Tên lửa giá rẻ thay thế loại triệu đô: APKWS viết lại luật chơi trên chiến trường

Liệu một quả tên lửa trị giá 20.000 USD có thể tác động ra sao đến tình hình chiến trường? Tại Ukraine, câu trả lời ngày càng rõ ràng hơn. Trong bối cảnh quân đội Nga phát triển chiến thuật mới và triển khai hàng loạt máy bay không người lái, radar và thiết lập các vị trí boongke, lực lượng phòng thủ Kiev đã đón nhận một loại vũ khí mới của Mỹ có tên gọi Hệ thống vũ khí tiêu diệt chính xác tiên tiến (APKWS). Đây là phiên bản dẫn đường bằng laser của tên lửa Hydra 70, được cho là có khả năng định hình lại các quy tắc chiến đấu. Tên lửa hiện đang được quân đội Mỹ sử dụng.

Cách tạo tên lửa APKWS II từ sản phẩm Hydra 70. Đồ họa Wikipedia Commons

Tính năng của hệ thống tên lửa APKWS

APKWS là một dự án do tập đoàn BAE Systems phát triển, liên quan đến việc tích hợp đầu tự dẫn laser vào tên lửa không điều khiển Hydra 70 mm cổ điển. Tên lửa APKWS được trang bị ngòi nổ từ xa, sẽ kích hoạt đầu đạn ngay cả khi bay gần mục tiêu, từ đó làm tăng hiệu quả đánh chặn.

Khởi đầu là một loại vũ khí có giá thành phải chăng để nâng cấp tên lửa không dẫn đường thành vũ khí chính xác, giờ đây, APKWS đã trở thành một giải pháp đa nhiệm cho tác chiến trên không, trên bộ và trên biển. Tên lửa này có thể được phóng từ máy bay cánh xoay, cánh cố định và các bệ phóng không người lái, đồng thời hỗ trợ các hoạt động yểm trợ không chiến tầm gần.

APKWS có độ chính xác cao, được thiết kế theo chế độ tự động khóa và bắn, không cần bảo trì. Tên lửa có khả năng tấn công các mục tiêu cố định và di động của đối phương với độ linh hoạt hơn, đồng thời mang lại khả năng sống sót vượt trội cho kíp lái.

APKWS được trang bị hệ thống dẫn đường và điều khiển đầu dò laser bán chủ động khẩu độ phân tán (DASALS), đầu đạn M151/MK152 và M282, ngòi nổ M423/MK435 và động cơ tên lửa MK66 tiêu chuẩn. Nó được trang bị cụm cánh và cánh gấp. Cánh tên lửa được lắp đặt hệ thống quang học thu thập đầu dò laser độc đáo, giá thành phải chăng. Tên lửa cũng sử dụng bộ đo quán tính MEMS và kỹ thuật xử lý tín hiệu số tiên tiến để cải thiện khả năng liên lạc.

Một số video trong chiến đấu cho thấy tên lửa không chỉ tiêu diệt mục tiêu chính xác mà còn rất linh hoạt, có thể sử dụng trên nhiều nền tảng và thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau.

APKWS được cho là đang cách mạng hóa chiến lược quốc phòng của Ukraine với 7 tính năng ưu việt:

Tấn công chính xác mục tiêu

Vào tháng 5/2023, Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến 37 của Ukraine đã sử dụng APKWS tấn công các mục tiêu của Nga. Ukraine cho biết, tên lửa có thể nhắm mục tiêu với độ chính xác đáng kinh ngạc, đặc biệt là những mục tiêu nhỏ, giá trị cao, chẳng hạn như cảm biến radar gắn trên tháp pháo. Khả năng này cho phép lực lượng Ukraine bắn hạ các thành phần quan trọng trong mạng lưới chiến trường của Nga mà không cần sử dụng quá nhiều tên lửa tầm xa đắt tiền. Độ chính xác như vậy rất quan trọng đối với các hoạt động tấn công nhanh, đặc biệt là ở những khu vực giao tranh ác liệt. Với tầm bắn lên tới 10 km, bệ phóng tên lửa có thể được giấu kín sau các vật che chắn, chờ đợi các thiết bị trinh sát hoặc máy bay không người lái xác định chính xác mục tiêu và cuối cùng khai hỏa.

Tiết kiệm chi phí

Nếu như các tên lửa không đối không như AIM-120 AMRAAM có giá khoảng 1 triệu USD một quả, thì APKWS có giá thành không quá đắt đỏ. Chi phí cho bộ phận dẫn đường bằng laser của hệ thống vào khoảng 15.000 đến 20.000 USD, còn động cơ tên lửa và đầu đạn có giá khoảng vài nghìn USD. Với giá thành như vậy, tên lửa là lựa chọn khả thi về mặt kinh tế, có thể được sử dụng chống lại các mối đe dọa giá rẻ như máy bay không người lái cảm tử.

Ukraine được cho là đã mua khoảng 2.000 tên lửa APKWS trong khuôn khổ gói viện trợ của Mỹ trị giá 60 triệu USD. Số lượng này giúp quân đội Ukraine duy trì khả năng hoạt động cũng như chống lại các cuộc tấn công liên tục bằng máy bay không người lái và tên lửa của Nga mà không bị cạn kho đạn dược.

Chống lại các mục tiêu mặt đất và trên không

Mặc dù ban đầu được phát triển cho các hoạt động không đối đất nhưng APKWS đã nhanh chóng chứng minh hiệu quả trong các hoạt động không đối không, đặc biệt là chống lại máy bay không người lái và tên lửa hành trình cận âm. Các máy bay F-15E và F-16 của Không quân Mỹ đã sử dụng các biến thể được tối ưu hóa cho không đối không, có tên gọi AGR-20F hoặc FALCO, để chống lại các mối đe dọa ở Trung Đông. Những tên lửa này mang đầu đạn có ngòi nổ cận đích, được tích hợp thuật toán dẫn đường được thiết kế riêng, hoạt động rất tốt khi đối phó với các mục tiêu trên không.

Tên lửa cũng có thể sử dụng cho trực thăng và thậm chí các phương tiện phóng dưới mặt đất. Khả năng tích hợp APKWS vào nhiều nền tảng cho phép Ukraine triển khai ở bất cứ nơi nào cần thiết, từ bảo vệ pháo binh, chống lại máy bay không người lái Lancet đến bảo vệ không phận trước UAV trinh sát của đối phương.

Bắn hạ bầy đàn UAV

Trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, các bên đã thay đổi chiến thuật từ tấn công bằng UAV đơn lẻ, sang tấn công bằng UAV bầy đàn quy mô lớn. Tên lửa APKWS thường được chứa trong các cụm phóng LAU-61/LAU-68 đặt trên máy bay. Mỗi cụm này có thể chứa tới 7 quả tên lửa APKWS, khi khai hỏa, có thể bắn hạ nhiều nhiều máy bay không người lái. Điều đó đặc biệt hữu ích trong việc chống lại các UAV như UAV Lancet của Nga, vốn có thể áp đảo hệ thống phòng thủ của Ukraine nhờ số lượng lớn.

Tên lửa APKWS sẽ giúp Ukraine có nhiều cơ hội bắn hạ máy bay không người lái trinh sát của đối phương trước khi chúng dẫn đường tấn công, làm giảm hiệu quả các cuộc tấn công của Nga.

Dùng cho bệ phóng mặt đất

Ngoài máy bay, tên lửa APKWS cũng được sử dụng trong các hệ thống mặt đất như bệ phóng VAMPIRE mà phương Tây cung cấp cho Ukraine. Các nền tảng này tận dụng độ chính xác của tên lửa để bắn hạ máy bay không người lái bay thấp tại những khu vực trống trải, mang lại khả năng phòng không cơ động.

Tính linh hoạt này rất cần thiết cho các hoạt động phân tán, cho phép các đội hình nhỏ tự vệ mà không cần đến các năng lực phòng không tập trung, giá trị cao. Khi các mối đe dọa từ máy bay không người lái trở nên phổ biến, những hệ thống linh hoạt như APKWS sẽ rất cần thiết để gia tăng lợi thế trên chiến trường.

Hồng Anh/VOV.VN Theo Modern Engineering Marvels