Thắng lớn nhờ ứng dụng công nghệ vào sản xuất cây trồng 'nhỏ nhưng có võ' ở Sóc Trăng

Những mô hình “nhỏ nhưng có võ” không chỉ đem lại thu nhập ổn định mà còn mở ra hướng đi bền vững cho các HTX, nông dân tỉnh Sóc Trăng nhờ ứng dụng công nghệ vào từng khâu canh tác, chăm sóc, tiêu thụ sản phẩm.

Ấn tượng từ cây cải mầm

Trong căn nhà nhỏ ở khu 7, phường 8, TP. Sóc Trăng, mô hình trồng rau cải mầm của vợ chồng anh Huỳnh Trọng Nghĩa và chị Ngọc Tuyền đang trở thành điển hình của việc "nông nghiệp hóa công nghệ trong không gian đô thị".

Từ ý tưởng ban đầu là trồng rau sạch để phục vụ bữa ăn gia đình, mô hình này đã được nhân rộng thành một cơ sở sản xuất hiện đại, cung cấp cải mầm cho thị trường toàn tỉnh.

Ứng dụng công nghệ giúp nông dân, HTX làm giàu.

Điều đáng chú ý, không chỉ là việc trồng rau trong thành phố, mà đây là cách vợ chồng anh Nghĩa áp dụng khoa học kỹ thuật để tối ưu hóa quá trình sản xuất.

“Chúng tôi xây dựng hệ thống trồng cải mầm trong nhà với giàn trồng nhiều tầng, tận dụng tối đa diện tích. Mỗi giàn có 3 tầng, mỗi tầng chứa 9-10 khay xốp, sử dụng giá thể hữu cơ và tưới nước tự động bằng vòi phun sương siêu nhỏ để đảm bảo độ ẩm chính xác từng giờ,” anh Nghĩa chia sẻ.

Bên cạnh đó, quá trình ươm giống, ngâm hạt và xử lý vi sinh cũng được thực hiện nghiêm ngặt theo quy trình an toàn thực phẩm. Nhờ nghiên cứu và điều chỉnh công thức ươm trồng sau nhiều lần thử nghiệm, anh chị đã tìm ra “bí quyết vàng” giúp cải mầm sinh trưởng đều, đẹp mắt, giữ được vị ngọt tự nhiên và màu xanh mướt.

Nắm bắt xu hướng tiêu dùng hiện đại, chị Tuyền còn xây dựng thương hiệu “Cải mầm nhà Nghĩa” và đẩy mạnh bán hàng qua mạng xã hội, kết hợp các nền tảng thương mại điện tử nội địa. Các đơn hàng được chốt nhanh chóng thông qua Zalo, Facebook, kèm theo cam kết sản phẩm sạch, giao hàng trong ngày và chế độ đổi trả linh hoạt.

“Trung bình mỗi ngày, chúng tôi xuất bán 15-30kg cải mầm, doanh thu tháng khoảng 20 - 24 triệu đồng, sau khi trừ chi phí lãi ròng khoảng 170 triệu/năm. Mô hình này gọn, sạch, hiệu quả và nhất là ứng dụng được nhiều công nghệ mới,” anh Nghĩa hào hứng.

Giải pháp nông nghiệp thông minh

Không chỉ ở thành phố, tại các vùng nông thôn như xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên, cây hẹ lấy bông đang là "vũ khí làm giàu" của nhiều hộ dân, đặc biệt khi họ biết kết hợp giữa kinh nghiệm truyền thống và kỹ thuật hiện đại.

Gia đình bà Trần Thị Bình – thành viên Tổ hợp tác nông nghiệp xã Đại Tâm – hiện đang canh tác hơn 1.000m² cây hẹ. Nhờ áp dụng hệ thống tưới phun mưa tự động kết hợp cảm biến độ ẩm, bà Bình tiết kiệm hơn 40% lượng nước và giảm một nửa công lao động so với trước đây.

Không dừng lại ở đó, các hộ trồng hẹ trong Tổ hợp tác còn được cán bộ kỹ thuật của huyện hướng dẫn sử dụng chế phẩm sinh học để phòng trừ sâu bệnh, đồng thời tổ chức các lớp tập huấn về canh tác thông minh, giúp nâng cao năng suất, chất lượng bông hẹ.

Theo thống kê, mỗi 1.000m2 trồng hẹ có thể cho sản lượng từ 400 - 900kg/tháng, tùy vào mùa vụ và kỹ thuật chăm sóc. “Cứ 2-4 ngày là có bông hẹ để hái, thu nhập mỗi lần từ vài trăm đến cả triệu đồng. Bây giờ hẹ không chỉ là cây trồng truyền thống mà là cây có thể áp dụng công nghệ để nhân rộng, bảo vệ đất, tiết kiệm nước và tăng giá trị,” bà Bình cho biết.

Ứng dụng công nghệ là xu hướng tất yếu để nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất nông nghiệp.

Không chỉ canh tác, khâu tiêu thụ cũng được số hóa mạnh mẽ. Các thành viên Tổ hợp tác đã thành lập nhóm Zalo để kết nối thông tin về giá cả thị trường, nhu cầu đầu ra, từ đó điều phối sản lượng, tránh tình trạng “được mùa mất giá”.

Trong khi đó, tại huyện Kế Sách, mặc dù đối mặt với đợt hạn mặn được đánh giá là khốc liệt nhất trong nhiều năm, nhưng nông dân nơi đây vẫn thắng lớn nhờ ứng dụng công nghệ số trong sản xuất lúa. Gia đình ông Nguyễn Văn Phương, xã Thới An Hội, vụ vừa qua thu về hơn 9 tấn thóc từ 1 ha, lãi ròng lên tới 50 triệu đồng – mức cao nhất trong gần 10 năm qua.

Đạt được kết quả này là nhờ sự điều chỉnh thời vụ khoa học, kết hợp các giải pháp canh tác tiên tiến: dùng giống lúa chịu mặn OM5451, điều tiết nước bằng hệ thống van điện tử, áp dụng phần mềm theo dõi độ mặn và lịch thời tiết để chủ động trong mọi tình huống.

HTX nông nghiệp Tín Phát (xã Kế Thành) – nơi ông Phương là thành viên – cũng đang tiên phong số hóa sản xuất lúa. Thời gian qua, HTX đưa vào quản lý bằng mã QR, từ giống đến ngày phun thuốc, ngày gặt đều được số hóa. Nhờ vậy, sản phẩm lúa ST24, ST25, Tài Nguyên, Đài Thơm của HTX được các doanh nghiệp lớn đặt hàng với giá cao.

Hiện, HTX Tín Phát đã đăng ký mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc, tiến tới xây dựng thương hiệu riêng cho gạo đặc sản Sóc Trăng. Đây là minh chứng rõ ràng cho vai trò của khoa học công nghệ không chỉ ở khâu sản xuất mà còn ở chiến lược thị trường, phát triển thương hiệu.

Kết nối công nghệ – mở đường làm giàu

Đáng chú ý, trong bối cảnh chuyển đổi số lan tỏa mạnh mẽ trên toàn quốc, Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Sóc Trăng đã và đang triển khai hàng loạt chương trình hỗ trợ nhằm thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp trong các HTX.

Nhận thức được tầm quan trọng của công nghệ trong phát triển nông nghiệp, Liên minh HTX tỉnh Sóc Trăng đã chủ động tổ chức các lớp tập huấn, hội nghị nhằm trang bị kiến thức về trí tuệ nhân tạo (AI), thương mại điện tử và các giải pháp hỗ trợ xuất khẩu cho các HTX. Đặc biệt, ngày 15/5/2025, hội nghị tập huấn nâng cao năng lực ứng dụng AI, thương mại điện tử và hỗ trợ xuất khẩu đã thu hút sự tham gia đông đảo của các HTX trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh việc hỗ trợ ứng dụng công nghệ, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Sóc Trăng còn chú trọng đến công tác đào tạo, nâng cao năng lực quản trị cho các HTX.

Trong năm 2025, các đơn vị chức năng đã tổ chức nhiều lớp tập huấn nhằm nâng cao năng lực cho hội đồng quản trị, ban giám đốc HTX, kế toán, hướng dẫn ứng dụng AI, thương mại điện tử và hỗ trợ xuất khẩu. Hiệu quả của các chương trình tập huấn là các HTX được cập nhật thêm thông tin, kiến thức mới, bổ ích, giúp nâng cao trình độ, năng lực, định hướng giải quyết được nhiều vấn đề khó khăn, bất cập trong hoạt động thực tiễn của đơn vị.

Từ những chương trình hỗ trợ thiết thực đến thành công của những cây trồng nhỏ nhưng giá trị lớn ở Sóc Trăng cho thấy xu hướng tất yếu của nông nghiệp hiện đại: muốn bền vững, phải dựa vào khoa học và công nghệ.

Từ mô hình cá thể như trồng cải mầm của anh Nghĩa, đến các tổ hợp tác trồng hẹ ở Mỹ Xuyên, rồi các HTX sản xuất lúa chất lượng cao – tất cả đều đang từng bước chuyển mình từ sản xuất tự phát sang mô hình nông nghiệp thông minh.

Nam Phong