Tạo động lực để người dân giữ gìn và phát triển rừng

Cùng với cán bộ xã Nậm Xe và nhân dân thực hiện việc tuần tra, kiểm tra rừng tại các cánh rừng ở các bản: Mấn 1, 2, Dền Thàng. Chúng tôi thấy những cánh rừng xanh ngút ngàn trải dài như lá “phổi xanh” vừa tạo không khí trong lành, nhất là theo chia sẻ của bà con những cánh rừng này đã mang đến nhiều nguồn lợi cho người dân.

Anh Lý Văn Kiếm - người dân trong bản chia sẻ: Là thành viên Tổ chuyên trách quản lý bảo vệ rừng bản, tôi thường xuyên cùng cán bộ kiểm lâm, địa chính xã phát dọn thực bì những nơi hanh khô có nguy cơ cháy cao, kiểm tra biển báo cấp độ cháy rừng. Nhờ đó, mỗi năm tôi được hưởng từ 1-2 triệu đồng tiền chi trả DVMTR. Từ số tiền này không chỉ tôi mà những hộ nhận chăm sóc, bảo vệ rừng cũng có thêm thu nhập để đầu tư chăn nuôi, trồng trọt. Kể từ khi có tiền chi trả DVMTR, bà con có thêm thu nhập, ý thức bảo vệ rừng tốt hơn.

Người dân xã Nậm Xe tuần tra, bảo vệ và phát quang rừng.

Được biết, xã Nậm Xe có tổng diện tích rừng 5.329,83ha, trong đó rừng tự nhiên là 4.913,23ha, rừng trồng 260,84ha. Toàn bộ diện tích rừng trên địa bàn có chức năng phòng hộ, sản xuất, bảo vệ nguồn nước. Ông Đoàn Văn Hoàng – Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã cho biết: Để chi trả DVMTR đạt hiệu quả, thời gian qua xã đẩy mạnh tuyên truyền người dân làm nương, đi vào rừng không đốt lửa bừa bãi; không phá rừng lấy củi, lấy gỗ làm nhà. Xã kiện toàn Tổ chuyên trách quản lý bảo vệ rừng ở các bản, tổ có nhiệm vụ thường xuyên tuyên truyền đến nhân dân, chủ rừng nâng cao kiến thức trong phòng cháy chữa cháy rừng; tuần tra bảo vệ và trồng, phát triển rừng.

Xã giao cho cộng đồng dân cư 17 bản và 3 nhóm hộ gia đình trong xã quản lý và bảo vệ. Năm 2024, toàn xã có 1.421 hộ, nhóm hộ đang nhận trồng, chăm sóc và bảo vệ gần 3.000ha rừng phòng hộ. Nhờ đó, 1.421 hộ, nhóm hộ được Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện chi trả số tiền gần 4,5 tỷ đồng DVMTR. Từ tiền chi trả DVMTR nhiều nhóm hộ đã góp để mua các thiết bị phục vụ nhu cầu sử dụng cộng đồng như: loa đài, bàn ghế hoặc thêm vào xây nhà văn hóa, dùng làm quỹ thăm hỏi ốm đau. Còn nhiều cá nhân sử dụng để đầu tư phát triển kinh tế, cho con ăn học.

Từ tiền chi trả DVMTR người dân xã Nậm Xe có thêm thu nhập mua máy móc phục vụ sản xuất.

Cùng với đó, tiền chi trả DVMTR đã góp phần nâng cao nhận thức trong bảo vệ, phát triển rừng. Hiện nay 17 bản trên địa bàn xã có Tổ chuyên trách quản lý bảo vệ rừng, không chỉ phối hợp với các cơ quan chuyên môn mà họ còn chủ động tuần tra, bảo vệ và trồng, chăm sóc rừng; thường xuyên phối hợp với các trưởng bản, người uy tín trên địa bàn lồng ghép với các cuộc họp chi bộ, họp bản tuyên truyền giữ gìn, bảo vệ rừng, không chặt phá rừng và phòng cháy chữa cháy rừng. Đặc biệt, các bản đã đưa nội quy nghiêm cấm đốt lửa để lấy ong, lấy lâm sản ngoài gỗ, đốt đồng cỏ... vào quy ước, hương ước của bản. Nhờ đó, hiện tỷ lệ che phủ rừng của xã đạt 50,37%.

Người dân bản Dền Thàng (xã Nậm Xe) phát quang bảo vệ diện tích rừng phòng hộ.

Ông Lê Thanh Lợi - Trưởng Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện Phong Thổ cho biết: Năm 2024, toàn huyện có 23,195.05ha rừng thuộc diện tích chi trả DVMTR. Ban đã chi trả số tiền gần 31,6 tỷ đồng với 13.674 hộ, nhóm hộ nhận trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng phòng hộ. Để đảm bảo tiền chi trả DVMTR đúng người, đúng đối tượng và kịp thời, thời gian qua Ban phối hợp với các xã, thị trấn chỉ đạo các bản họp với các hộ dân để công khai số tiền nhận được, hướng dẫn các bản xây dựng quy chế quản lý và sử dụng tiền DVMTR bảo đảm công khai, minh bạch.

Với những kết quả đạt được, chi trả DVMTR đang phát huy hiệu quả không chỉ góp phần bảo vệ môi trường sinh thái mà còn mang lại sinh kế bền vững, tạo lập cơ chế tài chính ổn định, giảm dần sự phụ thuộc vào ngân sách Nhà nước. Đồng thời, từng bước thay đổi tư duy và hành động của người dân miền núi trong công tác tham gia bảo vệ, chăm sóc, phát triển rừng.

Vương Trang