Akash là hệ thống tên lửa phòng không di động tầm trung do tổ chức nghiên cứu và phát triển quốc phòng Ấn Độ (DRDO) "thai nghén" từ đầu thập niên 1980 nhằm thay thế cho các tổ hợp 2K12 Kub (SA-6) do Liên Xô phát triển.
Hình dáng của tên lửa đánh chặn thuộc tổ hợp Akash khá tương đồng với đạn 3M9 của SA-6, nó sử dụng động cơ phản lực dòng thẳng nhiên liệu rắn nhằm tiết giảm chi phí trong khi vẫn cho độ chính xác và linh hoạt cao.
Đạn tên lửa có chiều dài 5,78m, đường kính 35 cm, trọng lượng phóng 720 kg, mang đầu đạn nổ phá mảnh nặng 60 kg; tầm bắn lớn nhất của Akash khoảng 40 km, trần bay 18 km, vận tốc đạt Mach 2,5.
Mỗi tổ hợp tên lửa phòng không Akash bao gồm 4 xe mang phóng tự hành với tổng số 12 tên lửa ở trạng thái sẵn sàng chiến đấu, đi kèm 1 đài radar kiểm soát hỏa lực Rajendra.
Rada Rajendra có tầm hoạt động 60 km, theo dõi được 64 mục tiêu và dẫn hướng cho 8 tên lửa tấn công cùng lúc, đài radar này có khả năng kháng nhiễu cao.
Thông thường từ 2 đến 4 tổ hợp tên lửa phòng không Akash sẽ được liên kết thành một khẩu đội với phạm vi bảo vệ là 62 km2.
Xác suất tiêu diệt mục tiêu của 1 tên lửa ước tính là 88%, tăng lên tới 98,5% nếu phóng liên tiếp 2 đạn trong vòng 5 giây vào cùng một mục tiêu.
Quân đội Ấn Độ đã lên kế hoạch sản xuất 3.000 tên lửa Akash để trang bị cho cả phòng không không quân lẫn phòng không lục quân, đơn giá mỗi đạn dự tính dưới 500.000 USD, đây là mức giá khá hời khi chỉ bằng 1/3 so với sản phẩm cùng loại của Nga và phương Tây.
Một tổ hợp Akash bao gồm 4 xe mang phóng, đài radar cùng 24 đạn đánh chặn được chào hàng với giá 30 - 35 triệu USD trên thị trường vũ khí quốc tế.
Hiện các hệ thống phòng không Akash đã được Ấn Độ triển khai dọc biên giới với các quốc gia láng giềng tiềm ẩn nguy cơ xung đột.
"Thông qua các đơn vị phòng không được triển khai gần biên giới hơn, chúng tôi sẽ có thể ngăn chặn mọi cuộc tấn công trên không từ phía đối địch", hãng thông tấn Ấn Độ ANI từng dẫn lời một quan chức quân đội hàng đầu cho biết.
Ngoài trang bị thì Chính phủ Ấn Độ mới đây đã thông qua quyết định cho phép xuất khẩu hệ thống phòng không Akash trong cuộc họp của Ủy ban An ninh Nội các do Thủ tướng Narendra Modi chủ trì ngày 1-1-2021.
Theo tuyên bố của Bộ Quốc phòng Ấn Độ, phiên bản xuất khẩu của tổ hợp tên lửa phòng không này sẽ khác với phiên bản đang được triển khai trong lực lượng vũ trang nước này.
Trên Twitter, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh thông báo, chính phủ Ấn Độ dự định tập trung vào xuất khẩu các nền tảng quốc phòng giá trị cao để đạt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu quốc phòng trị giá 5 tỷ USD vào năm 2024, đồng thời cải thiện quan hệ chiến lược với các nước ngoài thân thiện.
Đích nhắm tới đầu tiên là một số quốc gia tại khu vực Đông Nam Á có mối quan hệ giao hảo thân thiết với Ấn Độ. Tuy nhiên phía Ấn Độ vẫn đang bảo mật tên khách hàng..
Việt Hùng