Tập trung sản xuất vụ Mùa

Nông dân xã Đông Thành, huyện Thanh Ba tập trung thu hoạch lúa Xuân để sản xuất vụ Mùa.

Đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo khung lịch, thời vụ

Gặt xong gần chục sào lúa Xuân, bà Vi Thị Lan ở khu 14, xã Đông Thành, huyện Thanh Ba lập tức thuê máy cày lật giải phóng đất, lấy nước, đổ ải để chuẩn bị bừa mượt gieo cấy vụ Mùa. Bà Lan chia sẻ: "Từ nhiều năm nay, theo hướng dẫn của tổ khuyến nông xã, bà con nông dân chúng tôi đã ý thức được việc sản xuất theo đúng khung lịch thời vụ để đạt được năng suất cao trong vụ Mùa. Vì vậy, ngay sau khi thu hoạch xong lúa Xuân, chúng tôi đã bắt tay vào làm đất để sản xuất vụ Mùa theo đúng hướng dẫn".

Hiện nay, nông dân trên địa bàn toàn tỉnh đã cơ bản hoàn thành việc thu hoạch vụ Xuân, tập trung làm đất để xuống giống và gieo cấy vụ Mùa. Vụ Mùa năm nay, toàn tỉnh sẽ gieo cấy khoảng 22.550ha lúa, trong đó có gần 7.600ha lúa lai; 13.410ha lúa chất lượng cao, còn lại là các giống lúa đặc sản khác; năng suất vụ Mùa ước đạt 54,3 tạ/ha; sản lượng dự kiến đạt trên 122.000 tấn. Vụ Mùa được gieo cấy 2 trà chính là trà Mùa sớm và trà Mùa trung, trong đó trà Mùa sớm chiếm khoảng 40% tổng diện tích gieo cấy, đang được bà con gieo mạ, bắt đầu cấy vào cuối tháng 6. Trà Mùa trung chiếm 60% tổng diện tích, gieo mạ vào cuối tháng 6 và cấy vào đầu tháng 7. Các giống lúa được sử dụng là các giống có chất lượng, năng suất cao đã qua khảo nghiệm và gieo cấy thực tế trên địa bàn tỉnh nhiều năm nay như lúa lai: Thụy hương 308, CT16, Thái Xuyên 111, Lai Thơm 6, MHC2, VN305... Lúa thuần: VNR20, Thiên ưu 8, BC 15, HT1, TBR225, J01, TBR97, QR15, KDĐB, Nếp 87, Nếp 97...

Bên cạnh cây lúa, vụ Mùa năm nay, toàn tỉnh cũng sẽ gieo trồng khoảng 6.500ha ngô, năng suất dự kiến đạt 49,3 tạ/ha, sản lượng 32.000 tấn; gieo trồng gần 5.800ha rau xanh các loại, năng suất dự kiến đạt 166,3 tạ/ha, sản lượng dự kiến đạt trên 96.000 tấn.

Để vụ Mùa đạt kết quả cao, theo khuyến cáo của ngành Nông nghiệp, bà con nông dân tập trung mọi nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ thu hoạch vụ Xuân theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng”, “gặt đến đâu làm đất đến đấy” để hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra. Ngoài ra, các địa phương cũng vận động bà con nhanh chóng đăng ký giống, phân bón với các cơ quan chuyên môn để kịp thời chuẩn bị, cung ứng cho bà con sản xuất theo đúng khung thời vụ.

Tranh thủ thời tiết thuận lợi, bà con nông dân xã Phùng Nguyên, huyện Lâm Thao làm đất để gieo cấy vụ Mùa kịp khung thời vụ.

Khắc phục khó khăn để vụ Mùa thắng lợi

Vụ Mùa là vụ chính xong cũng là vụ gặp nhiều bất lợi nhất trong năm do ảnh hưởng của thiên tai. Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia, năm 2025, vẫn có khả năng diễn biến rất phức tạp, khó lường, chịu tác động mạnh của biến đổi khí hậu. Có thể xuất hiện các cơn bão mạnh, có hướng di chuyển phức tạp và gây gió mạnh trong các tháng mùa mưa bão. Ngoài ra, cũng cần đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như: Dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh xảy ra vào các tháng chuyển mùa. Đặc biệt, khi mưa lớn rơi vào giai đoạn gieo cấy sẽ rất bất lợi.

Bên cạnh đó, vụ Mùa cũng là vụ dễ phát sinh các đối tượng sâu bệnh hại cây trồng do thời gian chuyển từ vụ Đông Xuân sang vụ Mùa ngắn dẫn đến nguồn sâu, bệnh tích lũy chuyển sang mùa như: Sâu đục thân hai chấm, rầy các loại, chuột, đặc biệt là bệnh lùn sọc đen tiềm ẩn nguy cơ bùng phát trở lại ảnh hưởng lớn đến sản xuất. Ngoài ra, lao động nông thôn ngày càng thiếu do đi làm ăn xa hoặc vào các khu công nghiệp dẫn đến thiếu hụt lao động, nhất là vào các thời điểm gieo cấy, chăm sóc và thu hoạch.

Ông Đặng Nguyễn Trung Vương, Trưởng phòng Kỹ thuật - Nghiệp vụ, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết: "Trước diễn biến phức tạp của thời tiết, chi cục đã định hướng cho các địa phương bố trí cơ cấu cây trồng, cơ cấu giống và thời vụ theo hướng hạn chế cơ cấu các giống lúa lai 3 dòng, mở rộng diện tích gieo cấy trà mùa sớm, sử dụng giống lúa có chất lượng cao và đẩy mạnh liên kết sản xuất bao tiêu sản phẩm nông sản. Mỗi huyện chỉ nên cơ cấu 5 - 6 giống chủ lực, mỗi xã từ 1 - 3 giống nhằm thực hiện tốt các biện pháp quản lý thâm canh, điều tiết nước và quản lý sâu bệnh hại. Chi cục thường xuyên phối hợp với các địa phương kiểm tra đôn đốc các xã, thị trấn và các hợp tác xã trong tổ chức thực hiện phương án sản xuất, cơ chế, chính sách. Cùng với đó, chi cục quản lý chặt chẽ các giống mới, phân bón mới, quy trình kỹ thuật canh tác vào khảo nghiệm trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, cử cán bộ thường xuyên bám sát đồng ruộng theo dõi, cập nhật tình hình sinh trưởng phát triển của cây trồng và diễn biến thời tiết để hướng dẫn các biện pháp xử lý".

Để vụ Mùa thắng lợi, theo khuyến cáo của ngành Nông nghiệp và Môi trường, các huyện, thành, thị chỉ đạo các địa phương cần bám sát tình hình sản xuất để có biện pháp hướng dẫn, chỉ đạo kịp thời, quyết liệt phù hợp với thực tế; phấn đấu cấy hết diện tích theo kế hoạch, tránh tình trạng bỏ ruộng, bỏ vụ; khuyến khích tích tụ, tập trung đất đai gắn với xây dựng cánh đồng một giống để áp dụng đồng bộ các tiến bộ kỹ thuật, đưa cơ giới hóa vào sản xuất. Đồng thời, đẩy mạnh việc chuyển dịch cơ cấu mùa vụ, cây trồng theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị hàng hóa (dự kiến chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong vụ Mùa năm nay của toàn tỉnh sẽ vào khoảng 535ha, chủ yếu là trồng cây ngắn ngày và nuôi thủy sản theo hình thức một lúa một cá)...

Các địa phương, HTX Dịch vụ nông nghiệp cũng cần chủ động ký kết hợp đồng tưới, tiêu nước với các xí nghiệp thủy nông, tổ chức nạo vét, tu bổ hệ thống kênh mương, thủy lợi nội đồng để kịp thời khắc phục hậu quả trong trường hợp xảy ra thiên tai.

Để bà con nông dân yên tâm đầu tư sản xuất, ngành Nông nghiệp và Môi trường cũng khuyến khích các địa phương tạo điều kiện dẩy mạnh hoạt động mua, bán, lưu thông nông sản; đa dạng các hình thức tiêu thụ, liên kết với các cửa hàng, hệ thống siêu thị, chuỗi nhà hàng; khuyến khích ưu tiên tiêu thụ nông sản được chứng nhận an toàn thực phẩm, OCOP trong tỉnh...

Phan Cường