Tạo hình lại đường tiêu hóa cứu bệnh nhân bị bỏng do hóa chất tẩy rửa bồn cầu

Thủng đường tiêu hóa do uống hóa chất tẩy bồn cầu tự tử

Theo lời kể của người nhà, cách đây 2 năm, do căng thẳng trước áp lực cuộc sống, người mẹ của 4 đứa con là Lương Thị H (35 tuổi, ở Bắc Ninh) đã chọn con đường giải thoát bằng việc uống 200ml hóa chất tẩy rửa bồn cầu, chị phải vào Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu.

Tại thời điểm đó, tình trạng bệnh nhân rất nặng, với các biến chứng cấp tính của chất độc gây thủng đường tiêu hóa đã được Khoa Ngoại tổng hợp phẫu thuật qua cơn hiểm nghèo.

2 năm qua, do hậu quả của chất độc, bệnh nhân bị hẹp toàn bộ thực quản và dạ dày ở ngay dưới ngã ba hầu họng, phải nong thực quản liên tục hàng tuần tại Bệnh viện Bạch Mai. Tuy vậy bệnh nhân cũng chỉ uống được từng thìa nước cháo và rất đau đớn mỗi khi nuốt.

6 tháng gần đây bệnh nhân hoàn toàn không nuốt được, phải đặt ống sonde mũi bơm nước cháo để sống cho qua ngày. Người bệnh rơi vào tình trạng suy dinh dưỡng nặng, cơ thể suy kiệt, mọi sinh hoạt cá nhân đều phải có sự hỗ trợ của người thân.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân đã có thể ăn uống được qua đường miệng. Ảnh: BVCC

"Làm thế nào để giúp một bệnh nhân nữ mới 35 tuổi, là mẹ của 4 đứa con nhỏ có thể trở lại cuộc sống bình thường?" Đó là câu hỏi lớn, khó và đầy thách thức mà TS. Trần Mạnh Hùng - Trưởng khoa Ngoại Tổng hợp (BV Bạch Mai) luôn trăn trở.

Một quyết định đầy trách nhiệm đã được đưa ra đó là nuôi dưỡng nâng cao thể trạng để chuẩn bị tốt cho phẫu thuật cắt toàn bộ thực quản và dạ dày, sau đó tạo hình lại đường tiêu hóa trên cho bệnh nhân. Đây là cứu cánh duy nhất cho người bệnh vào lúc này.

Thách thức của cuộc phẫu thuật

Ngày 18/10/2021 TS. Hùng cùng ekip đã tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân. Ca mổ kéo dài gần 9 giờ, không ít những khó khăn trong quá trình phẫu thuật nhưng cuối cùng ca mổ đã thành công ngoài mong đợi với niềm vui của toàn bộ ekip.

Ngày thứ 8 sau mổ bệnh nhân đã có thể ăn uống qua đường miệng. Ngày 29/10, sau mổ 11 ngày bệnh nhân phục hồi tốt, ăn uống trở lại bình thường và được xuất viện trong sự vui mừng của người bệnh, gia đình và các thầy thuốc.

Được biết đây là ca thứ 4 bị bỏng toàn bộ đường tiêu hóa trên do hóa chất mà TS. Hùng cùng các bác sĩ Khoa Ngoại tổng hợp đã phẫu thuật và tạo hình thành công và đây cũng là ca khó nhất vì thời gian bị bệnh lâu, cơ thể suy kiệt và tổn thương rất cao.

Chia sẻ về ca phẫu thuật hy hữu này, một bác sĩ trong ekip cho biết: Trong quá trình mổ, khó khăn đối với bệnh nhân bỏng thực quản do hóa chất là ranh giới giải phẫu không còn, thực quản nằm trong trung thất cạnh các mạch máu lớn, khí quản.

Khó khăn thứ 2 đối với những bệnh nhân này là phần thực quản bị tổn thương ở ngay dưới ngã ba hầu họng, không còn một vị trí nào lành. Khi đặt vấn đề phẫu thuật để bệnh nhân ăn lại được phải có 3 yếu tố: Một là, miệng nối phải đảm bảo an toàn; Hai là, cái thực quản mới tạo hình phải đủ dài; Và ba là khi bệnh nhân ăn không được trào ngược. Vì vậy quyết định tạo hình lại toàn bộ đường tiêu hóa trên bằng hồi - đại tràng phải là an toàn và hiệu quả hơn cả cho trường hợp này.

Trước mổ, bệnh nhân không thể ăn bằng đường miệng, dinh dưỡng hoàn toàn qua đường tĩnh mạch nên vấn đề hậu phẫu cũng đặt ra nhiều thách thức về dinh dưỡng, về thông khí hô hấp.

Can thiệp vào lồng ngực là can thiệp khó nhất của phẫu thuật viên tiêu hóa vì trường mổ hẹp, liên quan đến tim, các mạch máu lớn của trung thất và ống ngực, phế quản… Phẫu thuật viên ngoài kỹ thuật, trình độ chuyên môn thì đòi hỏi phải có bản lĩnh và kinh nghiệm phẫu thuật lồng ngực thì mới có thể đảm nhận được những ca mổ phức tạp như thế này.

Trải qua gần 9 tiếng đấu trí trong phòng mổ với tâm huyết và sự phối hợp có trách nhiệm cao của các bác sĩ có kinh nghiệm về phẫu thuật, gây mê hồi sức ca mổ đã thành công tốt đẹp.

Đánh giá về ca bệnh này, TS.BS Trần Mạnh Hùng nhấn mạnh: Phẫu thuật thực quản và dạ dày do bỏng hóa chất ăn mòn là một trong những phẫu thuật hiếm gặp, ngoài Việt Nam chỉ có 1 vài nước trên thế giới ghi nhận trong y văn, nhưng cũng chưa có trường hợp nào tổn thương nặng nề và phức tạp như trường hợp này.

Thành công của ca bệnh này là nhờ sự phối hợp hiệu quả, đầy trách nhiệm giữa các thầy thuốc, giữa các đơn vị, khoa phòng trong bệnh viện. Đó cũng là thế mạnh của Bệnh viện Bạch Mai trong việc phối hợp, hỗ trợ để điều trị thành công nhiều ca bệnh khó, ca bệnh hiểm nghèo. Bệnh nhân được trở lại cuộc sống bình thường, được tái hòa nhập cộng đồng, có thể tự chăm sóc bản thân và các con là niềm vui, hạnh phúc nhất với chúng tôi.

Mai Thanh