Tết Thanh minh là ngày có ý nghĩa thế nào, năm nay rơi vào ngày nào?
Tết Thanh minh thường được nhắc đến hàng năm nhưng không phải ai cũng hiểu ý nghĩa của ngày này.
Tết Thanh minh là ngày gì, có ý nghĩa thế nào?
Tết Thanh minh là ngày đầu tiên của tiết Thanh minh, đến sau ngày Lập xuân 60 ngày.
Về ý nghĩa trong dân gian, thanh có nghĩa là trong lành, sạch sẽ, minh có nghĩa là tươi sáng.
Tiết thanh minh nghĩa là khi trời mát mẻ quang đãng. Thanh minh là một trong 24 tiết khí của các lịch Việt Nam, Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Triều Tiên. Tính từ đầu năm trở đi, tiết Thanh minh đứng thứ 5, sau các tiết Lập xuân, Vũ thủy, Kinh trập, Xuân phân.
Tại các tỉnh miêng Bắc Việt Nam, đây là thời điểm trời đã hết mưa phùn, nồm ẩm, thời tiết trở nên trong sáng, dễ chịu.
Tiết Thanh minh kéo dài khoảng 15 - 16 ngày, và ngày đầu tiên được gọi là Tết Thanh minh.
Tết Thanh Minh mang ý nghĩa lớn trong phong tục của người Việt Nam ta. Ngày Tết thanh minh thường gắn với nghi lễ tảo mộ, để sửa sang lại phần mộ của gia tộc cho khang trang, sạch sẽ. Đây là dịp để mọi người tri ân, tưởng nhớ những người thân đã mất.
Trong dịp Thanh minh, các gia đình thu xếp thời gian ra nghĩa trang, mang theo dụng cụ để chăm sóc, dọn dẹp mộ phần. Với những ngôi mộ còn chưa xây, mọi người dùng xẻng, cuốc để đắp lại cho đầy đặn, rẫy hết cỏ dại và những cây hoang mọc trùm lên mộ, tránh để trâu bò đến quấy hoặc ngăn rắn, chuột đào hang làm tổ, mà theo quấy rối sự yên nghỉ của người đã khuất.
Những ngôi mộ đã xây thì được quét tước, dọn dẹp, dùng khăn sạch sau. Sau đó, những người tảo mộ bày hương hoa lễ vật, thắp hương làm lễ, sau đó đốt vàng mã tại các mộ phần.
Những ngày này, các nghĩa trang sẽ có nhiều người đến, dịp này các con trẻ nhỏ tuổi cũng được cho đi theo để nhận biết mộ phần tổ tiên, người thân.
Những người sống xa quê cũng thường thu xếp về tảo mộ, không nhất thiết phải về đúng ngày Tết Thanh minh mà có thể chọn bất kỳ ngày nào thuận tiện, rảnh rỗi trong dịp này.
Những phần mộ vô danh hay phần mộ ít có người lui đến kính viếng cũng được người Việt sửa sang, dọn dẹp giúp. Đây là một nét đẹp văn minh của người Việt ta.
Đặc biệt dịp này, khi thắp hương cho mộ phần gia tộc mình, mọi người thường thắp cho mỗi ngôi mộ xung quanh một nén hương để bày tỏ lòng thành kính.
Tết Thanh minh năm 2023 rơi vào ngày nào?
Vào năm 2023, Tết Thanh minh sẽ nhằm ngày 5/4 dương lịch (tức ngày 15/2 âm lịch), sau khi kết thúc tiết Xuân phân và kéo dài đến ngày 20/4.
Trong ngày này ngoài việc tảo mộ, tục cúng hay chuẩn bị mâm cúng cũng là một phần quan trọng được nhiều gia đình người Việt coi trọng.
Những mâm cỗ cúng dản dị nhưng ấm áp với các lễ cúng cổ truyền sẽ được người trong gia đình chuẩn bị.
Tùy theo phong tục và địa phương, dân tộc, mâm cúng chuẩn bị sẽ khác nhau để mời cơm ông bà tổ tiên cùng nhau ăn uống sum vầy. Các mâm lễ cúng ngày này thường không quá hoa mỹ, khoa trương.