Tăng tốc xây đề án miễn viện phí toàn dân

Tổng Bí thư Tô Lâm vừa thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW “Về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân”.

Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, viện phí và học phí hiện chiếm 30 - 35% tổng chi tiêu của các hộ gia đình nghèo tại Việt Nam.

Một trong những nội dung đáng chú ý của nghị quyết này, được người dân đặc biệt quan tâm và đặt nhiều kỳ vọng, là từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất một lần mỗi năm, được lập sổ sức khỏe điện tử để quản lý sức khỏe theo vòng đời, từng bước giảm gánh nặng chi phí y tế.

Đến năm 2030, người dân sẽ được miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế theo lộ trình.

Hiện nay, người tham gia bảo hiểm y tế có trách nhiệm đồng chi trả 11 - 13% tổng chi phí khám chữa bệnh, trong khi bình quân quỹ bảo hiểm y tế chi trả khoảng 87 - 89%. Nếu chính sách miễn viện phí cơ bản được thực hiện, đây sẽ là bước tiến lớn nhằm giảm gánh nặng tài chính cho người dân, đặc biệt là các nhóm yếu thế trong xã hội.

Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, viện phí và học phí hiện chiếm 30 - 35% tổng chi tiêu của các hộ gia đình nghèo tại Việt Nam. Nhằm hiện thực hóa mục tiêu trên, Bộ Y tế đang khẩn trương xây dựng Dự thảo Đề án miễn viện phí toàn dân và đặt mục tiêu hoàn thành trong tháng 9 năm nay.

GS-TS.Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, vừa chủ trì cuộc họp với các cục, vụ chuyên môn để triển khai tổng quát việc xây dựng đề án.

Đây là một trong những nội dung quan trọng nhất nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 72 của Bộ Chính trị về các giải pháp đột phá trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Dự thảo đề án sẽ xác định cụ thể mục tiêu, phạm vi, đối tượng, khung lý thuyết cũng như tham khảo kinh nghiệm triển khai từ một số quốc gia trên thế giới. Việc thiết kế chính sách sẽ được cân nhắc thận trọng để bảo đảm khả thi, bền vững và phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội trong nước.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn giao Vụ Bảo hiểm y tế làm đầu mối phối hợp với các đơn vị liên quan khẩn trương hoàn thiện dự thảo đề án để trình lãnh đạo Bộ.

Đồng thời, Bộ Y tế cũng sẽ tham mưu thành lập Ban soạn thảo, với sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các bộ, ngành liên quan và tổ chức quốc tế tại Việt Nam.

Các cục, vụ, trường, viện sẽ được phân công tham mưu, hoàn thành các báo cáo thành phần về thực tiễn chi trả viện phí trong nước, mô hình chi phí và dịch vụ y tế ở các quốc gia khác, rà soát khung pháp lý hiện hành và đánh giá tác động chính sách khi đề án được ban hành.

Thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định, ngành Y tế luôn kiên định phương châm “chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân là trên hết, trước hết”. Vì vậy, đề án sẽ được xây dựng theo lộ trình cụ thể, tính toán trên từng cấp chuyên môn, phạm vi, quy mô triển khai.

Mục tiêu là từng bước giảm chi phí y tế mà người dân phải chi trả, tiến tới miễn viện phí toàn dân giai đoạn 2030 - 2035, đồng thời bảo đảm mọi người dân đều có thẻ bảo hiểm y tế để tiếp cận, tham gia và thụ hưởng đầy đủ các dịch vụ khám chữa bệnh cơ bản.

Song song với chính sách miễn viện phí, Việt Nam cũng đang đẩy mạnh chuyển đổi số trong ngành y tế. Theo định hướng giai đoạn 2025 - 2030, ngành Y tế sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu y tế tập trung, từng bước hình thành cơ sở dữ liệu quốc gia, cho phép chia sẻ và phân tích dữ liệu phục vụ cho cả công tác khám chữa bệnh lẫn quản lý, nghiên cứu và hoạch định chính sách.

Mục tiêu đặt ra là đến năm 2030, sẽ hình thành hệ sinh thái y tế số hoàn chỉnh, ứng dụng công nghệ trong quản lý bảo hiểm và theo dõi bệnh án, để mỗi công dân đều sở hữu một sổ sức khỏe số.

Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số y tế hiện đang đối mặt với nhiều thách thức lớn như thiếu hụt nguồn nhân lực, chưa có khung pháp lý đầy đủ cho giao dịch điện tử trong y tế, còn hạn chế về cơ chế tài chính, và bất cập trong hạ tầng công nghệ, nhất là tại tuyến y tế cơ sở.

Theo TS.Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế, để đạt được các mục tiêu đã đề ra, ngành y tế cần tăng cường vai trò lãnh đạo trong thực hiện chiến lược chuyển đổi số, đồng thời hoàn thiện khung pháp lý liên quan đến công nghệ thông tin và bảo hiểm y tế, đầu tư cho hạ tầng công nghệ, hệ thống quản lý dữ liệu tập trung và thúc đẩy hợp tác công - tư trong chia sẻ dữ liệu y tế.

“Đây là giải pháp then chốt để y tế Việt Nam tận dụng tối đa lợi thế từ trí tuệ nhân tạo (AI), mang lại lợi ích thiết thực cho người bệnh và cho toàn bộ hệ thống y tế”, ông Hà Anh Đức nhấn mạnh.

Việc đồng thời thúc đẩy hai mục tiêu lớn: miễn viện phí cơ bản và chuyển đổi số toàn diện trong lĩnh vực y tế không chỉ góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước trong việc xây dựng một hệ thống y tế công bằng, hiện đại và nhân văn.

D.Ngân