Thái độ tặng quà

Cụ thể, trong Lễ khai giảng năm học 2025 - 2026, Trường tiểu học Thái Thịnh đã trình chiếu công khai danh sách học sinh có hoàn cảnh khó khăn lên màn hình trước toàn thể học sinh, phụ huynh và khách mời tham dự. Trong danh sách ngoài ghi tên học sinh được nhận quà, tên lớp, còn kèm theo “trích dẫn nhân thân” về hoàn cảnh gia đình như: Bố mẹ em A bỏ nhau, trò B bị khuyết tật, học sinh C bị K hạch, D là học sinh tình thương...

Đáng nói, bản danh sách học sinh khó khăn được nhận quà nhân dịp Lễ khai giảng không chỉ được Trường tiểu học Thái Thịnh trình chiếu công khai trên mà hình LED lớn tại ngày tựu trường, nó còn được lan truyền nhanh chóng trên không gian mạng, thu hút sự quan tâm rất lớn của dư luận, khiến cộng đồng mạng xã hội dậy sóng. Số ít ý kiến cho rằng, việc công bố công khai danh sách học sinh như vậy thể hiện sự minh bạch, tránh tình trạng thắc mắc, khiếu nại trong quá trình trao quà hỗ trợ. Song, hầu hết đều bày tỏ lo ngại cách làm này có thể sẽ gây tổn thương tâm lý đối với những học sinh có tên trong danh sách.

Dĩ nhiên, việc giúp đỡ học sinh khó khăn, hay rộng hơn là những mảnh đời khốn khó trong cộng đồng xã hội là việc làm đáng quý, đáng trân trọng. Song, việc tặng quà, giúp đỡ những người yếu thế là lòng thiện chứ không phải sự bố thí nên cần hết sức khéo léo, nhân văn. Bởi không ai muốn hoàn cảnh riêng tư của mình bị “bêu” trước bàn dân thiên hạ để được nhận quà. Việc “trích lục lý lịch” để tặng quà đối với những người trưởng thành, có sự hiểu biết nhất định trong đường đời còn khó có thể chấp nhận, làm sao để các em học sinh không bị tổn thương đây?

Một số ý kiến cực đoan còn cho rằng: Đâu phải số học sinh này có thể lựa chọn việc được sinh ra, lớn lên trong điều kiện, hoàn cảnh gia đình như thế nào. Vậy thì cớ gì các em lại phải chịu sự “bêu riếu” như một phần tất yếu để được nhận một phần quà của những người “hảo tâm”? Chẳng phải người xưa vẫn nói “của cho không bằng cách cho” đó sao? Vậy nên việc Trường tiểu học Thái Thịnh công khai “nhân thân” của các học sinh được tặng quà nhân dịp khai giảng không chỉ là sự thiếu tế nhị, mà còn không tôn trọng học trò cũng như các bậc phụ huynh và những người có lương tri khác.

Tất nhiên, ai cũng hiểu việc tặng quà cho các học sinh khó khăn của cán bộ, giáo viên Trường tiểu học Thái Thịnh là xuất phát từ thiện tâm, còn việc công khai “thân phận” các em chỉ là “sự cố” ngoài ý muốn. Song, một việc làm thiện lành nhưng triển khai không đúng cách, không những làm tổn thương sâu sắc tới học sinh, các bậc phụ huynh, mà còn khiến dư luận xã hội bức xúc. Rất may là lãnh đạo Trường tiểu học Thái Thịnh đã biết cầu thị, kịp thời công khai xin lỗi trên fanpage chính thức của trường.

Âu đây cũng là một bài học đắt giá trong cách ứng xử đối với tất cả mọi người. Trừ những trường hợp “hợm của”, thích khoe khoang, muốn đánh bóng tên tuổi bản thân để trục lợi, mỗi người hãy cân nhắc, suy xét thật kỹ thái độ của bản thân khi muốn làm việc thiện, muốn chung tay giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn, những mảnh đời bất hạnh, tránh lặp lại “vết xe đổ” kể trên làm phản tác dụng ý nghĩa ban đầu. Thái độ của người tặng quà rất quan trọng, nó là yếu tố quyết định để người nhận quà sẽ vui hay bị tổn thương, chứ không phải giá trị vật chất của món quà đó!

Lê Anh Đức