Thăm Việt Nam, Phó Tổng thống Mỹ sẽ thảo luận về khống chế dịch bệnh và chuỗi cung ứng chip

“Chúng tôi đang trên đường đi Đông Nam Á để thăm Singapore và Việt Nam”, Phó Tổng thống Kamala Harris viết trên trang Twitter của bà trước khi lên máy bay bắt đầu chuyến công du Đông Nam Á. Ảnh: KamlaHarris@Twitter

Chip là đề tài thảo luận “thực sự quan trọng”

Đây là chuyến công du châu Á đầu tiên của bà Harris. Phát biểu tại sân bay quân sự Joint Base Andrews ở bang Maryland trước chuyến thăm Singapore và Việt Nam sáng 21-8 – theo giờ Hà Nội, Phó Tổng thống Mỹ nói rằng các vấn đề nổi lên từ tình trạng thiếu hụt chip trên toàn cầu là “thật sự quan trọng”. Chuyến thăm Đông Nam Á của Phó Tổng thống Harris diễn ra trong bối cảnh toàn cầu thiếu hụt chip, ảnh hưởng đến ngành công nghệ xe hơi và hàng điện tử tiêu dùng.

Phó Tổng thống Harris sẽ thăm Singapore trong hai ngày từ 22 đến 24-8. Singapore đang tìm cách thu hút các nhà sản xuất công nghệ cao ngành chip. Hãng GlobalFoundries của Mỹ có kế hoạch xây dựng nhà máy 4 tỉ đô la tại Singapore, dự kiến sẽ bắt đầu từ năm 2023. Các con chip công nghệ cao sản xuất tại đây phần lớn sẽ được dùng trong smartphone và xe hơi. Dự kiến, sáng 23-8, Phó Tổng thống Harris sẽ cùng Thủ tướng Lý Hiển Long chủ trì buổi họp báo.

Chặng thứ hai của chuyến thăm chính thức Đông Nam Á, Phó Tổng thống Harris sẽ đến Hà Nội từ ngày 24 đến 26-8. Theo lịch trình được phái đoàn công bố, dự kiến bà sẽ có các cuộc hội kiến với Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Bà sẽ dự lễ khai trương Văn phòng khu vực Đông Nam Á của Trung tâm kiểm soát bệnh tật Mỹ (US CDC).

Một trong những chủ đề chính bà Harris sẽ thảo luận với các nhà lãnh đạo Việt Nam là khống chế dịch bệnh Covid-19, phục hồi sản xuất tại các nhà máy của Intel Vietnam tại Khu công nghệ cao TPHCM (SHTP). Tập đoàn công nghệ Mỹ này đã chi đến 140 tỉ đồng, khoảng 6,1 triệu đô la, trong tháng trước cho chi phí khách sạn và các biện pháp phòng chống dịch để duy trì sản xuất.

Phó Tổng thống Harris cho biết, trước khi rời Mỹ đi Đông Nam Á, bà đã thảo luận với CEO Mary Barra của hãng General Motors. GM và các hãng xe Mỹ hiện đang chật vật xoay xở với thiếu hụt người chip, khiến các hãng phải giảm quy mô sản xuất và bất lực ngồi nhìn kho dự trữ chip vơi dần. Hồi đầu tháng, bà Barra đã nói với báo chí rằng GM đang tìm cách ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt chip tái diễn và rất tự tin sẽ sớm giải quyết vấn đề. Nhưng vị CEO đã không tiết lộ về lịch trình cụ thể - Bloomberg đưa tin.

Trước đó, trong buổi làm việc với chính quyền TPHCM hôm 20-8 và trong webinar do AmCham tổ chức giữa tháng 7 rồi, bà Hồ Thị Thu Uyên - Giám đốc truyền thông của Intel tại thị trường Việt Nam và Malaysia - đã nói rằng Intel chiếm đến 64% giá trị xuất khẩu của SHTP trong nửa đầu năm 2021.

Hồi tháng 1-2021, công ty Intel Products Vietnam đầu tư thêm 475 triệu đô la để xây dựng xưởng sản xuất, lắp ráp và thử nghiệm chip hiện đại nhất tại SHTP. Đợt đầu tư vốn lần thứ ba này đã giúp vốn đầu tư của Intel vào Việt Nam lên đến 1,5 tỉ đô la. Tập đoàn công nghệ chip của Mỹ đang đặt mục tiêu vượt qua hai gã khổng lồ về chip hiện tại - Samsung của Hàn Quốc và TSMC của Đài Loan - để giành lại ngôi quán quân trước đây vào năm 2025. Hiện Intel Việt Nam gửi khoảng 100 kỹ sư người Việt thực tập tại Malaysia và Mỹ.

Thảo luận hiệp định thương mại điện tử

Bà Harris sẽ là vị Phó Tổng thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên thăm Việt Nam kể từ năm 1975 đến nay. Nước Mỹ dưới thời Tổng thống Joe Biden sẽ thảo luận về một hiệp định thương mại điện tử nhằm kết nối và thúc đẩy thương mại giữa các nền kinh tế ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, cân bằng cán cân thương mại với Trung Quốc.

ASEAN hiện là nền kinh tế lớn thứ năm trên thế giới. Kim ngạch thương mại song phương Mỹ - ASEAN đạt 358 tỉ đô la trong năm 2019 - theo các số liệu của chính phủ Mỹ. Trong khi đó, kim ngạch Trung Quốc - ASEAN đạt đến 684,6 tỉ đô trong cùng năm, tăng trưởng hơn 80 lần trong hơn ba thập niên qua.

“Thật quan trọng để chúng ta thiết lập lại mối kết nối này. Chúng tôi muốn sự tham dự ngày càng lớn hơn của Mỹ trong hợp tác kinh tế khu vực, cũng như các lĩnh vực khác”, Bộ trưởng Công thương Singapore Gan Kim Yong phát biểu với báo chí trong tuần này trước chuyến thăm của bà Harris. Vị bộ trưởng Singapore cũng nói thêm rằng hiệp định thương mại điện tử là một phần nghị trình của chuyến thăm này.

Trở lại Đông Nam Á với các hợp tác thực chất

Chuyến thăm chính thức Việt Nam và Singapore của Phó Tổng thống Kamala Harris nhằm xây dựng hình ảnh quốc tế ấn tượng hơn và rộng lớn hơn.

Các diễn ngôn trong chuyến thăm lần này của Phó Tổng thống Kamala Harris được dự đoán sẽ "đồng thanh tương ứng" với phát biểu của Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin trong chuyến thăm Đông Nam Á trước đó, theo Tiến sĩ Nguyễn Thành Trung – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế (SCIS) thuộc đại học Khoa học xã hội và Nhân văn TPHCM và giảng viên thỉnh giảng Đại học Fulbright Vietnam.

Ricky Hồ