Tàu hàng Nga đua nhau đổi cờ để né trừng phạt

Theo Bloomberg, nhiều tàu chở hàng treo cờ Nga đã bắt đầu chuyển sang cờ nước khác từ tháng 3 nhằm mục đích né tránh các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Công ty tư vấn hàng hải Winward cho biết tổng cộng 18 tàu đã đổi cờ từ tháng trước. Con số này cao gấp 3 lần mức trung bình hàng tháng đối với tàu chở hàng của Nga.

Ngoài ra, trong số 18 tàu, 3 chiếc là loại chở dầu hoặc khí. Tổng cộng 5 tàu đổi cờ vào tháng 3 có liên quan trực tiếp đến chủ sở hữu ở Nga và 11 tàu chở hàng cùng một hạm đội do một công ty Saudi Arabia quản lý. Hầu hết số này đều chuyển sang cờ của Quần đảo Marshall và 3 tàu dùng quốc kỳ Saint Kitts và Nevis.

“Họ ngụy tạo danh tính để tiến hành các hoạt động kinh doanh không được phép trước các lệnh trừng phạt mới”, Windward báo cáo.

Đối mặt với làn sóng trừng phạt từ phương Tây, tàu hàng Nga hay những chiếc du thuyền đắt đỏ của giới tỷ phú nước đang tìm mọi cách trốn tránh để không bị phát hiện như đổi cờ hoặc tắt các hệ thống định vị.

“Các công ty nước ngoài có nhiều lý do khác nhau để đổi cờ. Họ muốn tàu có thể hoạt động ở mọi nơi mà không bị hạn chế và trong một số trường hợp là vì đạo đức”, Gur Sender, Giám đốc sản phẩm Windward, cho biết.

Số trường hợp tàu hàng Nga đổi cờ tăng vọt. Ảnh: Bloomberg.

Việc đổi cờ không hoàn toàn bất thường. Tình trạng này đôi khi xảy ra do sự thay đổi về quyền sở hữu và khu vực hoạt động.

Trong năm 2021, mức trung bình hàng tháng của các tàu hàng Singapore là 17 lần. Nhật Bản là 5 lần/tháng trong năm 2022. Song, những dữ liệu này đều nhất quán so với số lần đổi cờ trong đội tàu khổng lồ của Nga, vốn chưa bao giờ vượt quá 9 lần/tháng kể từ tháng 1/2020.

“Điều khiến tình trạng này trở nên thú vị là chúng diễn ra tương quan với các hạn chế thương mại đối với một quốc gia cụ thể, đặc biệt là khi một trong các công ty quản lý hoặc sở hữu trên thực tế đã đăng ký tại quốc gia bị hạn chế đó”, Sender nói.

Trong một báo cáo vào tháng 5/2021, Bộ Tài chính Mỹ cảnh báo các tàu hàng có thể lợi dụng quốc kỳ để che giấu hoạt động buôn bán bất hợp pháp.

Ian Ralby, Giám đốc điều hành của công ty tư vấn luật hàng hải I.R. Consilium, cho biết thông lệ này sẽ dần trở nên phổ biến nếu cuộc chiến ở Ukraine kéo dài. Những con tàu treo cờ của Quần đảo Marshall, Saint Kitts và Nevis thường ít có khả năng bị giám sát.

“Tất cả nỗ lực này đều hướng đến mục tiêu che giấu danh tính của các con tàu”, Ralby nhận định.

Ngọc Phương Linh