Tăng trưởng xe điện khiến nhu cầu xăng toàn cầu suy yếu rõ rệt
Tốc độ tăng trưởng nhu cầu xăng toàn cầu có thể giảm một nửa trong năm 2024, do làn sóng chuyển dịch sang xe điện ở Trung Quốc và Mỹ cũng như mức tiêu thụ quay trở lại bình thường so với mức tăng mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19.
Báo cáo của hãng tư vấn năng lượng Wood Mackenzie (Woodmac) dự báo, nhu cầu xăng toàn cầu tăng 340.000 thùng lên 26,5 triệu thùng/ngày trong năm nay. Con số này giảm hơn 50% với mức tăng thêm 700.000 thùng/ngày vào năm ngoái, đánh dấu mức tăng trưởng yếu nhất kể từ năm 2020. Woodmac giải thích, đà tăng trưởng chậm lại là do Trung Quốc tiến đến gần đỉnh nhu cầu nhiên liệu vận tải, trong khi Mỹ đã qua mức đỉnh này.
Nhà phân tích Sushant Gupta của Woodmac nói: “Tỷ lệ thâm nhập của xe điện ngày càng tăng ở Mỹ và Trung Quốc. Trong năm nay, nhu cầu xăng của Trung Quốc sẽ chỉ tăng 10.000 thùng/ngày do tỷ lệ xe điện nhích lên”.
Trong một báo khác hồi cuối tháng 3, Woodmac nhận định,121 trong số 465 nhà máy lọc dầu trên thế giới nằm trong danh sách đánh giá đứng trước nguy cơ đóng cửa vào cuối thập niên 2020. Biên lợi nhuận suy yếu và chi phí khử carbon tăng cao là những nguyên nhân chính khiến các nhà máy này không còn tính khả thi thương mại.
Nhà phân tích Mukesh Sahdev của hãng tư vấn Rystad Energy cũng dự đoán, nhu cầu xăng toàn cầu ở mức khoảng 26 triệu thùng/ngày trong năm 2024. Con số này tăng khoảng 300.000 thùng/ngày, chậm lại rõ rệt so với mức tăng trưởng khoảng 700.000 thùng/ngày vào năm 2023.
Trong khi đó Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) cho biết, Trung Quốc, nước từng dẫn đầu về nhu cầu xăng dầu trên thế giới, dự kiến chiếm hơn một nửa tổng doanh số bán xe điện toàn cầu trong năm nay.
IEA cho rằng, đà giảm giá xe điện đang thúc đẩy nhu cầu. Tổ chức này ước tính, tỷ lệ xe điện trong tổng doanh số bán xe trong năm nay có thể đạt 45% ở Trung Quốc, khoảng 25% ở châu Âu và hơn 11% ở Mỹ.
Trong quí đầu tiên, doanh số xe điện của Mỹ ghi nhận mức tăng khiêm tốn 2%, tương đương 102.000 xe. Đó không phải là con số có thể làm giảm đáng kể nhu cầu xăng. Nhưng có vẻ như Woodmac và IEA kỳ vọng doanh số xe điện sẽ tăng nhanh trong thời gian còn lại của năm.
Ngược lại, nhu cầu xăng ở Ấn Độ và Indonesia dự báo tăng mạnh hơn trong năm 2024 do doanh số ô tô đang bùng nổ, cùng với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao và tỷ lệ sử dụng xe điện thấp.
Ước tính của chính phủ Ấn Độ cho thấy, thấy mức tiêu thụ xăng của nước này sẽ đạt kỷ lục mới 39,2 triệu tấn (tương đương 908.000 thùng/ngày) trong năm tính đến tháng 3-2025. Con số đó tăng khoảng 5% so với 37,2 triệu tấn trong năm tính đến tháng 3-2024.
Theo Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ (EIA), mức tiêu thụ xăng của Mỹ giảm xuống khoảng 376 triệu gallon mỗi ngày (8,94 triệu thùng/ngày) vào năm 2023 sau khi đạt kỷ lục 392 triệu gallon/ngày vào năm 2018.
Nhu cầu xăng của Mỹ năm 2024 dự kiến sẽ không thay đổi so với năm 2023. Do đó, biên lợi nhuận của ngành lọc dầu của Mỹ có thể sẽ chịu áp lực sau mùa lái xe cao điểm trong mùa hè này, các nhà phân tích của Woodmac và Rystad cho biết.
Tại châu Âu, nhu cầu xăng sẽ tăng 50.000 thùng/ngày, tương đương 2,3% vào năm 2024, lên 2,19 triệu thùng/ngày. Đây là con số tương tự tốc độ tăng trưởng những năm gần đây, theo hãng tư vấn FGE Energy.
Woodmac nhận định, nhu cầu xăng trì trệ ở châu Âu và sự cạnh tranh gia tăng từ nhà máy lọc dầu Dangote mới vận hành của Nigeria, có thể khiến biên lợi nhuận của ngành lọc dầu ở Âu suy giảm. Nguồn cung mới từ nhà này lọc dầu lớn nhất châu Phi này sẽ đe dọa hoạt động bán buôn xăng dầu từ châu Âu sang châu Phi trị giá 17 tỉ đô la mỗi năm.
Biên lợi nhuận từ xăng ở Mỹ và châu Á tăng 85% trong năm nay, đạt mức khoảng 29 đô la trên một thùng dầu thô Tây Texas (WTI) vào ngày 1-5. Theo dữ liệu của LSEG, biên lợi nhuận của xăng ở châu Âu tăng khoảng 29%, lên mức 13 đô la từ mỗi thùng dầu thô Brent vào ngày 30-4.
Biên lợi nhuận từ xăng tăng mạnh vào đầu năm nay do một số nhà máy lọc dầu ngừng hoạt động ở châu Á và Mỹ. Trong khi đó, các cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine hay biến động ở Biển Đỏ khiến chi phí vận chuyển cao hơn, điều này đã hỗ trợ thị trường xăng dầu châu Âu.
Theo Reuters