Tạo xung lực mới nâng tầm quan hệ Việt Nam - Ethiopia

Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed Ali. Ảnh: TTXVN phát

Phóng viên TTXVN tại châu Phi đã có cuộc trao đổi với Đại sứ Vũ Thanh Huyền, Đại sứ Việt Nam tại Cộng hòa Thống nhất Tanzania, kiêm nhiệm Cộng hòa Dân chủ Liên bang Ethiopia, nhân chuyến thăm kết hợp song phương và đa phương này.

Xin Đại sứ chia sẻ về ý nghĩa chuyến thăm của Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed tới Việt Nam? Dự kiến Thủ tướng Abiy Ahmed sẽ có những hoạt động gì?

Chuyến thăm chính thức Việt Nam cấp cao lần đầu tiên của Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed diễn ra vào thời điểm mang nhiều ý nghĩa, khi hai nước đang hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2026 (23/12/1976 - 23/12/2026). Đây là dấu mốc đặc biệt, không chỉ thể hiện sự trân trọng của hai bên đối với mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác tốt đẹp đã được gìn giữ và vun đắp trong gần nửa thế kỷ qua, mà còn thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược và mong muốn của hai nước trong việc nâng tầm và làm sâu sắc hơn quan hệ song phương trong giai đoạn phát triển mới.

Chuyến thăm cũng là dịp quan trọng để hai bên cùng rà soát toàn diện các lĩnh vực hợp tác, đánh giá những kết quả đã đạt được, đồng thời trao đổi phương hướng, định hình các khuôn khổ hợp tác thực chất và hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Đặc biệt, việc kết hợp chương trình thăm song phương với tham dự Hội nghị thượng đỉnh P4G thể hiện sự coi trọng của Ethiopia đối với vai trò ngày càng nổi bật của Việt Nam trong các cơ chế đa phương, cũng như mong muốn cùng Việt Nam thúc đẩy các sáng kiến toàn cầu về ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Đây cũng là minh chứng sinh động cho tinh thần hợp tác chủ động, trách nhiệm và cùng phát triển vì lợi ích chung của cộng đồng quốc tế.

Theo kế hoạch, trong khuôn khổ chuyến thăm, Thủ tướng Abiy Ahmed sẽ hội kiến với lãnh đạo cấp cao của Việt Nam để trao đổi về quan hệ song phương và các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm. Ngoài ra, Thủ tướng cũng sẽ tham dự Hội nghị Cấp cao P4G và có các cuộc gặp gỡ với doanh nghiệp nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại giữa hai nước.

Đại sứ đánh giá như thế nào về quan hệ Việt Nam - Ethiopia trong gần nửa thế kỷ qua? Đại sứ kỳ vọng gì về chuyến thăm tới Việt Nam của người đứng đầu Chính phủ Ethiopia lần này?

Trước hết, cần phải nói về hợp tác chính trị và ngoại giao giữa hai nước.

Quan hệ chính trị giữa Việt Nam và Ethiopia luôn được duy trì tốt đẹp, với sự ủng hộ lẫn nhau trong các vấn đề quốc tế và khu vực. Ethiopia đã ủng hộ Việt Nam ứng cử vào các cơ quan quan trọng của Liên hợp quốc (LHQ), bao gồm ứng cử vào Hội đồng Chấp hành UNESCO nhiệm kỳ 2015 - 2019 và Hội đồng Kinh tế - Xã hội LHQ (ECOSOC) nhiệm kỳ 2016 - 2018. Tháng 4/2014, Ethiopia chính thức công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, đánh dấu bước tiến quan trọng trong quan hệ thương mại giữa hai nước. Năm 2019, Ethiopia ủng hộ Việt Nam ứng cử vị trí Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ nhiệm kỳ 2020 - 2021. Ngược lại, Việt Nam cũng mạnh mẽ ủng hộ Ethiopia trong việc ứng cử vị trí Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2022. Trong các năm 2023 và 2024, Việt Nam và Ethiopia tiếp tục duy trì mối quan hệ hợp tác chặt chẽ tại các diễn đàn quốc tế. Cả hai quốc gia đều là thành viên của Diễn đàn Đối tác vì Tăng trưởng xanh và Mục tiêu toàn cầu 2030 (P4G). Ethiopia tham dự Hội nghị thượng đỉnh P4G tại Colombia năm 2023. Việt Nam đăng cai Hội nghị thượng đỉnh P4G lần thứ tư trong năm nay. Điều này cho thấy vai trò quan trọng của cả hai quốc gia trong thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.

Về hợp tác kinh tế và thương mại giữa Việt Nam và Ethiopia. Trong 3 năm gần đây, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Ethiopia đạt trung bình khoảng 10 - 15 triệu USD/năm. Năm 2024, kim ngạch song phương đạt 13,1 triệu USD (trong đó xuất khẩu của Việt Nam đạt 7,11 triệu USD và nhập khẩu đạt 6,06 triệu USD). Dù kim ngạch thương mại giữa hai nước vẫn còn khiêm tốn, nhưng tiềm năng hợp tác kinh tế là rất lớn. Việt Nam đã xuất khẩu sang Ethiopia các sản phẩm nông sản, hàng tiêu dùng và công nghiệp, bao gồm máy móc, thiết bị phụ tùng, xơ sợi dệt và sản phẩm hóa chất. Ngược lại, Ethiopia cung cấp cho Việt Nam các mặt hàng như cà phê, gia vị và khoáng sản, bao gồm nguyên phụ liệu dệt may, da giày và các loại cà phê.

Tôi kỳ vọng rằng chuyến thăm này sẽ tạo xung lực mới nâng tầm quan hệ Việt Nam – Ethiopia phát triển sâu rộng và thực chất hơn, đồng thời thúc đẩy đàm phán các hiệp định, thỏa thuận quan trọng trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư, vận tải hàng không, khoa học và công nghệ, nông nghiệp, an ninh mạng, nâng cao sự hiện diện và hình ảnh của Việt Nam tại khu vực châu Phi nói chung và Ethiopia nói riêng.

Về cá nhân, khi làm việc tại Ethiopia, tôi đã có nhiều cơ hội để giao lưu và tìm hiểu về đất nước này. Điều khiến tôi ấn tượng nhất là lòng hiếu khách và sự chân thành của người dân Ethiopia. Họ rất nhiệt tình, thân thiện và luôn sẵn sàng hỗ trợ trong mọi tình huống.

Ethiopia là một quốc gia ở Đông Phi, nổi tiếng với nền văn hóa phong phú và đa dạng. Là quốc gia chưa từng bị thực dân đô hộ, Ethiopia tự hào về bản sắc văn hóa độc đáo của mình. Người dân Ethiopia rất tự hào về truyền thống và di sản văn hóa của họ, thể hiện qua các lễ hội, phong tục và nghi lễ tôn giáo độc đáo. Những yếu tố này góp phần tạo nên sự gắn kết mạnh mẽ giữa các cộng đồng và thể hiện sự tôn trọng đối với các giá trị văn hóa truyền thống.

Ngoài ra, tôi cũng đặc biệt ấn tượng với những nỗ lực của Chính phủ Ethiopia trong việc phát triển kinh tế và xã hội, đặc biệt trong các lĩnh vực như giáo dục, nông nghiệp và cơ sở hạ tầng. Những bước tiến này không chỉ mang lại lợi ích cho người dân Ethiopia mà còn tạo nền tảng cho mối quan hệ hợp tác tốt đẹp với các quốc gia khác, bao gồm Việt Nam.

Tôi rất tự hào khi chứng kiến sự hợp tác ngày càng chặt chẽ giữa hai nước và hy vọng rằng những nỗ lực này sẽ góp phần vào sự phát triển bền vững và thịnh vượng của cả Việt Nam và Ethiopia trong tương lai.

Đại sứ Vũ Thanh Huyền, Đại sứ Việt Nam tại Cộng hòa Thống nhất Tanzania, kiêm nhiệm Cộng hòa Dân chủ Liên bang Ethiopia. Ảnh: Hồng Minh/TTXVN

Bên cạnh các hoạt động song phương, Thủ tướng Ethiopia cũng sẽ tham dự Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Đối tác vì Tăng trưởng xanh và Mục tiêu toàn cầu (P4G) lần thứ tư tại Việt Nam. Theo Đại sứ, Việt Nam và Ethiopia, một quốc gia ở Đông Nam Á và một quốc gia ở Đông Phi, cần làm gì để hỗ trợ nhau cùng phát triển bền vững và tăng cường hợp tác song phương trong các lĩnh vực tăng trưởng xanh?

Việt Nam và Ethiopia đều đang trên con đường phát triển nhanh chóng, chú trọng vào việc đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh và chuyển đổi số để xây dựng nền kinh tế bền vững. Để hỗ trợ nhau trong mục tiêu này, hai nước có thể thực hiện một số biện pháp cụ thể như:

Thứ nhất, chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức: Việt Nam có nhiều kinh nghiệm trong chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong các lĩnh vực nông nghiệp và công nghệ thông tin. Ethiopia có thể học hỏi và áp dụng những mô hình thành công này vào bối cảnh của mình.

Thứ hai, tăng cường hợp tác trong nghiên cứu và phát triển: Cả hai nước cần thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực nghiên cứu và phát triển công nghệ, đặc biệt trong các ngành công nghiệp xanh, năng lượng tái tạo và công nghệ số. Việc hợp tác này sẽ không chỉ tạo ra các giải pháp bền vững mà còn giúp tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người dân.

Thứ ba, đào tạo nguồn nhân lực: Việt Nam có thể hỗ trợ Ethiopia trong việc đào tạo nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, nông nghiệp hiện đại và các ngành công nghiệp xanh. Các chương trình đào tạo và học bổng sẽ giúp Ethiopia nâng cao khả năng cạnh tranh và phát triển.

Thứ tư, thúc đẩy hợp tác thương mại và đầu tư: Các cơ hội đầu tư vào các ngành như năng lượng tái tạo, nông nghiệp công nghệ cao và công nghiệp xanh có thể được khai thác hơn nữa, tạo nền tảng vững chắc cho sự hợp tác dài hạn giữa hai quốc gia.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ!

Hồng Minh (TTXVN)