Tăng tính hấp dẫn về bảo hiểm xã hội tự nguyện

Tích cực hỗ trợ xây dựng chính sách

Theo BHXH Việt Nam, từ năm 2022, WB - BHXH Việt Nam đã phối hợp triển khai các đợt khảo sát, tìm hiểu để tư vấn hỗ trợ mở rộng diện bao phủ và hiệu quả hoạt động của BHXH tự nguyện. Hội thảo Triển khai chương trình BHXH tự nguyện tại Việt Nam và kinh nghiệm quốc tế cũng là một trong những hoạt động quan trọng của WB phối hợp cùng BHXH Việt Nam để hỗ trợ phát triển BHXH tự nguyện.

Hà Nội ra quân tuyên truyền về chính sách BHXH tự nguyện. Ảnh: BH

Theo Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu, các mục tiêu phát triển BHXH được đặt ra tại Nghị quyết 28/NQ-TW của BCH Trung ương Khóa XII về cải cách chính sách BHXH. Đây là định hướng cải cách chính sách mang tính tổng thể, nhằm xây dựng hệ thống BHXH đa tầng, linh hoạt, hướng tới mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội toàn diện cho người dân. Việc sửa đổi chính sách BHXH tự nguyện là rất cần thiết, từ đó mở rộng hơn nữa tầng BHXH cơ bản tới đông đảo người dân. Ngoài những kinh nghiệm thực tiễn đã có, những chia sẻ, bài học kinh nghiệm quốc tế cũng là cơ sở quan trọng để sửa đổi chính sách BHXH tự nguyện, qua đó nâng cao hơn nữa tính hấp dẫn, thu hút nhiều người dân tham gia hơn trong giai đoạn tới.

Theo thống kê của Ban Quản lý Thu - Sổ, thẻ (BHXH Việt Nam), giai đoạn trước năm 2019, bình quân số người tham gia BHXH tự nguyện tăng khoảng từ 20% - 30% so với năm trước. Số người tham gia BHXH tự nguyện bắt đầu tăng mạnh từ năm 2019. Năm 2020, số người tham gia BHXH tự nguyện đạt trên 1,12 triệu người, gần gấp đôi so với số tham gia năm 2019 và bằng khoảng 12 năm trước cộng lại, đạt 2,28% lực lượng lao động trong độ tuổi lao động, vượt chỉ tiêu tại Nghị quyết số 28-NQ/TW đề ra.

Chú trọng nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện

Theo BHXH Việt Nam, hiện nay, ngoài chính sách hỗ trợ tham gia từ ngân sách nhà nước được thực hiện từ 2018 theo quy định của Luật BHXH 2014, có 18/63 tỉnh hỗ trợ thêm cho người tham gia BHXH tự nguyện, như Hà Nội, An Giang, Bắc Giang, Bắc Ninh, Bình Dương, Cần Thơ, Hà Tĩnh, Hải Dương, Hải Phòng, Hậu Giang, Kiên Giang, Quảng Bình, Quảng Nam, Quảng Ninh, Quảng Trị, Sơn La, Trà Vinh, Vĩnh Phúc.

Nhiều giải pháp tăng số tham gia BHXH tự nguyện cũng đang được ngành BHXH Việt Nam tích cực triển khai. Theo đó, cơ quan BHXH phối hợp các ngành, các cấp lập danh sách đối tượng tiềm năng chưa tham gia BHXH để tập trung tuyên truyền, vận động tham gia. Đơn cử như tiếp tục đa dạng hóa các loại hình truyền thông như tổ chức hội nghị, hội thảo, hội thi, tư vấn, đối thoại trực tiếp…; chú trọng tuyên truyền, vận động trực tiếp tại cơ sở theo các nhóm đối tượng, hoặc tổ chức hội nghị khách hàng; nâng cao chất lượng hoạt động tổ chức dịch vụ thu bằng việc tổ chức đào tạo hướng dẫn nghiệp vụ, kỹ năng tuyên truyền vận động.

Bên cạnh đó, cơ quan BHXH cũng chủ động kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp, các nhà hảo tâm, các cơ quan, tổ chức đóng góp, hỗ trợ cho người tham gia BHXH tự nguyện, mua tặng sổ BHXH tự nguyện cho người dân có hoàn cảnh khó khăn tại các địa phương.

Theo chuyên gia của WB - ông Christophe Lemiere - Trưởng nhóm Phát triển Con người của WB bày tỏ sự đánh giá cao với những kết quả phát triển BHXH của Việt Nam. Theo đó, tính bền vững của hệ thống đã được cải thiện với những cải cách bước đầu. Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) đang cố gắng tháo gỡ một số rào cản, cố gắng làm cho BHXH tự nguyện hấp dẫn hơn bằng việc thêm khoản trợ cấp thai sản, giảm thời gian đóng của người lao động, tăng khoản hỗ trợ từ ngân sách.

Dù vậy, ông Christophe Lemiere cũng đánh giá, còn nhiều thách thức để đạt mục tiêu bảo phủ chế độ hưu trí đến số đông người lao động nhất là trong bối cảnh già hóa dân số như hiện nay. Để đạt bao phủ 60% lực lượng lao động tham gia BHXH và 60% người cao tuổi có lương hưu vào năm 2030, cần có những giải pháp cải cách mạnh mẽ. Bên cạnh đó, nhấn mạnh vai trò của việc tổ chức thực hiện chính sách. Đồng thời, khẳng định sẽ tiếp tục hỗ trợ BHXH Việt Nam về các bài học kinh nghiệm quốc tế, đưa ra các khuyến nghị về chuyên môn để tổ chức thực hiện hiệu quả chính sách BHXH tự nguyện.

Quốc Túy