Tạo việc làm cho bộ đội xuất ngũ: Không để lãng phí nguồn nhân lực
Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, nhiều bộ đội xuất ngũ loay hoay tìm kiếm việc làm. Để hỗ trợ họ, thời gian qua tỉnh Thái Nguyên chú trọng triển khai các chương trình đào tạo nghề, tư vấn việc làm và kết nối doanh nghiệp. Qua đó giúp hàng nghìn quân nhân xuất ngũ có công việc ổn định, tạo điều kiện để họ phát huy bản lĩnh, tinh thần kỷ luật, đóng góp cho sự phát triển của địa phương.
Cán bộ Trường Cao đẳng Nghề số 1 (Bộ Quốc Phòng) tư vấn, định hướng nghề cho chiến sĩ Lữ đoàn 382.
Nguồn nhân lực chất lượng
Công nhân cắt vải là công việc quen thuộc của anh Hoàng Thanh Minh tại Chi nhánh may Việt Đức (Công ty CP Đầu tư và Thương mại TNG) trước khi lên đường nhập ngũ. Sau 2 năm rèn luyện tại Tiểu đoàn 2, Lữ đoàn 601, anh lại tiếp tục được Công ty nhận vào làm việc đúng vị trí sở trường của mình.
Anh Hoàng Thanh Minh: Trước khi nhập ngũ chúng tôi được Công ty ký cam kết đảm bảo việc làm sau khi hoàn thành nghĩa vụ với mức thu nhập giữ nguyên từ 8-10 triệu đồng/tháng. Có được việc làm phù hợp là điều mà hầu hết thanh niên mong muốn khi hoàn thành nghĩa vụ trở về địa phương.
Trao đổi về vấn đề này, bà Hoàng Thị Minh Thanh, Giám đốc Chi nhánh may Việt Đức, cho biết: Tại TNG, người lao động trước khi tham gia nghĩa vụ quân sự (NVQS) được sắp xếp ở vị trí việc làm nào thì khi trở về sẽ tiếp tục được làm việc tại vị trí đó để người lao động yên tâm thực hiện nghĩa vụ công dân và không phải mất thời gian làm quen với công việc mới.
Anh Hoàng Minh Thanh làm việc tại Chi nhánh may Việt Đức sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự.
Trung bình mỗi năm, tỉnh Thái Nguyên tiếp nhận trên 2.000 quân nhân hoàn thành NVQS và nghĩa vụ công an nhân dân xuất ngũ trở về. Ông Nguyễn Văn Huyên, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, cho biết: Những năm qua, Trung tâm đều phối hợp chặt chẽ với Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) và các địa phương, cơ sở dạy nghề, doanh nghiệp tuyên truyền, tư vấn, hướng nghiệp, giới thiệu việc làm cho các quân nhân chuẩn bị xuất ngũ. Đơn cử như năm 2024, Trung tâm tổ chức 3 chương trình tư vấn, hướng nghiệp tại TP. Phổ Yên, huyện Đồng Hỷ và Lữ đoàn 382 cho trên 600 chiến sĩ.
Ngoài ra, khi các địa phương tổ chức đón quân nhân xuất ngũ trở về địa phương, chúng tôi cũng phối hợp mời một số công ty, doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng lao động, có điều kiện việc làm, thu nhập cao đến gặp gỡ, tư vấn, giới thiệu việc làm, tặng quà quân nhân hoàn thành nghĩa vụ. Qua đó tạo cơ hội để họ tiếp cận thông tin ban đầu về các công ty, doanh nghiệp, việc làm. - ông Nguyễn Văn Huyên
Không chỉ quân nhân, các nhà tuyển dụng cũng kỳ vọng tìm được lực lượng lao động chất lượng tại những phiên giao dịch việc làm. Ông Lê Mạnh Cường, Giám đốc Công ty CP Thương mại thép Việt Cường (TP. Phổ Yên), đánh giá: Bộ đội xuất ngũ đa phần có sức khỏe tốt, ý thức kỷ luật cao và trách nhiệm trong thực hiện công việc được giao. Đây thực sự là nguồn nhân lực rất tốt cho doanh nghiệp. Bởi vậy, khi tuyển dụng lao động, chúng tôi luôn ưu tiên tiếp nhận đối tượng này vào làm việc.
Điểm tựa của bộ đội xuất ngũ
Ngay khi bước sang năm thứ 2 thực hiện nghĩa vụ quân sự, 200 chiến sĩ thuộc Lữ đoàn Pháo binh 382 đã được các cán bộ Trường Cao đẳng Nghề số 1 (Bộ Quốc Phòng) tư vấn, định hướng nghề trực tiếp tại đơn vị. Trung tá Nguyễn Quang Tùng, Phó Tham mưu trưởng Lữ đoàn 382, cho hay: Hằng năm, Đảng ủy, Ban Chỉ huy đơn vị đều quán triệt, phổ biến những tiêu chuẩn, chế độ, chính sách, ưu đãi của Đảng, Nhà nước, Quân đội cho bộ đội khi hoàn thành nghĩa vụ, xuất ngũ trở về địa phương. Tại các buổi tư vấn, 100% chiến sĩ được phổ biến thông tin về hướng nghiệp, giới thiệu ngành nghề phù hợp theo nhu cầu và khả năng, năng khiếu với khả năng của bản thân.
Cán bộ Trường Cao đẳng Nghề số 1 (Bộ Quốc Phòng) tư vấn nghề, định hướng nghề cho chiến sĩ Lữ đoàn 382.
Chiến sĩ trẻ Mông Tuấn Anh hào hứng: Sau khi tham gia chương trình tư vấn nghề hôm nay, tôi đã quyết định sau khi ra quân sẽ học nghề lái xe nâng. Bởi tôi thấy công việc này có tính ứng dụng cao, nhu cầu tuyển dụng lớn cho thu nhập ổn định hơn so với nhiều ngành nghề khác.
Nghị định số 61/2015/NĐ-CP (ngày 9/7/2015) của Chính phủ về chính sách hỗ trợ tạo việc làm, quy định: Thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự có nhu cầu đào tạo nghề trình độ sơ cấp trong thời hạn 12 tháng (kể từ ngày hoàn thành NVQS và chưa được hỗ trợ đào tạo nghề từ chính sách hỗ trợ đào tạo nghề khác có sử dụng nguồn kinh phí của ngân sách Nhà nước) mà được cơ quan có thẩm quyền cấp thẻ đào tạo nghề thì được các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tiếp nhận, tổ chức đào tạo nghề trình độ sơ cấp.
Đại tá Ma Công Học, Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh, cho biết: Việc bộ đội xuất ngũ được hỗ trợ học nghề miễn phí thể hiện sự quan tâm của chính quyền các cấp đối. Điều này góp phần tạo sự yên tâm cho công dân khi nhập ngũ cũng như giải quyết việc làm có hiệu quả sau khi công dân hoàn thành NVQS trở về địa phương.
Các doanh nghiệp luôn ưu tiên tuyển dụng bộ đội xuất ngũ.
Thực tế hằng năm, trước mỗi đợt tuyển chọn công dân lên đường nhập ngũ, Bộ CHQS tỉnh đã chỉ đạo Ban CHQS các địa phương phối hợp với các trung tâm đào tạo nghề, giới thiệu việc làm, trường nghề, doanh nghiệp, ký cam kết với thanh niên chuẩn bị nhập ngũ; thông báo để các đơn vị, doanh nghiệp nắm được số lượng lao động và chủ động sắp xếp các ngành học, công việc cho quân nhân ngay sau khi xuất ngũ.
Các cấp ủy, chính quyền, doanh nghiệp trên địa bàn ưu tiên tuyển dụng đội ngũ vào làm việc và tạo việc làm từ cơ sở. Đối với các quân nhân xuất ngũ là đảng viên, có trình độ, trở về địa phương có cơ hội được bố trí, sắp xếp vào các chức danh chủ chốt, cán bộ bán chuyên trách của xã. Nhiều quân nhân đã chủ động tự tìm việc làm tại chỗ, đi làm việc tại các khu công nghiệp trong và ngoài tỉnh hoặc nỗ lực, phát huy hiệu quả ngành nghề được đào tạo, vươn lên phát triển kinh tế, làm giàu chính đáng.
Tránh để lãng phí
Có thể khẳng định, chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho thanh niên hoàn thành NVQS trên địa bàn tỉnh được quan tâm, song vẫn còn một số bất cập, vướng mắc. Đại tá Phạm Văn Hòa, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề số 1 (Bộ Quốc Phòng), cho biết: Năm 2024, Nhà trường tiếp nhận hơn 3.000 bộ đội xuất ngũ và công an xuất ngũ đăng ký học nghề với các 14 nghề đào tạo sơ cấp như: Công nghệ ô tô, điện công nghiệp, điện lạnh, xe máy công trình, kỹ thuật xây dựng, sửa chữa máy tính… Tuy nhiên, đa phần các học viên lựa chọn đào tạo lái xe ô tô mà bỏ lỡ nhiều ngành nghề có cơ hội việc làm và thu nhập ổn định hơn.
Bên cạnh đó, hiện số lượng bộ đội xuất ngũ tiếp cận các chính sách về đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng còn thấp. Thẻ học nghề cho bộ đội xuất ngũ chỉ có giá trị học nghề sơ cấp, nếu muốn học nghề trung cấp, cao đẳng thì phải tự chủ 100% học phí dẫn đến việc đào tạo còn chưa đáp ứng được tiêu chí hành nghề lao động chất lượng cao.
Thông qua các buổi tư vấn và định hướng nghề nghiệp, chiến sĩ sẽ có cơ hội tìm kiếm công việc phù hợp với nhu cầu, khả năng, sở thích của bản thân.
Trong khi đó, một số trường hợp sau một thời gian dài sống trong môi trường quân đội, xa gia đình nên tư tưởng không tập trung; chưa chú trọng đến học nghề, tìm việc để tuột mất cơ hội việc làm. Hay cũng có quân nhân xuất ngũ vội vã kiếm việc làm mới theo hình thức vừa học vừa làm nên công việc không thực sự như ý hoặc mức thu nhập không cao.
Do đó, Nhà nước cần sửa đổi chính sách phù hợp giúp bộ đội xuất ngũ có thể thụ hưởng thẻ học nghề một cách hiệu quả hơn. Chẳng hạn như cùng một thẻ học nghề nhưng học viên có thể lựa chọn cấp học phù hợp với nhu cầu việc làm, còn giá trị học phí có thể khấu trừ chênh lệch theo từng cấp học. Đồng thời, các địa phương cần tăng cường chính sách thu hút, bố trí quân nhân xuất ngũ có đủ phẩm chất chính trị, điều kiện, tiêu chuẩn, nhất là những quân nhân đã được kết nạp Đảng vào các chức danh phù hợp, tạo điều kiện môi trường làm việc tốt để họ tiếp tục phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, góp phần xây dựng quê hương.
