Tập trung giải quyết các vấn đề khó khăn, cấp bách về chính sách đất đai

Tháo gỡ các vướng mắc về đất đai tạo đà cho phát triển kinh tế-xã hội đất nước. (Ảnh minh họa)

Thời điểm lựa chọn thông tin giá đất đầu vào là thời điểm xây dựng bảng giá đất

Theo Tờ trình của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, mục đích ban hành Nghị quyết nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về chính sách đất đai; tháo gỡ kịp thời những “điểm nghẽn”, vấn đề mới phát sinh từ thực tiễn, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng đất, tạo động lực đưa đất nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao, cho phù hợp với yêu cầu quản lý mới.

Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai gồm 3 Chương, 14 điều.

Chương 2 dự thảo quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai: Quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; Quy định về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; Quy định về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; Nguyên tắc định giá đất, thời điểm thu thập thông tin, phương pháp định giá đất; Bảng giá đất; Hệ số điều chỉnh giá đất…

Cụ thể, dự thảo Nghị quyết bổ sung một số trường hợp giao đất, cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất; Bổ sung quy định về điều kiện để tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thông qua đấu giá quyền sử dụng đất.

Bổ sung quy định “Cho phép điều chỉnh thời hạn sử dụng đất theo thời gian thực hiện dự án đầu tư đối với các nhà đầu tư mới thay thế cho nhà đầu tư đã giải thể, phá sản, nhà đầu tư nhận chuyển nhượng dự án đầu tư có sử dụng đất. Nhà đầu tư phải nộp bổ sung tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định của pháp luật”.

Dự thảo bổ sung yếu tố “chi phí xây dựng hạ tầng” vào căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất để nhà đầu tư thực hiện dự án nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trên thực tế khi khu đất, thửa đất chưa có hạ tầng và nhà đầu tư phải thực hiện xây dựng hạ tầng, trong đó có thể có phần hạ tầng bàn giao lại cho Nhà nước.

Do giá đất quy định trong bảng giá đất là giá đất đã có hạ tầng nên khi tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất phải trừ chi phí xây dựng hạ tầng mà nhà đầu tư đã thực hiện để bảo đảm tính đúng, tính đủ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và công bằng cho các nhà đầu tư.

Dự thảo cũng bổ sung quy định về thời điểm lựa chọn thông tin giá đất đầu vào là thời điểm xây dựng bảng giá đất, hệ số điều chỉnh giá đất trở về trước; Giao Chính phủ quy định chi tiết các phương pháp định giá đất; Quy định Hệ số điều chỉnh giá đất là tỷ lệ tăng, giảm giá đất của các loại đất tương ứng với khu vực, vị trí đã quy định trong bảng giá đất…

Bảo đảm tính thống nhất với Luật Đất đai

Góp ý tại Hội đồng, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quang Tuyến, Trưởng khoa Pháp luật Kinh tế, Trường đại học Luật Hà Nội cho biết, ông đồng ý về mặt chủ trương, song bày tỏ băn khoăn về câu chuyện bảng giá đất.

Ông Tuyến đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tìm cơ chế xác định giá đất chính xác đồng thời bổ sung thêm những cơ chế khác liên quan đến giá đất. “Người dân được hưởng gì từ dự án họ bị thu hồi đất? Nếu chúng ta chỉ bồi thường không thì chưa giải quyết được vấn đề”, ông Tuyến nói.

Một số thành viên Hội đồng thẩm định đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường bổ sung thêm cơ sở cần thiết ban hành Nghị quyết; Làm rõ thêm nội dung bảo đảm không phát sinh thêm nguồn nhân lực; Đưa thêm nội dung xử lý đất của các doanh nghiệp cổ phần hóa, thoái vốn, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đẩy nhanh cổ phần hóa, thoái vốn; Chỉnh sửa, bổ sung một số khoản, điều khác trong dự thảo Nghị quyết cho phù hợp…

Cơ bản nhất trí với dự thảo Nghị quyết, Thứ trưởng Tư pháp Nguyễn Thanh Tú cho rằng, dự thảo cơ bản bảo đảm vấn đề phân cấp phân quyền, song cơ quan chủ trì soạn thảo cần làm rõ việc chuyển từ sửa đổi Luật sang Nghị quyết; Rà soát lại một số điểm để bảo đảm tính thống nhất, hợp pháp.

Bên cạnh đó, cần có đánh giá kỹ lưỡng về vấn đề an ninh quốc phòng liên quan đến trường hợp thu hồi đất, bảng giá đất. Về phạm vi, cơ quan chủ trì soạn thảo tập trung vào những vấn đề trọng tâm, trọng điểm, giải quyết những khó khăn, cấp bách, giải quyết được từng vướng mắc của người dân.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo bổ sung báo cáo đánh giá tác động vì đây là nội dung nhạy cảm liên quan đến mở rộng phạm vi thu hồi đất, giá đất. Dự thảo Nghị quyết phải bảo đảm tính thống nhất với Luật Đất đai; bổ sung bảng so sánh dự thảo Nghị quyết với Luật Đất đai hiện hành; hoàn thiện thêm về kỹ thuật.

HƯƠNG NGUYÊN