Tăng trưởng GDP 10% năm 2026: Tín hiệu mở đường cho chu kỳ bứt phá mới

Tuần qua, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về phát triển kinh tế xã hội 2026. Trong đó mục tiêu tăng trưởng GDP là từ mức 10% trở lên, GDP bình quân đầu người 5.400 - 5.500 USD.

Quyết tâm lớn từ Nghị trường

Mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2026 được Quốc hội giao từ 10% trở lên, GDP bình quân đầu người 5.400 - 5.500 USD.

Năm 2025, mục tiêu tăng trưởng GDP theo Nghị quyết của Quốc hội là 8% trở lên. Đây là mục tiêu đã được điều chỉnh so với mức ban đầu là 6,5 - 7% và phấn đầu tăng 7 - 7,5% được thông qua tại kỳ họp vào cuối năm 2024.

"Việc điều chỉnh các chỉ tiêu nhằm củng cố, chuẩn bị tốt các yếu tố nền tảng nhằm thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030, đánh dấu thời điểm đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, góp phần tạo nền tảng vững chắc để đạt tốc độ tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030", Nghị quyết nêu.

Như vậy, có thể xem việc Quốc hội thông qua mục tiêu tăng trưởng 10% trở lên trong Nghị quyết về phát triển kinh tế xã hội 2026 là bước mở đầu cho giai đoạn phát triển mới, tạo nền tảng hướng tới chuỗi tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030.

Như đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, đoàn ĐBQH Hải Phòng đánh giá, chỉ tiêu tăng trưởng GDP từ 10% trở lên không chỉ là mục tiêu của riêng năm 2026, mà còn là chỉ tiêu đã được định hướng trong Dự thảo Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, thể hiện sự thống nhất cao giữa các mục tiêu trung hạn và dài hạn.

Đại biểu cho rằng mức tăng trưởng trên thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ, đồng thời đặt ra nhiều yêu cầu rất cao về điều hành, cải cách thể chế, nâng cao năng suất lao động. Tuy nhiên bà tin rằng mục tiêu này "không ngoài tầm với" nếu có giải pháp đúng, trúng và kịp thời.

Nhiều ý kiến đại biểu quốc hội và chuyên gia kinh tế cũng cho thấy sự đồng thuận về tính khả thi của mục tiêu và nhấn mạnh vai trò của những cải cách căn bản để nền kinh tế bứt phá mạnh mẽ.

Đại biểu Trần Anh Tuấn, đoàn ĐBQH TP HCM cho rằng mục tiêu tăng trưởng 10% trong năm 2026 và các năm sau là "có thể đạt được" dù đó là một "thách thức lớn".

Đại biểu Trương Xuân Cừ, đoàn ĐBQH TP Hà Nội cho rằng đây là một quyết tâm chính trị rất lớn, việc tăng từ trên 8% lên 10% là "cả một sự bứt tốc".

Còn TS. Huỳnh Thanh Điền, giảng viên Trường Đại học Nguyễn Tất Thành nhận định mục tiêu 10% là khát vọng lớn nhưng khả thi, nếu Việt Nam khai thác đúng các động lực.

Thay đổi tư duy tăng trưởng

Việt Nam đang trên đà hướng tới mục tiêu tăng trưởng 8% của năm 2025, khi GDP 3 quý đầu năm đã đạt 7,85%. Đây là mức tăng tích cực, vượt dự đoán của nhiều tổ chức quốc tế. Tuy nhiên, khi nhìn sang năm 2026, khoảng cách giữa mục tiêu trong nước và dự báo của các định chế tài chính quốc tế vẫn khá lớn. HSBC dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2026 ở mức 6,7%, trong khi Standard Chartered kỳ vọng mức khoảng 7,2%.

Những số liệu này cho thấy mục tiêu tăng trưởng 10% trở lên là rất tham vọng, đòi hỏi nỗ lực đột phá và các giải pháp mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Theo TS Nguyễn Quốc Việt, chuyên gia chính sách công, Trường Đại học Kinh tế, ĐHQG Hà Nội, để thực hiện mục tiêu tăng trưởng cho cả nhiệm kỳ tiếp theo, Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng đã xác định 3 động lực đổi mới mang tính đột phá.

Thứ nhất, kinh tế tư nhân được nâng từ vị thế "động lực quan trọng" lên "một động lực quan trọng nhất" của nền kinh tế. Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã đề ra nhiều giải pháp và mục tiêu cụ thể, mang tính kỳ vọng cao, giúp khu vực tư nhân vươn lên mạnh mẽ.

Thứ hai, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo được xác định là động lực chính, mang tính đột phá, là nền tảng để đạt tăng trưởng nhanh và hiệu quả.

Thứ ba, kết hợp các động lực tăng trưởng với vai trò của Nhà nước, cả góc độ quản lý lẫn góc độ chính sách. Thay vì chỉ thực hiện chức năng quản lý, vai trò của Nhà nước được nhấn mạnh là chủ thể kiến tạo, dẫn dắt và thúc đẩy phát triển, thông qua việc xây dựng nền hành chính công vụ và thể chế liêm chính, hiện đại, được vận hành trên nền tảng chuyển đổi số.

"Đây là sự thay đổi về tư duy tăng trưởng, hướng tới mô hình hiệu quả, bao trùm, bền vững, lấy khu vực tư nhân, khoa học công nghệ và Nhà nước kiến tạo làm 3 trụ cột phát triển trong giai đoạn tới", TS Nguyễn Quốc Việt cho biết.

Đại biểu Trương Xuân Cừ cho rằng “cả hệ thống chính trị và toàn dân đều phải vào cuộc", bao gồm cả kinh tế hộ gia đình, kinh tế tư nhân. Ông cũng lưu ý các chủ trương, chính sách phải có "độ mở rất lớn" để ứng phó với tình hình biến động của thế giới.

Còn đại biểu Trần Anh Tuấn nhận định Việt Nam cần huy động tốt những nguồn lực trong và ngoài nước như tài lực, nhân lực, vật lực và sử dụng hiệu quả những nguồn lực hiện có, đặc biệt là các nguồn lực lớn như đất đai. Ông cũng nhấn mạnh cần "giải phóng được sức sản xuất tốt", có một thị trường tiêu thụ mạnh mẽ đối với hàng hóa sản xuất trong nước, đồng thời phải làm cho thị trường xuất khẩu đa dạng hơn. Trong đó, lưu ý cần khắc phục những điểm nghẽn từ các thị trường có thuế đối ứng cao như thị trường Mỹ.

Dù lạc quan, nhiều chuyên gia cảnh báo các điểm nghẽn có thể cản trở mục tiêu tăng trưởng. TS. Huỳnh Thanh Điền cảnh báo thách thức lớn là tỷ lệ nội địa hóa thấp và sự liên kết yếu giữa FDI, tư nhân và nhà nước. "Ba dòng chảy này vẫn vận hành như ba dòng tách biệt. Nếu không có cơ chế phối hợp và chia sẻ lợi ích rõ ràng, nền kinh tế sẽ thiếu sức bật nội sinh", ông phân tích.

Theo ông, điều Việt Nam cần lúc này không chỉ là tăng tốc mà còn là tái cấu trúc để phát triển bền vững, dựa trên nền công nghiệp có khả năng tự chủ và kết nối chuỗi giá trị toàn cầu, đặc biệt là "nâng tầm" khu vực tư nhân phát triển.

TS Nguyễn Văn Điển, Trưởng khoa Kinh tế chính trị - Học viện Chính trị Khu vực II

Nhìn chung, cả 3 trụ cột truyền thống đều đang có triển vọng sức bật rất lớn. Đầu năm 2026 khi Chính phủ ban hành Nghị quyết 01 với các giải pháp toàn diện và quyết tâm cao thì mục tiêu tăng trưởng trên 10% sẽ trong tầm tay.

Ông Trần Anh Tùng, Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP HCM

Để đạt mục tiêu nền kinh tế phải tăng tốc vượt trội trong điều kiện thế giới còn biến động, lạm phát và thương mại toàn cầu chưa hoàn toàn phục hồi. Muốn vậy, đầu tư công cần chuyển từ dàn trải sang tập trung vào các dự án lan tỏa, tháo nút thắt pháp lý để tư nhân tham gia mạnh hơn. Xuất khẩu phải đa dạng hóa thị trường và nâng hàm lượng giá trị. Tiêu dùng nội địa cần được hỗ trợ thông qua chính sách thuế linh hoạt, kích cầu gắn với du lịch và dịch vụ đô thị. Đồng thời, cần tái cấu trúc động lực tăng trưởng theo hướng ưu tiên các lĩnh vực công nghệ cao có khả năng tiếp nhận chuyển giao công nghệ bắt buộc…

GS.TS. Vũ Minh Khương, Giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu (Singapore)

Nếu Việt Nam muốn đạt tới đẳng cấp toàn cầu như Singapore và Hàn Quốc, mức tăng trưởng kinh tế cần ít nhất 10 - 12%/năm. Tuy nhiên, không nên chạy theo 'phần ngọn' là bơm tiền để tạo đà tăng trưởng trong khi hy sinh mặt nền tảng về thể chế, quy chế. Trong số 29 ngành công nghiệp, Việt Nam có rất nhiều ngành có thế mạnh, tăng trưởng 15 - 20% nếu được tạo điều kiện nền tảng.

Đỗ Kiều