Thái Nguyên tập trung phát triển cụm công nghiệp

Quản lý chặt chẽ, đồng bộ để nâng cao hiệu quả hoạt động

6 tháng đầu năm 2025, công tác quản lý nhà nước đối với cụm công nghiệp của tỉnh tiếp tục được triển khai chặt chẽ và kịp thời. Sở Công Thương đã trình UBND tỉnh Thái Nguyên ban hành nhiều văn bản quan trọng như: Kiện toàn Hội đồng đánh giá lựa chọn chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp; đồng thời xây dựng Đề án phát triển một số ngành công nghiệp ưu tiên, công nghệ cao giai đoạn 2026 - 2030 theo chuỗi giá trị liên vùng.

Cụm công nghiệp Nguyên Gon có tổng vốn đầu tư gần 100 tỷ đồng. Ảnh: Trần Quyền

Song song với đó, công tác thành lập và điều chỉnh các cụm công nghiệp được triển khai đồng bộ. Chỉ riêng trong giai đoạn gần đây, UBND tỉnh đã thành lập mới cụm công nghiệp Minh Đức 1, điều chỉnh các quyết định liên quan đến cụm công nghiệp Quang Sơn 1, cụm công nghiệp Bá Xuyên. Đồng thời thực hiện rà soát, điều chỉnh hoặc bãi bỏ các quyết định liên quan đến cụm công nghiệp tại địa phương sau sáp nhập.

Điểm nhấn là công tác phối hợp giữa Sở Công Thương với Sở Tài chính và các ngành liên quan trong hướng dẫn thủ tục đầu tư, đôn đốc tiến độ giải phóng mặt bằng và hỗ trợ xúc tiến đầu tư vào cụm công nghiệp. Tính đến nay, toàn tỉnh có 13 cụm công nghiệp đi vào hoạt động, thu hút 75 dự án/cơ sở sản xuất, trong đó 59 dự án đã hoạt động kinh doanh ổn định. Đây là kết quả cho thấy vai trò điều phối và quản lý của cơ quan nhà nước ngày càng rõ nét.

Không chỉ dừng ở quản lý thủ tục, Sở Công Thương còn tham gia giám sát, đảm bảo an toàn trong quá trình sản xuất như diễn tập phòng ngừa sự cố hóa chất, kiểm tra cấp giấy huấn luyện an toàn vật liệu nổ công nghiệp. Điều này góp phần củng cố niềm tin của doanh nghiệp và nhà đầu tư vào môi trường công nghiệp của Thái Nguyên.

Hạt nhân thúc đẩy phát triển công nghiệp

Theo Phương án phát triển cụm công nghiệp giai đoạn 2021 – 2030, Thái Nguyên được quy hoạch 41 cụm công nghiệp với tổng diện tích 2.067 ha. Đến nay, đã có 29 cụm công nghiệp được thành lập, diện tích 1.208 ha, với tổng vốn đăng ký 13.152 tỷ đồng; vốn thực hiện cho giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng đạt khoảng 4.245 tỷ đồng.

Sản xuất của Công ty CP Đầu tư và Thương mại Trọng Tín tại cụm công nghiệp Trúc Mai. Ảnh: Trần Quyền

Các con số cho thấy hiệu quả rõ rệt khi doanh thu của các dự án trong cụm công nghiệp năm 2024 đạt 10.612 tỷ đồng, tạo việc làm cho 11.738 lao động, đóng góp ngân sách khoảng 176 tỷ đồng. Tỷ lệ lấp đầy bình quân đạt 56%, khẳng định sức hút của mô hình cụm công nghiệp sau sáp nhập.

Đặc biệt, các cụm công nghiệp như: Sơn Cẩm 1, Hạnh Phúc - Xuân Phương, Bảo Lý - Xuân Phương đang trở thành điểm sáng thu hút đầu tư. Trong đó, cụm công nghiệp Sơn Cẩm 1 thu hút 2 nhà đầu tư với tổng vốn đăng ký 514,16 tỷ đồng, đạt tỷ lệ lấp đầy gần 30%. Cụm công nghiệp Hạnh Phúc - Xuân Phương có 5 nhà đầu tư với tổng vốn 1.519 tỷ đồng, diện tích thuê đạt gần 46%. Cụm công nghiệp Bảo Lý - Xuân Phương nổi bật với 4 nhà đầu tư, tổng vốn 2.445 tỷ đồng, diện tích thuê đạt hơn 71%.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Sở Công Thương đã thẩm định hồ sơ thành lập/mở rộng 4 cụm công nghiệp với tổng vốn đăng ký hàng nghìn tỷ đồng, trong đó nổi bật là cụm công nghiệp Minh Đức 1, Lương Sơn 2, Cầu Bình và mở rộng Bảo Lý – Xuân Phương. Đây là bước đi nhằm đáp ứng nhu cầu mặt bằng sản xuất ngày càng lớn và phù hợp với định hướng phát triển công nghiệp theo chiều sâu.

Không chỉ dừng lại ở việc thu hút đầu tư sản xuất, các cụm công nghiệp còn tạo ra hiệu ứng lan tỏa về phát triển hạ tầng, việc làm và dịch vụ phụ trợ, góp phần nâng cao đời sống dân cư và tạo động lực mới cho đô thị hóa ở các địa phương.

Có thể khẳng định, sau sáp nhập, việc tăng cường quản lý và phát triển cụm công nghiệp không chỉ là yêu cầu quản lý nhà nước mà còn mang tính chiến lược trong công nghiệp hóa địa phương. Cụm công nghiệp đóng vai trò như “bệ đỡ” cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, giúp họ tiếp cận hạ tầng đồng bộ, chi phí hợp lý và môi trường sản xuất an toàn. Đồng thời, đây cũng là nền tảng để thu hút ngành công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ, tạo sự liên kết chuỗi giá trị với các trung tâm sản xuất lớn.

Trong bối cảnh Thái Nguyên đang định hướng phát triển các ngành công nghiệp ưu tiên, công nghiệp công nghệ cao giai đoạn 2026 – 2030, cụm công nghiệp sẽ là “mảnh đất thử nghiệm” quan trọng để các mô hình sản xuất mới được triển khai, trước khi nhân rộng ra toàn tỉnh. Sự gắn kết giữa cụm công nghiệp với doanh nghiệp FDI, các khu công nghiệp lớn và chuỗi giá trị liên vùng cũng sẽ tạo thế cân bằng, giúp công nghiệp Thái Nguyên phát triển bền vững, không lệ thuộc vào một số ngành đơn lẻ.

Cụm công nghiệp sau sáp nhập không chỉ là câu chuyện mở rộng địa giới hành chính, mà còn là bước chuyển mạnh mẽ trong chiến lược công nghiệp của Thái Nguyên. Với sự quản lý chặt chẽ của chính quyền, sự tham gia tích cực của nhà đầu tư và định hướng phát triển rõ ràng, cụm công nghiệp đang dần trở thành trụ cột, góp phần nâng cao vị thế công nghiệp Thái Nguyên trong khu vực và cả nước.

Hải Linh