trên toàn thế giới.
PV: Trong bối cảnh khó khăn như vậy, động lực nào giúp cho tăng trưởng của quý II khả quan hơn, thưa bà?
Bà Nguyễn Thị Hương: Động lực tăng trưởng chính trong quý II và 6 tháng đầu năm tập trung chủ yếu vào khu vực dịch vụ. Đây là khu vực có mức tăng cao nhất trong cả 3 khu vực kinh tế. Sự gia tăng của lượng khách du lịch trong nước và quốc tế, hoạt động du lịch đang là điểm sáng trong bức tranh tăng trưởng, du lịch phát triển kéo theo sự tăng trưởng mạnh trong các nhóm ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống, vận tải kho bãi, bán buôn, bán lẻ và nghệ thuật, vui chơi giải trí.
Bên cạnh đó, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tiếp tục là “bệ đỡ” của nền kinh tế, nhờ thực hiện đẩy mạnh quá trình tái cơ cấu chuyển từ “sản xuất nông nghiệp” sang “kinh tế nông nghiệp”, vừa đảm bảo nguồn cung và an ninh lương thực vừa gặt hái được nhiều kết quả tích cực tạo nên tăng trưởng ổn định trong những quý vừa qua. Tăng trưởng khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản trong 6 tháng đầu năm đạt 3,07%.
Việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công cũng là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, mức tăng vốn đầu tư thực hiện của khu vực Nhà nước 6 tháng đầu năm 2023 đạt 12,6% cho thấy sự quyết tâm nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương trong việc quyết liệt đẩy mạnh thực hiện nguồn vốn đầu tư công ngay từ các tháng đầu năm.
PV: Với mức tăng trưởng 6 đầu năm thấp như vậy, bà đánh giá khả năng đạt mục tiêu tăng trưởng của cả năm ra sao?
Bà Nguyễn Thị Hương: Theo kịch bản tăng trưởng đã đề ra trong Nghị quyết số 01 của Chính phủ, để đạt mục tiêu tăng trưởng 6,5% trong năm 2023, thì 6 tháng đầu năm cần phải đạt được mức tăng 6,2%. Tuy vậy, tăng trưởng kinh tế cả nước 6 tháng đầu năm chỉ đạt 3,72%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu tăng trưởng.
Để tăng trưởng kinh tế cả năm đạt 6,5%, trong 6 tháng cuối năm, kinh tế cả nước cần phải tăng trên 9,1%. Đây là mức tăng cao và là thách thức rất lớn trong bối cảnh kinh tế thế giới vẫn tồn tại nhiều yếu tố, rủi ro tiềm ẩn, khó dự báo, cầu tiêu dùng thế giới vẫn yếu. Tổng cục Thống kê sẽ tiếp tục thu thập, bổ sung thông tin từ các bộ, ngành, địa phương để cập nhật kịp thời kịch bản tăng trưởng kinh tế cho các quý tiếp theo.
PV: Theo bà, đâu là những động lực tăng trưởng từ nay đến cuối năm?
Bà Nguyễn Thị Hương: Trong 6 tháng cuối năm có thể kỳ vọng ở một số động lực chính như: đầu tư công đang được đẩy mạnh nhằm giải phóng nguồn lực, tạo cơ hội cho sản xuất phát triển. Nhiều ngành sẽ có cơ hội hưởng lợi trực tiếp như xây dựng, giao thông vận tải tăng trưởng, ngành sản xuất vật liệu xây dựng…
Bên cạnh đó, hoạt động du lịch tăng trưởng sẽ tạo cơ hội cho nhiều ngành dịch vụ phát triển, thúc đẩy tiêu dùng trong nước và xuất khẩu tại chỗ; nông nghiệp và thủy sản vẫn tiếp tục ổn định; nhiều sản phẩm nông sản đang vào mùa có khả năng xuất khẩu cao. Xuất khẩu hàng nông, thủy sản tăng trưởng tốt.
Lạm phát trong nước được kiểm soát hiệu quả cũng là yếu tố hỗ trợ tăng trưởng. Tăng lương cơ sở mới kể từ 1/7 sẽ là nhân tố để kích thích nhu cầu tiêu dùng do tăng thu nhập, nâng cao mức độ thụ hưởng của người lao động. Cùng với đó, chính sách tài khóa và tiền tệ tiếp tục phối hợp hỗ trợ như giảm thuế, phí, giảm mặt bằng lãi suất cho vay sẽ hỗ trợ sản xuất - kinh doanh và kích cầu tiêu dùng.
PV: Xin cảm ơn bà!