Tham khảo quốc tế để ra đề thi tốt nghiệp THPT ngoài sách giáo khoa

Hơn 1,1 triệu thí sinh cả nước đã hoàn thành kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 - kỳ thi đầu tiên được tổ chức theo chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Bộ GD&ĐT ghi nhận các ý kiến

Liên quan đến việc có nhiều nhận định về đề tiếng Anh khó, khiến nhiều thí sinh từng thi IELTS cũng phải "toát mồ hôi", Bộ GD&ĐT khẳng định cấu trúc đề thi năm nay bám sát đề minh họa và dựa trên kết quả thử nghiệm đã được triển khai diện rộng ở cả ba miền.

"Chúng tôi ghi nhận thông tin phản ánh về độ khó của đề thi. Đây là những thông tin ban đầu, kết quả điểm thi sẽ thể hiện rõ hơn" - GS.TS Nguyễn Ngọc Hà, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT), Trưởng Ban Đề thi cấp quốc gia cho biết.

Còn theo Thứ trưởng Thường trực Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng, cần có góc nhìn một cách hệ thống, toàn diện, theo dõi cả quá trình. Trong trường hợp một trường, một nhóm học sinh cụ thể cảm thấy đề thi khó thì có thể cần xem xét lại phương pháp dạy, cách tiếp cận các chỉ đạo, hướng dẫn từ Sở GD&ĐT của trường đó.

“Việc đề dễ hay khó, cần đánh giá dựa trên cả quá trình. Đề dễ mà được 10 điểm thì liệu học sinh có thực sự vui hay không? Chúng ta đang hướng đến đổi mới chương trình, đổi mới thì cần đi từng bước một" - ông Thưởng nói tại buổi họp báo do Bộ GD&ĐT tổ chức vào chiều 27-6.

Thứ trưởng Thường trực Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng phát biểu tại họp báo về kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 chiều 27-6. Ảnh: TT

Nên cân bằng độ khó của sách giáo khoa và đề thi

Trao đổi với PLO, thầy Nguyễn Bá Trường Giang, nhà sáng lập Trung tâm Anh ngữ The Ivy-League Vietnam, nhận định đề tiếng Anh năm nay khá hay, với nhiều chủ đề cập nhật từ công nghệ, nông nghiệp tới môi trường, cùng với đó là các câu trả lời đa dạng phong phú.

"Một điểm đáng lưu ý là đề thi năm nay ngắn hơn đề các năm trước 10 câu. Do đó, trung bình ở mỗi câu hỏi, thí sinh sẽ có nhiều hơn một phút để trả lời" - thầy Giang nói.

Cũng theo thầy Giang, cần đặt câu hỏi rằng: Liệu với đề thi này thì một học sinh chỉ học tiếng Anh vỏn vẹn theo chương trình sách giáo khoa thì có thể làm được bao nhiêu phần trăm?.

"Theo đánh giá chủ quan của tôi, đề thi có chất lượng ngôn ngữ cũng như độ khó tham khảo theo chuẩn CEFR (Khung tham chiếu năng lực ngoại ngữ chung châu Âu - PV) và phổ từ vựng tương đối rộng, có thể khiến rất nhiều học sinh phổ thông lúng túng, kể cả những học sinh đã có thời gian ôn luyện thêm tiếng Anh mở rộng bên ngoài chương trình sách giáo khoa" - thầy Giang nêu quan điểm.

Do đó, thầy Giang cho rằng cần đánh giá lại một cách toàn diện cả về khoa học ngôn ngữ và khoa học giáo dục để nâng cao chất lượng khảo thí trong tương lai.

Cụ thể, cần tích hợp kiến thức đã học vào đề thi để đảm bảo một học sinh chỉ học sách giáo khoa cũng có đủ vốn từ và hiểu biết về ngữ pháp, thông tin khoa học, xã hội để có thể làm được ít nhất 70% đề thi.

Ngoài ra, theo thầy Giang, cần đánh giá thêm về một số yếu tố như tính tương xứng (commensurability) tính khả học (learnability) và tính thích nghi (adaptability) đối với một đề thi có tính chất quan trọng phổ quát như đề thi tốt nghiệp THPT.

Thầy Nguyễn Bá Trường Giang. Ảnh: NVCC

Thầy Giang cũng cho rằng vẫn tồn tại sự chênh lệch trình độ tiếng Anh giữa học sinh nông thôn và thành thị, tuy nhiên mức độ chênh lệch ra sao cần được làm rõ qua nghiên cứu định lượng về năng lực ngôn ngữ.

"Có thể không ít học sinh ở nông thôn, miền núi khi đọc đề thi tiếng Anh năm nay đã "choáng" vì khối lượng từ mới trong các bài đọc và câu hỏi tương đối lớn. Bản thân tôi đã bấm giờ 50 phút để giải đề này và mất tới 45 phút để hoàn thành. Trong khi đó, theo chuẩn các kỳ thi quốc tế thì bài đọc IELTS là 60 phút cho 40 câu hỏi, TOEFL là khoảng 35 phút cho 20 câu hỏi.

Còn ở đề thi này, thí sinh có 50 phút cho 40 câu hỏi với mức xấp xỉ trình độ B2+ là rất gấp" - thầy Giang chia sẻ.

Cuối cùng, thầy Giang cho rằng việc ra đề thi ngoài chương trình sách giáo khoa không phải là điều hiếm thấy, nhưng có thể tham khảo kinh nghiệm các quốc gia trong khu vực đã thực hiện như: Trung Quốc, Nhật, Hàn, Singapore...

"Cần thiết lập sự cân bằng giữa mức độ khó của sách giáo khoa và đề thi nhằm đảm bảo một học sinh nếu chỉ học sách giáo khoa chăm chỉ cũng có thể hoàn thành một phần đáng kể của đề thi" - thầy Giang nhấn mạnh.

THANH THANH