Máy bay ném bom chiến lược Nga áp sát Alaska, Mỹ lập tức phản ứng

Bộ Tư lệnh Phòng không Bắc Mỹ (NORAD) xác nhận lực lượng Mỹ và Canada vừa phải triển khai khẩn cấp nhiều máy bay chiến đấu để theo dõi 4 máy bay quân sự Nga xuất hiện gần Alaska.

Đây là sự kiện không mới, nhưng mỗi lần xảy ra đều gióng lên hồi chuông cảnh báo về những phép thử chiến lược và rủi ro leo thang trong quan hệ căng thẳng Nga – Mỹ.

Theo thông tin công bố, nhóm máy bay Nga gồm 2 oanh tạc cơ chiến lược Tu-95MS và 2 tiêm kích Su-35. Chúng được phát hiện khi tiến vào vùng nhận dạng phòng không Alaska (ADIZ).

Dù không trực tiếp xâm phạm không phận Mỹ hay Canada, việc xuất hiện của chúng vẫn buộc Washington phải phản ứng.

NORAD đã điều động 1 máy bay cảnh báo sớm E-3 Sentry, 4 tiêm kích F-16 cùng 4 máy bay tiếp dầu KC-135 để giám sát và sẵn sàng can thiệp nếu tình hình diễn biến phức tạp.

Các chuyên gia quân sự cho rằng những chuyến bay như vậy mang tính thường xuyên và chủ yếu nhằm mục đích kiểm tra mức độ sẵn sàng chiến đấu của Mỹ, đồng thời thể hiện sức mạnh không quân tầm xa của Nga.

Việc lựa chọn Alaska – khu vực chỉ cách vùng Viễn Đông Nga vài nghìn kilômét – cũng là một thông điệp chiến lược rõ ràng, bởi đây là cửa ngõ phía bắc Thái Bình Dương, nơi Mỹ duy trì hệ thống radar và căn cứ phòng thủ quan trọng.

Trong đội hình Nga lần này, đáng chú ý nhất là sự xuất hiện của Tu-95MS. Đây là biến thể hiện đại hóa của dòng máy bay ném bom Tu-95 nổi tiếng, thường được NATO gọi bằng biệt danh “Gấu” (Bear).

Tu-95MS có khả năng mang tên lửa hành trình tầm xa Kh-55 hoặc Kh-101, với tầm bắn hơn 2.500 km, cho phép tấn công mục tiêu mà không cần xâm nhập sâu vào không phận đối phương.

Ngoài ra, máy bay được trang bị hệ thống điện tử cải tiến và khả năng bay liên tục hơn 10.000 km nhờ tiếp nhiên liệu trên không.

Với vai trò răn đe chiến lược, Tu-95MS chính là một trong bộ ba trụ cột hạt nhân Nga, cùng với tên lửa đạn đạo liên lục địa và tàu ngầm mang tên lửa hạt nhân.

Việc triển khai Tu-95MS áp sát Alaska không chỉ mang ý nghĩa quân sự đơn thuần. Nó còn là thông điệp chính trị nhằm khẳng định với Mỹ và NATO rằng Nga vẫn duy trì năng lực tấn công chiến lược xuyên lục địa, bất chấp những sức ép về kinh tế, cấm vận và xung đột kéo dài.

Sự hiện diện của Su-35 hộ tống càng cho thấy Moskva muốn nhấn mạnh khả năng tác chiến hiệp đồng, bảo vệ an toàn cho các “pháo đài bay” khi hoạt động xa căn cứ.

Về phía Mỹ, phản ứng nhanh chóng của NORAD cho thấy hệ thống phòng thủ Bắc Mỹ vẫn được duy trì ở trạng thái cảnh giác cao.

Việc huy động đồng thời tiêm kích F-16, máy bay cảnh báo sớm E-3 và máy bay tiếp dầu KC-135 không chỉ nhằm giám sát đơn thuần, mà còn là cách chứng minh khả năng triển khai lực lượng đầy đủ trong thời gian ngắn, sẵn sàng ứng phó với mọi kịch bản.

Tổng thư ký NATO Mark Rutte gần đây từng cảnh báo rằng nếu máy bay quân sự Nga xâm phạm thực sự không phận các nước thành viên, họ có quyền sử dụng biện pháp mạnh, kể cả bắn hạ.

Tuyên bố này phản ánh mức độ lo ngại ngày càng gia tăng trong khối phương Tây trước tần suất xuất hiện của máy bay Nga gần biên giới NATO.

Tuy vậy, các chuyên gia cũng cho rằng cả hai bên vẫn đang thận trọng, tránh để những cuộc “áp sát” trở thành sự cố ngoài ý muốn có thể dẫn đến leo thang đối đầu trực diện.

Sự kiện gần Alaska một lần nữa nhắc nhở thế giới rằng không phận ở những khu vực chiến lược như Bắc Cực và Thái Bình Dương luôn tiềm ẩn nguy cơ va chạm.

Nga dùng Tu-95MS để phô trương năng lực răn đe, trong khi Mỹ tận dụng cơ hội chứng minh sức mạnh phòng thủ.

Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt, những chuyến bay áp sát như thế sẽ còn tiếp diễn, vừa là phép thử kiên nhẫn vừa là lời cảnh báo về sự mong manh của cán cân an ninh toàn cầu.

Việt Hùng

Theo Reuters, Washington Post