Tên lửa mới giúp nâng tầm tiêm kích Mirage mà Pháp sắp bàn giao cho Ukraine
Tiêm kích đa nhiệm Mirage mới mà Pháp cam kết chuyển giao cho Ukraine sẽ cung cấp cho Kiev thêm một phương tiện chiến đấu có khả năng phóng tên lửa Storm Shadow mà Ukraine đã sử dụng để đối phó với Nga. Ngoài ra, tiêm kích này có thể trở nên nguy hiểm hơn khi được tích hợp tên lửa tầm xa Meteor.
Vũ khí mới giúp nâng cấp sức mạnh của tiêm kích Mirage
Ukraine từ lâu đã sử dụng tên lửa Storm Shadow/SCALP do Anh và Pháp cung cấp để chống lại các cuộc tấn công của Nga, tập kích nhiều mục tiêu, trong đó có căn cứ quân sự, nhà máy chế tạo vũ khí, tàu chiến hải quân, cũng như các kho nhiên liệu và đạn dược của đối phương.
Các máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất mà Ukraine mới mua không được cấu hình để bắn tên lửa Storm Shadow, khiến nước này phải sử dụng máy bay Su-24 có từ thời Liên Xô để phóng Storm Shadow. Việc tiếp nhận máy bay Mirage 2000 của Pháp sẽ cung cấp cho Ukraine một nền tảng mới để sử dụng loại vũ khí này.
Bộ trưởng Quân đội Pháp Sébastien Lecornu hồi đầu tháng 11 cho biết, ông có kế hoạch cung cấp cho Ukraine máy bay chiến đấu Mirage 2000 do tập đoàn Dassault Aviation sản xuất, vào nửa đầu năm 2025. Tờ La Tribune thông tin thêm, những máy bay này sẽ được trang bị tên lửa Storm Shadow/SCALP.
Ngoài ra, Paris cũng đang xem xét khả năng chuyển giao tên lửa không đối không tầm xa tốc độ cao Meteor cho Ukraine cùng với máy bay chiến đấu Mirage 2000. Tên lửa không đối không Meteor có khả năng tấn công mục tiêu từ cách xa 185 km. Tên lửa này ban đầu không được tích hợp vào Mirage 2000, nhưng Pháp đang xem xét tiến hành cải tiến kỹ thuật để lắp đặt loại vũ khí này lên máy bay. Nếu quá trình tích hợp thành công, Ukraine sẽ có thế tiếp cận các loại vũ khí mới, giúp mở rộng năng lực tác chiến của không quân.
Phát biểu với Business Insider, ông Tim Robinson, chuyên gia hàng không quân sự tại Hiệp hội Hàng không Hoàng gia Anh, nói rằng Ukraine sẽ có lợi thế nếu có thêm nhiều máy bay có khả năng phóng tên lửa.
"Ukraine đã có tên lửa Storm Shadow, nhưng cần một chiến đấu cơ để phóng tên lửa này. Khả năng phóng từ độ cao lớn sẽ giúp tên lửa có tầm bắn xa hơn”, ông Tim Robinson cho biết.
Cựu tướng của quân đội Mỹ Gordon "Skip" Davis đánh giá: “Điều quan trọng nhất đối với máy bay chiến đấu Mirage là chúng có thể phóng tên lửa hành trình Storm Shadow/SCALP”. Tên lửa có tầm bắn tối đa khoảng 250km. Mỗi tên lửa có giá gần 1 triệu USD.
Anh là quốc gia đầu tiên cung cấp tên lửa này cho Ukraine và đợt chuyển giao ban đầu diễn ra vào tháng 5/ 2023. Pháp công bố đợt chuyển giao tiếp theo vào tháng 7. Kể từ đó, tên lửa Storm Shadow/SCALP đã trở thành một trong những loại vũ khí chủ chốt của Ukraine.
Defense News đưa tin, công ty Dassault Aviation của Pháp đã sản xuất khoảng 600 máy bay ném bom Mirage 2000, một nửa trong số này được xuất khẩu sang 8 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có Hy Lạp, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất và Đài Loan. Máy bay dài khoảng 14 mét, với sải cánh khoảng 9 mét. Mirage có trọng lượng không tải là 7,5 tấn và tốc độ tối đa khoảng 2.700 km/giờ.
Mirage 2000-5 là phiên bản hiện đại hóa của máy bay phản lực chiến đấu, được trang bị radar cải tiến, có khả năng mang tên lửa không đối không MICA. Nó cũng có thể mang tên lửa hành trình phóng từ trên không SCALP-EG, loại tên lửa mà Pháp cũng đang cung cấp cho Ukraine.
Ông Oleh Katkov, Tổng biên tập tạp chí Defense Express của Ukraine cho rằng, chiến đấu cơ Mirage có thể tăng cường đáng kể sức mạnh cho lực lượng không quân Ukraine. "Nhiệm vụ đầu tiên và quan trọng nhất của Mirage sẽ là phòng không, đặc biệt là chống lại các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình và máy bay không người lái”.
Trong thông báo đăng trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter), Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Lecornu cho biết, những chiếc Mirage mà Pháp chuyển giao cho Ukraine trước tiên sẽ được nâng cấp lên tiêu chuẩn mới nhất. "Tại Cazaux, ở Gironde, chúng sẽ được trang bị nhiều thiết bị mới, để chiến đấu trên không và yểm trợ bộ binh, đồng thời tăng cường phòng thủ chống lại tác chiến điện tử’.
Theo ông Katkov, các máy bay của Pháp sau đó có thể sử dụng vũ khí tầm xa, chẳng hạn như tên lửa AASM Hammer do nước này chế tạo có tầm bắn hơn 70 km. Trong quá trình nâng cấp, các kỹ sư cũng để mắt tới việc tích hợp bom lượn cho Mirage 2000-5, chẳng hạn như bom JDAM-ER và SDB của Mỹ - vốn đang được lực lượng vũ trang Ukraine sử dụng, để tấn công các mục tiêu trên mặt đất gần tiền tuyến.
Thiết bị tác chiến điện tử nâng cao mà ông Lecornu đề cập cũng rất quan trọng. Ông Katkov lưu ý, thiết bị này có thể giúp cả hệ thống dẫn đường, hệ thống radar hoặc hệ thống liên lạc trên máy bay chống lại tín hiệu gây nhiễu của Nga tốt hơn.
Các máy bay ném bom Su-24 có từ thời Liên Xô mà lực lượng vũ trang Ukraine sử dụng đã triển khai tên lửa hành trình SCALP/Storm Shadow trong thời gian khá dài và hoạt động rất hiệu quả. Do đó, ông Katkov cho rằng, việc sử dụng các tên lửa này cho máy bay Mirage là một cân nhắc thứ yếu.
Sự khác biệt giữa Mirage và F-16
Máy bay chiến đấu Mirage và F-16 được phát triển vào cùng thời điểm, nhưng chúng khác biệt đáng kể về thiết kế và khả năng. Theo các chuyên gia trong lĩnh vực này, cả hai tiêm kích đều có những hạn chế trong các cuộc không chiến
"Mirage 2000-5 không có tên lửa không đối không tầm xa. Nó chỉ phù hợp với vai trò phòng không ở vùng sâu vùng xa và thả bom lượn", ông Katkov lưu ý. F-16 cũng có thể làm được điều này. Với những loại vũ khí sẵn có, tiêm kích này có thể ngăn chặn máy bay đối phương xâm nhập vào các khu vực quan trọng, hoặc dùng để thả bom.
Tiêm kích F-16 mang theo tên lửa không đối không có tầm bắn lên tới 160 km, trong khi tên lửa của Mirage 2000-5 chỉ có tầm bắn từ 60 đến 80 km. "Mirage 2000-5 không có vũ khí phù hợp để thực hiện nhiệm vụ như vậy", chuyên gia này nói thêm.
Ông Kostiantyn Kryvolap, cựu kỹ sư của hãng sản xuất máy bay Antonov của Ukraine, cũng đã nói về những thiếu sót này, đồng thời cho biết, radar trên máy bay Mirage vẫn còn nhiều nhược điểm.
"Những tiêm kích có từ thời Liên Xô như MiG-29 thậm chí còn có radar tốt hơn so với radar của Mirage". Theo ông Kryvolap máy bay chiến đấu của Nga có thể dễ dàng đánh chặn tên lửa do Mirage bắn vào nó.
Tuy nhiên, lực lượng không quân Ukraine không muốn chỉ dựa vào tiêm kích F-16 và Mirage. Vào cuối tháng 9 vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov tuyên bố rằng, ngoài những máy bay đã được các đối tác phương Tây cam kết chuyển giao cho nước này, hiện đang có những cuộc thảo luận về khả năng cung cấp các loại máy bay chiến đấu khác, như tiêm kích Gripen do Thụy Điển sản xuất hay máy bay chiến đấu Eurofighter Typhoon của châu Âu.