Tập trung nguồn lực để nâng cao hiệu quả công tác dự phòng, khám và điều trị bệnh lao, phổi

Nhân viên y tế BVCK Lao và Bệnh phổi tỉnh Quảng Trị thực hiện chụp X-quang phổi -Ảnh: BỘI NHIÊN

Trong bối cảnh COVID-19, BVCK là đơn vị phải ứng phó với rất nhiều khó khăn, thách thức. Liên tục trong 2 năm 2020, 2021 và nửa đầu năm 2022, BVCK Lao và Bệnh phổi đã chuyển công năng sang thực hiện nhiệm vụ thu nhận, cách ly và điều trị các trường hợp nghi nhiễm hoặc nhiễm COVID-19.

Đảm nhiệm 2 chức năng là khám chữa bệnh (KCB) và dự phòng bệnh lao nhưng BVCK Lao và Bệnh phổi tỉnh Quảng Trị đã phải nhiều lần ngừng hoạt động KCB thông thường để tập trung nhân lực, cơ sở vật chất thực hiện nhiệm vụ cách ly và điều trị COVID-19 từ tháng 3/2020 đến tháng 2/2022. Trong khoảng thời gian này, số người mắc lao tới BVCK Lao và Bệnh phổi cũng như việc cung cấp các dịch vụ phòng chống lao thiết yếu giảm mạnh.

Đồng thời, người có dấu hiệu mắc lao mới sợ nhiễm COVID-19, ngại phải khai báo y tế… nên không đến bệnh viện để được khám, chẩn đoán, phát hiện và điều trị bệnh; người bệnh lao cũ không thể đến bệnh viện nhận thuốc trong tình hình nhiều nơi bị phong tỏa, địa phương phải áp dụng biện pháp giãn cách xã hội, cách ly y tế; hoạt động khám phát hiện sàng lọc bệnh lao tại cộng đồng không được tổ chức do quy định cấm tập trung đông người và hoạt động khám phát hiện lao chủ động trong các trại giam, lao kháng thuốc bị đình trệ. Vì vậy, bệnh viện không đạt đa số các chỉ tiêu của kế hoạch được giao trong công tác dự phòng và KCB lao. Tuy nhiên, BVCK Lao và Bệnh phổi đã tích cực góp phần khống chế được COVID-19 trên địa bàn, giảm thiểu các ca COVID-19 chuyển nặng và không có sai sót trong chuyên môn.

Đại dịch COVID-19 cơ bản được kiểm soát, BVCK Lao và Bệnh phổi tỉnh Quảng Trị quay lại hoạt động bình thường với 3 chức năng là KCB, dự phòng bệnh lao và cách ly, điều trị COVID-19 từ ngày 1/4/2022. Bệnh viện tiếp tục thực hiện công tác KCB, cách ly và điều trị COVID-19, triển khai các hoạt động dự phòng và khám sàng lọc chủ động bệnh lao tại cộng đồng, quản lý điều trị lao tiềm ẩn cũng như đào tạo đối với cán bộ của bệnh viện và bác sĩ làm công tác phòng chống lao trong toàn tỉnh, cấp chứng chỉ KCB lao theo Thông tư số 36/TT-BYT ngày 31/12/2021 của Bộ Y tế.

Đơn vị có sự thuận lợi là luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Y tế, Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện K71 Trung ương cùng các sở, ban, ngành của tỉnh. UBND tỉnh đã phê duyệt Chiến lược phòng chống Lao giai đoạn 2016-2020, tầm nhìn đến 2030. Mạng lưới quản lý chương trình do địa phương xây dựng đã hoạt động đều và rộng khắp ở tất cả các huyện, thị xã, thành phố, xã, phường.

Bệnh viện cũng đã nhận được sự hợp tác, gắn bó, phối hợp của các đơn vị trong ngành y tế tỉnh nhà; đội ngũ thầy thuốc có kinh nghiệm và lòng yêu nghề, sự năng động và nhiệt tình với công việc. Sở Y tế đầu tư nâng cấp xây dựng khu nhà điều trị bệnh dịch nguy hiểm với quy mô 2 tầng gồm 28 buồng bệnh và một số trang thiết bị như máy thở, máy sinh hóa tự động, máy huyết học 19 thông số, máy hút áp lực thấp, máy theo dõi người bệnh 5 thông số, hệ thống ô xy lỏng… phục vụ công tác phòng chống COVID-19 và cơ bản đáp ứng được yêu cầu KCB tại đơn vị.

Với tinh thần phòng chống lao giống tinh thần phòng chống COVID-19, hoạt động KCB lao hiện nay được BVCK Lao và Bệnh phổi tỉnh Quảng Trị triển khai thực hiện thông qua 7 khoa lâm sàng và cận lâm sàng là các khoa: Khám bệnh, Bệnh phổi, Lao ngoài phổi và lao phổi âm tính, Lao HIV/ lao kháng thuốc và lao phổi dương tính, Hồi sức cấp cứu, Xét nghiệm - chẩn đoán hình ảnh, Dược - vật tư y tế - kiểm soát nhiễm khuẩn cùng mạng lưới 9 tổ chống lao tuyến huyện và 1 tổ chống lao tại trại giam.

Những nỗ lực trong KCB của bệnh viện được tiến hành theo phương châm thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả COVID-19 nhưng bảo đảm tiếp cận KCB thuận lợi với người bệnh lao và ngăn chặn lây nhiễm chéo. Bên cạnh đó, việc tăng cường phát hiện ca nhiễm lao trong cộng đồng giúp những người có triệu chứng ho, sốt chủ động đến cơ sở y tế an toàn để được chẩn đoán sớm đúng bệnh lý và điều trị kịp thời, cắt đứt nguồn lây…

Một số giải pháp chuyên môn kỹ thuật của các dịch vụ phòng chống lao được BVCK Lao và Bệnh phổi triển khai trong thời gian tới, gồm: Tăng cường năng lực chẩn đoán của tuyến cơ sở bằng đảm bảo trang thiết bị xét nghiệm và đào tạo liên tục, tại chỗ với cán bộ về kỹ thuật xét nghiệm, kỹ thuật chụp và đọc phim X-quang phổi. Đẩy mạnh việc áp dụng chiến lược 2X (sàng lọc bằng X-quang phổi, khẳng định bằng Gene-Xpert) trong phát hiện chủ động bệnh lao trên địa bàn.

Điều trị có kiểm soát (DOTS) bệnh lao ở tuyến y tế cơ sở, đặc biệt là sự tuân thủ của người bệnh lao. Ứng dụng công nghệ thông tin trong theo dõi, báo cáo, quản lý các hoạt động phòng chống lao trên phần mềm Vitimes từ tỉnh đến huyện, phần mềm quản lý người bệnh EtbManager. Các giải pháp này sẽ giúp BVCK Lao và Bệnh phổi nâng cao năng lực KCB, cung cấp các dịch vụ thân thiện có chất lượng với người bệnh lao ở địa phương, góp phần cùng cả nước hướng tới mục tiêu xóa bỏ bệnh lao vào năm 2030, xây dựng xã hội khỏe mạnh.

Nguyễn Bội Nhiên