Thăm các cụ bàng 'cổ quái' ở Lý Sơn

Cây bàng khổng lồ mọc nghiêng trên mặt cát ở thôn Đông - An Hải, nhìn qua cứ như…sắp đổ đến nơi! - Ảnh Trần Tuấn

Lý Sơn (Quảng Ngãi) - hòn đảo tiền tiêu của Tổ quốc, nơi gần nhất với Hoàng Sa máu thịt. Vô vàn những sự tích, huyền thoại, những cảnh lạ, việc lạ nơi hòn đảo rộng hơn 10 cây số vuông, quê hương của những ngọn núi lửa từng phun trào từ 25-30 triệu năm trước nay còn nguyên dấu tích…

Gốc bàng biển bên lăng Chánh - Ảnh Trần Tuấn

Lý Sơn còn là quê hương của những cây bàng biển, vẫn được gọi là bàng vuông. Không ai biết rõ cây bàng vuông đầu tiên bám rễ nơi hòn đảo núi lửa này từ bao giờ. Nhưng chắc chắn là đã từ lâu, từ rất lâu hàng nhiều trăm năm trước, những người Việt đầu tiên đi mở cõi đặt chân lên mép sóng này đã gặp…

Từ bên lăng Chánh thờ cá Ông, những nhánh bàng vươn qua bên kia đường chồm hẳn trên mặt biển - Ảnh Trần Tuấn

Khác với bàng biển trên các đảo Trường Sa hay Cù Lao Chàm mà tôi từng gặp, những “cụ” bàng ở Lý Sơn có “hình dong cổ quái” hơn rất nhiều.

Như gốc bàng có độ vươn ra biển tới hàng trăm mét bên Lăng Chánh thuộc xã An Vĩnh, Lý Sơn. Lăng Chánh thờ cá Ông, được vua Gia Long sắc phong là Nam Hải Cự tộc Ngọc lân Tôn thần (Ông thần của những loài thủy tộc kỳ lân vĩ đại ở biển Nam Hải).

Với độ vươn xa hàng trăm mét từ lăng Chánh thờ cá Ông nổi tiếng linh thiêng được vua Gia Long ban sắc phong, những nhánh bàng như những cánh tay khỏe khoắn như muốn ôm ấp những con thuyền vừa từ khơi xa về neo đậu - Ảnh Trần Tuấn

Khu vườn nhìn ra hòn Mù Cu của cụ Nguyễn Sung, 89 tuổi, ở thôn Đông xã An Hải (Lý Sơn) có một vườn bàng biển cổ quái không kém - Ảnh Trần Tuấn

Theo cụ Sung, đây là những cây bàng có đường kính lớn nhất và tuổi đời già lão nhất trên đảo. Độc đáo có cây bàng khổng lồ mọc nghiêng trên mặt cát, nhìn qua cứ như…sắp đổ đến nơi! Nhưng hàng trăm năm qua, sừng sững bên mép sóng, trải qua muôn ngàn bão tố nhưng những thân bàng phong ba này vẫn vững chãi không hề suy suyển.

Gốc bàng hàng chục người ôm như đang sà xuống biển và cát trong vườn nhà cụ Nguyễn Sung - Ảnh Trần Tuấn

Riêng một nhánh bàng này đã mấy người ôm mới xuể - Ảnh Trần Tuấn

Và những nhánh bàng cũng cuồn cuộn vươn ra biển - Ảnh Trần Tuấn

Những cành bàng biển cuộn vào nhau như vòng tay ôm khổng lồ trước biển - Ảnh Trần Tuấn

Trên đảo Lý Sơn có vô số lăng, miếu, đền đình, nhưng có một lăng gọi là lăng Cây Bàng ở thôn Tây xã An Vĩnh. Đây còn được gọi là lăng Xóm, vì do người dân trong xóm lập nên để thờ tự thần linh. Nhưng gọi là lăng Cây Bàng, bởi một cây bàng khổng lồ tự bao giờ đã phá tung bức tường ngăn của lăng, để mọc tràn ra đường.

Phía sau gốc bàng khổng lồ này là lăng Cây Bàng (ở thôn Tây xã An Vĩnh) - Ảnh Trần Tuấn

Thân bàng ở lăng Cây Bàng dễ cả chục người ôm không xuể, trông xù xì, phong rêu, nhiều chỗ giống như đã hóa thạch, nhưng bóng mát vẫn xanh um bên thềm sóng biển - Ảnh Trần Tuấn

Ở Lý Sơn, đôi khi đi trên đường, mắt bất chợt gặp những “cụ” bàng sừng sừng đứng “mồ côi” bên bờ biển, bên những vạt ruộng hành, tỏi của cư dân trên đảo. Người dân tự bao giờ đã lập miếu thờ - Ảnh Trần Tuấn

Như dáng người Lý Sơn lớn lao, quả cảm đối diện với bốn bề biển khơi, bám rễ mạnh mẽ vào nền đảo, tràn đầy sức sống để vươn lên… - Ảnh Trần Tuấn

Trần Tuấn