Tăng trưởng GDP năm 2025 có thể đạt tới 8,1% nhờ tiêu dùng và đầu tư

Công nghiệp và dịch vụ tiếp tục là trụ cột tăng trưởng

Báo cáo kinh tế vĩ mô tháng 7 của Công ty Chứng khoán MB (MBS) cho thấy, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý II/2025 tăng 7,96% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức tăng trưởng cao thứ hai trong giai đoạn 2020–2025, chỉ sau mức tăng 8,6% ghi nhận trong quý II/2022.

Mức tăng trưởng này vượt qua mục tiêu 7% đề ra cho quý II theo kịch bản tăng trưởng toàn năm 6,5 - 7%. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa đạt kỳ vọng của kịch bản tăng trưởng cao, vốn đặt mục tiêu cả năm đạt 8% và riêng quý II là 8,2%.

Trong ba khu vực kinh tế chính, công nghiệp và xây dựng ghi nhận tốc độ tăng trưởng ấn tượng nhất, đạt 9% so với cùng kỳ, đóng góp 43,6% vào mức tăng trưởng chung. Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục đóng vai trò chủ lực với mức tăng 10,8% - cho thấy vai trò trung tâm của lĩnh vực này trong chuỗi giá trị sản xuất.

Ảnh minh họa

Khu vực dịch vụ tăng trưởng 8,5% và là nhóm đóng góp lớn nhất vào tăng trưởng GDP, chiếm 51,2%. Một số lĩnh vực dịch vụ ghi nhận tốc độ tăng cao gồm: hoạt động hành chính và hỗ trợ tăng 16,4%, giáo dục và đào tạo tăng 11,5%, dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng 10,7%. Trong khi đó, nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng trưởng ổn định ở mức 3,9%, đóng góp 5,2%.

Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) trong nửa đầu năm 2025 tăng 9,2% so với cùng kỳ, mức cao nhất trong giai đoạn 6 tháng đầu năm kể từ năm 2020. Riêng ngành chế biến, chế tạo ghi nhận mức tăng 11,1%, vượt xa mức 8,5% của cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, triển vọng ngắn hạn của lĩnh vực sản xuất vẫn đối mặt với thách thức. Chỉ số Quản lý mua hàng (PMI) của Việt Nam duy trì dưới ngưỡng 50 điểm trong ba tháng liên tiếp, ghi nhận mức 48,9 điểm trong tháng 6 – thấp hơn mức 49,8 điểm của tháng 5. Đây là dấu hiệu cho thấy hoạt động sản xuất vẫn đang thu hẹp.

Áp lực giảm phát đơn hàng xuất khẩu, đặc biệt trong bối cảnh gia tăng rào cản thương mại và thuế quan, là nguyên nhân chính khiến các doanh nghiệp cắt giảm hoạt động mua hàng và nhân sự. Dù sản lượng vẫn tăng nhẹ trong tháng 6, nhưng MBS cảnh báo đà này khó duy trì nếu nhu cầu không có sự cải thiện rõ nét.

Thương mại quốc tế ghi nhận diễn biến sôi động trong nửa đầu năm, với kim ngạch xuất khẩu tháng 6 đạt 39,5 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ. Tổng kim ngạch xuất khẩu 6 tháng đầu năm đạt 219,83 tỷ USD, tăng 14,4%. Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất, với kim ngạch ước tính 70,9 tỷ USD, tăng trưởng 28,2%.

Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu tháng 6 đạt 36,7 tỷ USD, tăng 20,2%. Lũy kế 6 tháng, tổng kim ngạch nhập khẩu đạt 212,2 tỷ USD, tăng 17,9%. Trung Quốc là nguồn nhập khẩu lớn nhất với kim ngạch 84,7 tỷ USD (tăng 26,4%), trong khi nhập khẩu từ Mỹ cũng tăng 22,3%, đạt 8,9 tỷ USD.

Dù vậy, MBS dự báo tăng trưởng xuất khẩu cả năm chỉ đạt khoảng 9 - 10%, thấp hơn mức tăng 14,4% của nửa đầu năm. Nguyên nhân là nhu cầu nhập khẩu từ Mỹ có thể giảm do các doanh nghiệp nước này đã đẩy mạnh dự trữ hàng hóa trước thời điểm áp thuế đầu tháng 7.

Cùng với đó, quy định mới liên quan đến định nghĩa và nguồn gốc xuất xứ của “hàng hóa trung chuyển” cũng khiến các nhà nhập khẩu cần thêm thời gian để điều chỉnh chiến lược, ảnh hưởng đến dòng đơn hàng mới. Báo cáo PMI của S&P cho thấy, đơn hàng xuất khẩu đã giảm liên tiếp trong 8 tháng.

Về nhập khẩu, dự báo tăng trưởng năm nay có thể đạt 15%. Việc Trung Quốc có thể bị siết chặt kiểm soát về nguồn gốc xuất xứ và khả năng bị áp thuế cao hơn có thể khiến hàng hóa từ thị trường này giảm tốc. Ngược lại, nhập khẩu từ Mỹ có thể tăng mạnh nhờ thuế suất thấp, giúp Việt Nam thu hẹp thặng dư thương mại.

Dựa trên các yếu tố trên, MBS dự báo thặng dư thương mại năm 2025 sẽ dao động trong khoảng 4 - 8 tỷ USD, thấp hơn đáng kể so với mức 24,8 tỷ USD của năm 2024.

Tiêu dùng nội địa cải thiện nhưng vẫn dưới kỳ vọng

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong tháng 6 tăng 8,3% so với cùng kỳ, chấm dứt chuỗi ba tháng tăng trưởng hai chữ số. Tính chung nửa đầu năm, mức tăng đạt 9,3% (tăng 7,2% nếu loại trừ yếu tố giá), cao hơn mức trung bình 8,6% của năm 2024, phản ánh xu hướng phục hồi tích cực.

Dù vậy, mức tăng hiện tại vẫn chưa đạt được mốc 12% như mục tiêu của Chính phủ, và thấp hơn mức tăng trước đại dịch. Ngành du lịch là điểm sáng nhờ các chính sách thị thực linh hoạt và hoạt động xúc tiến hiệu quả. Trong 6 tháng đầu năm, lượng khách quốc tế đến Việt Nam đạt gần 10,7 triệu lượt, tăng 20,7% so với cùng kỳ.

MBS nhận định, tiêu dùng nội địa có thể tăng lên mức 9–9,5% vào cuối năm, nhờ tác động tích cực từ mặt bằng lãi suất thấp, đà hồi phục sản xuất sau biến động thuế quan, cùng chính sách gia hạn giảm thuế VAT 2% đến cuối năm 2026. Ngoài ra, các lĩnh vực mới được mở rộng ưu đãi thuế như vận tải, logistics, công nghệ thông tin cũng sẽ góp phần thúc đẩy tiêu dùng.

Hoạt động đầu tư tiếp tục giữ vai trò đầu tàu trong tăng trưởng kinh tế. Trong tháng 6, vốn FDI đăng ký mới tăng mạnh 41,9% so với cùng kỳ, còn vốn FDI giải ngân tăng 8,9%. Tổng vốn FDI thực hiện trong 6 tháng đạt 11,7 tỷ USD, cao nhất trong 5 năm gần đây.

Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục là lĩnh vực dẫn dắt thu hút đầu tư nước ngoài, chiếm tới 81,6% tổng vốn với 9,56 tỷ USD. Bất động sản và lĩnh vực năng lượng - tiện ích lần lượt chiếm 8% và 3,8%.

Song song với FDI, đầu tư công cũng ghi nhận tốc độ giải ngân tích cực. Riêng trong tháng 6, vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước đạt khoảng 66.600 tỷ đồng, tăng 23,8%. Tính chung 6 tháng đầu năm, vốn đầu tư công đạt 291.100 tỷ đồng, hoàn thành 31,7% kế hoạch năm, tăng 19,8% so với cùng kỳ.

Tổng hợp các chỉ số kinh tế chủ chốt, MBS dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 sẽ đạt khoảng 7,9 - 8,1%. Dù xuất khẩu có thể giảm tốc trong nửa cuối năm, song xu hướng phục hồi tiêu dùng nội địa cùng với lãi suất duy trì ở mức thấp và chính sách tài khóa nới lỏng sẽ đóng vai trò bù đắp.

Đặc biệt, việc đẩy mạnh giải ngân đầu tư công được kỳ vọng sẽ tiếp tục là động lực quan trọng, góp phần giữ vững đà tăng trưởng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất định.

Nhị Hà