Tàu sân bay Mỹ áp sát khu vực diễn ra chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine

Việc tàu sân bay Mỹ tiến sát khu vực diễn ra chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine theo đánh giá là một động thái nhằm thể hiện ủng hộ với chính quyền Kiev đồng thời gây áp lực lên Moskva.

Ngày 6/3, tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân USS Harry S. Truman (CVN-75) của Hải quân Mỹ đã tiến vào Biển Aegean. Các nguồn giám sát theo dõi tình hình trên biển đã thông báo cho công chúng về việc này.

Cần lưu ý rằng người Mỹ gần đây đã thông báo rằng họ sẽ gửi tàu sân bay hạt nhân của họ với một đội hộ tống đến khu vực được chỉ định để "hỗ trợ Thổ Nhĩ Kỳ trong trường hợp có thể xảy ra phức tạp với Nga".

Tuy nhiên, họ không nói rõ ý nghĩa của hành động "trang trí công phu" này. Do đó, sự xuất hiện của tàu sân bay USS Harry Truman ở biển Aegean có thể được coi là không liên quan đến Thổ Nhĩ Kỳ, mà là với Ukraine.

Đây rõ ràng là một cử chỉ ủng hộ mang tính biểu tượng mà Washington quyết định thể hiện với Kiev. Ngoài ra không loại trừ khả năng sẽ có một vài hoạt động trợ giúp thực chất được phía Mỹ tiến hành.

Có điều là trước khi xảy ra vụ việc này, hàng không mẫu hạm Mỹ chưa bao giờ đến gần Biển Adriatic và Đông Địa Trung Hải theo hướng trên, và quan hệ giữa Ankara và Moskva rất khác nhau.

Việc biên đội tác chiến hàng không mẫu hạm Mỹ tiến vào Biển Aegean là khoảng cách gần nhất có thể so với địa điểm diễn ra các hoạt động quân sự của Nga ở Ukraine, do vậy việc đề cập đến Thổ Nhĩ Kỳ tại đây là vô nghĩa.

Cũng cần nói thêm rằng, người Thổ Nhĩ Kỳ tuân thủ nghiêm ngặt Công ước Montreux và trong bất cứ hoàn cảnh nào, họ cũng không cho tàu sân bay Mỹ với lượng giãn nước 97 nghìn tấn vào Biển Đen, ngay cả khi Mỹ là đồng minh NATO và yêu cầu rất quyết liệt.

Ankara nhận thức rõ rằng việc vi phạm thỏa thuận được đề cập là một lời tuyên chiến trực tiếp với Nga và đặt nghi vấn về biên giới của Thổ Nhĩ Kỳ hiện tại, vốn được hình thành trên các mảnh vỡ của Đế chế Ottoman.

Đồng thời, Công ước trực tiếp cấm tàu chiến của các cường quốc không thuộc Biển Đen đi qua eo biển với lượng giãn nước hơn 45 nghìn tấn, đồng thời các tàu nhỏ hơn cũng bị giới hạn thời gian lưu trú.

Vấn đề nữa cần lưu ý đó là các Đô đốc Mỹ từng dự định loại bỏ hàng không mẫu hạm USS Harry Truman, bất chấp việc con tàu không quá cũ, nó được đóng vào năm 1993, hạ thủy năm 1996 và đưa vào biên chế năm 1998.

Nhưng vào năm 2019, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra quyết định mạnh mẽ đó là không cho ngừng hoạt động hàng không mẫu hạm nào và trong 20 năm tới, 20 tỷ USD từ ngân sách Lầu Năm Góc sẽ được chi cho hoạt động của nó.

Ngoài ra phải nhắc lại rằng Biển Địa Trung Hải và các vùng biển lân cận là khu vực chịu trách nhiệm của Hạm đội 6 của Hải quân Hoa Kỳ. Tuy nhiên, hạm đội này không có thành phần thường trực, ngoại trừ sở chỉ huy, các bộ phận hỗ trợ và kỳ hạm (tàu chỉ huy Mount Whitney).

Lực lượng và tài sản được phân bổ cho hạm đội này diễn ra theo mệnh lệnh của Bộ Chỉ huy Tác chiến Hải quân Mỹ khi thấy cần thiết.

Việt Dũng