Tên lửa hành trình Kh-101 được 'cải tiến vượt trội' nhưng còn vô số điểm yếu?

"Tên lửa hành trình Kh-101 hiện đã được trang bị hệ thống tác chiến điện tử và phòng vệ chủ động", ông Vadim Skibitsky - đại diện Tổng cục Tình báo của Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết bên lề Diễn đàn kinh tế Davos.

Sử dụng ví dụ về tên lửa hành trình Kh-101, phía Ukraine đã nói về cách lực lượng vũ trang Nga tiến hành điều chỉnh thành công thiết bị quân sự như thế nào trước những thách thức mới.

"Nước Nga đang học hỏi khá nhanh. Tôi chỉ cho bạn một ví dụ - tên lửa hành trình Kh-101 hoàn toàn khác với loại được sử dụng vào năm 2022 khi nó đã có hệ thống tác chiến điện tử, phòng vệ chủ động, mồi bẫy nhiệt", ông Skibitsky nhấn mạnh.

Tính năng mới của vũ khí tấn công nói trên được xác thực bởi trước đó đã xuất hiện đoạn video ghi lại cảnh tên lửa hành trình Kh-101 của Nga bắn mồi bẫy nhiệt khi bay qua lãnh thổ Ukraine.

Tuy nhiên điều này có thể khiến giá thành tên lửa Kh-101 vượt xa con số 13 triệu USD/quả như thông tin đã được đăng tải trước đó, khiến việc sản xuất trở thành gánh nặng rất lớn đối với Nga trong điều kiện hứng chịu vô số lệnh trừng phạt.

Tuy vậy, mặc dù đã được cải tiến đáng kể nhưng tên lửa hành trình Kh-101 vẫn bị phát hiện còn tồn tại vô số điểm yếu, thể hiện rõ qua kết quả nghiên cứu mảnh vụn từ những quả đạn bị bắn rơi tại hiện trường.

Đầu tiên, lớp phủ bề mặt của tên lửa hành trình Kh-101 đã được nghiên cứu, theo tuyên bố từ Liên bang Nga, quả đạn này phải được phủ một lớp sơn đặc biệt giúp giảm phản xạ chùm tia radar.

Công nghệ này là một trong những yếu tố làm nên đặc tính "tàng hình", cùng với việc sử dụng hình dạng đặc biệt để tán xạ sóng radar, cũng như các vật liệu cấu tạo "trong suốt" với sóng vô tuyến.

Theo nghiên cứu, đầu tiên, thân của tên lửa Kh-101 được làm bằng hợp kim nhôm với một số thành phần thép không gỉ, đây là điều khác biệt hoàn toàn với những gì phía Nga công bố.

Hàm lượng vật liệu composite trong thân tên lửa hành trình Kh-101 là không đáng kể và chỉ được sử dụng trong bánh lái khí động học và để che các lỗ hở của hệ thống vô tuyến, chẳng hạn như máy đo độ cao và máy thu định vị vệ tinh.

Thứ hai, các phép đo hệ số phản xạ bề mặt của Kh-101 đã chứng minh rằng nó không ảnh hưởng đến khả năng hiển thị của tên lửa trong phạm vi nhận diện của radar theo bất kỳ cách nào.

Thứ ba, độ dày của lớp sơn phủ, ngay cả khi nó có các đặc tính như công bố cũng không cho phép tạo ra hiệu ứng hấp thụ trong phạm vi hoạt động của các radar làm việc ở tần số 2 - 12 GHz.

Đây được xem là bí mật của tên lửa Kh-101 mà Nga cố gắng che giấu, việc nó được bao phủ bởi vật liệu hấp thụ vô tuyến hóa ra chỉ là sự tuyên truyền mà thôi.

Đồng thời, một khía cạnh quan trọng là hình dạng của thân tên lửa Kh-101 vẫn được tạo ra có tính đến việc giảm thiểu khả năng bộc lộ trước sóng radar.

Điều này làm tăng thêm tính đặc thù đối với chuyến bay tầm thấp của tên lửa, một cách tự nhiên đó là do đặc tính vật lý sẽ làm giảm phạm vi phát hiện ra nó theo đường chân trời vô tuyến điện từ.

Nhưng cần lưu ý, phần thân tên lửa hành trình Kh-101 cũng có vẻ chưa được tối ưu hóa hoàn toàn cho đặc tính tàng hình khi động cơ của nó vẫn bị lộ, nhất là khi tín hiệu hồng ngoại chưa được triệt tiêu.

Trong số các yếu tố của công nghệ tàng hình: sử dụng vật liệu "trong suốt" vô tuyến, lớp phủ hấp thụ đặc biệt và hình dạng của phần thân, có vẻ như tên lửa Kh-101 chưa thực sự đáp ứng đầy đủ tiêu chí đặt ra.