Thách thức nào đang chờ đón ông Shigeru Ishiba?

Trong bài phát biểu mừng chiến thắng tại trụ sở đảng LDP, ông Shigeru Ishiba cho biết Thủ tướng sắp mãn nhiệm Fumio Kishida đã “quyết định để đảng LDP tái sinh và giành lại lòng tin của công chúng. Tất cả chúng ta phải cùng nhau làm điều đó”.

Năm nay 67 tuổi, ông Ishiba là người có giọng nói nhẹ nhàng, thích nghe nhạc pop thập niên 1970 và chế tạo mô hình máy bay chiến đấu, tàu hỏa, tàu thủy trong thời gian rảnh rỗi. Ông đã trở thành tiếng nói bất đồng chính kiến trong một đảng đã dần chuyển hướng sang hữu khuynh trong 2 thập kỷ qua.

Là một thành viên của cộng đồng Kitô giáo nhỏ bé tại Nhật Bản, ông Ishiba đã mô tả việc ứng cử chức Chủ tịch đảng LDP là “trận chiến cuối cùng” trong sự nghiệp chính trị của ông sau khi đã thất bại trong 4 lần trước đó. Ông đã nhận được sự ủng hộ từ các thành viên cấp cơ sở của đảng, chính những người này đã bỏ phiếu giúp ông giành chiến thắng trong vòng cuối cùng.

Tân Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba.

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản bước chân vào Quốc hội năm 1986 sau một thời gian ngắn làm việc trong ngành ngân hàng. Bị Thủ tướng Kishida gạt ra ngoài lề nhưng ông Ishiba chưa bao giờ xa rời chính trường, với các lần xuất hiện trên phương tiện truyền thông, các bài đăng trên mạng xã hội và trên YouTube, nơi ông chia sẻ suy nghĩ của mình về mọi thứ, từ tỷ lệ sinh giảm của Nhật Bản đến món mì ramen với hơn 16.000 người theo dõi. Ông không ngại tự hạ thấp bản thân, chế giễu cách cư xử đôi khi ngượng ngùng của mình và thừa nhận mình là một “kẻ lập dị quân sự”.

“Tôi sẽ cố gắng hết sức để tin tưởng vào người dân, nói lên sự thật một cách can đảm, chân thành và biến đất nước này thành một nơi an toàn và bảo mật, nơi mọi người có thể sống với nụ cười một lần nữa”, ông Ishiba nói trong bài phát biểu ngắn mừng chiến thắng. Tuy nhiên, trước tiên, ông phải mang lại nụ cười cho những đồng nghiệp LDP đang gặp khó khăn của mình.

Hiện nay, ông phải đối mặt với những thách thức khác trên nhiều mặt trận: Sự tức giận của cử tri về cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt, mức độ tin tưởng của công chúng vào “chính trị tiền tệ” thấp và mối đe dọa ngày càng tăng đối với sự ổn định khu vực.

Ông Ishiba là người duy nhất trong số 9 ứng cử viên tranh chức Chủ tịch đảng LDP kêu gọi chuyển hướng từ năng lượng hạt nhân sang năng lượng tái tạo sau thảm họa Fukushima và ủng hộ luật cho phép phụ nữ trở thành nữ hoàng trị vì, một động thái bị nhiều nhà lập pháp của đảng LDP phản đối. Ông cũng chỉ trích đảng này vì đã chống lại áp lực của công chúng để cho phép các cặp vợ chồng được sử dụng họ riêng. Về mặt kinh tế, ông muốn tăng lương và đã lên tiếng ủng hộ việc miễn 10% thuế tiêu dùng (bán hàng) một số mặt hàng để giúp những người có thu nhập thấp hơn. “Tôi chắc chắn đã làm tổn thương cảm xúc của nhiều người, gây ra những trải nghiệm khó chịu và khiến nhiều người phải đau khổ. Tôi thành thật xin lỗi vì tất cả những thiếu sót của mình”, ông nói trong bài phát biểu hôm 27/9.

Ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức, ông Ishiba đã đưa ra tuyên bố sẽ tổ chức một cuộc bầu cử sớm dự kiến vào khoảng cuối tháng 10 này, sớm hơn một năm trước khi cuộc bầu cử chính thức diễn ra. Thủ tướng Ishiba chỉ nói rằng ông sẽ triệu tập một cuộc bầu cử hạ viện “sớm nhất có thể”, nhưng các nhà quan sát tin rằng ông muốn sớm tổ chức cuộc bầu cử, có thể là để tận dụng chiến thắng gần đây của đảng và để đảng đối lập chính Dân chủ Lập hiến có ít thời gian nhất có thể để chuẩn bị dưới thời lãnh đạo mới Yoshihiko Noda.

Vừa mới nhậm chức Chủ tịch đảng, ông Ishiba đã phải đối mặt với nhiều khó khăn trong việc xây dựng mối đoàn kết trong đảng trước cuộc tổng tuyển cử sắp tới. Để xây dựng uy thế cho mình, ông Ishida có thể sẽ chuyển sang hợp tác với một trong những đối thủ cũ của mình trong nỗ lực khôi phục vận may của LDP sau vụ bê bối gây quỹ. Ông Shinjiro Koizumi, người đã bị loại khỏi cuộc đua sau khi về thứ ba trong vòng bỏ phiếu đầu tiên, dự kiến sẽ được bổ nhiệm làm người đứng đầu Ủy ban Bầu cử của đảng, trên thực tế biến ông thành gương mặt của chiến dịch. Ông Koizumi, 43 tuổi, con trai của cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi, dù thất bại trong cuộc tranh cử nội bộ đảng, nhưng hiện vẫn nhận sự ủng hộ cao của cử tri.

Bên cạnh đó, đối thủ chính của ông Ishiba trong cuộc đua chức Chủ tịch đảng LDP là bà Sanae Takaichi (cực kỳ bảo thủ) được cho là đã từ chối lời đề nghị về một vị trí cấp cao trong đảng. Bà Takaichi, người đã thua ông Ishiba trong vòng bỏ phiếu cuối cùng, đang cạnh tranh với ông để trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản. Báo cáo cho thấy các vị trí cấp cao nhất trong nội các của ông Ishiba sẽ được trao cho những người có ảnh hưởng lớn trong đảng, bao gồm cả cựu Thủ tướng Yoshihide Suga, người được cho là đã ủng hộ ông trong cuộc đua giành vị trí lãnh đạo.

Ông Ishiba dự kiến sẽ công bố các biện pháp giúp các hộ gia đình thu nhập thấp vượt qua cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt. Về mặt chính sách đối ngoại, ông theo đuổi việc thành lập một “NATO châu Á” để đối trọng lại Trung Quốc và CHDCND Triều Tiên.

An Châu (Tổng hợp)