'Tháng Năm nhớ Bác' qua tác phẩm hội họa

Họa sĩ Thái Hòa hoàn thiện tác phẩm tranh sơn dầu chân dung Bác Hồ.

Đã có nhiều họa sĩ theo đuổi đề tài vẽ tranh Bác Hồ, nhưng chỉ có số ít trong họ từng được gặp Người và họa sĩ Thái Hòa là một trong số đó. Ông kể, hồi còn bé, đã có một số lần theo bố và được gặp Bác Hồ, được nghe Người nói chuyện. Những câu chuyện và hình ảnh ấm áp về Bác đã theo ông suốt năm tháng tuổi thơ và cả sau này khi theo học tại Học viện Mỹ thuật Xu-ri-cốp của Liên Xô trước đây. Cũng từ ấy, ông suy nghĩ, nghiên cứu và có nhiều phác thảo chân dung về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Theo họa sĩ, vẽ tranh Bác Hồ rất khó và phải vô cùng cẩn trọng, bảo đảm yếu tố lịch sử, tính tả thực và chi tiết với sự bay bổng, lãng mạn của người nghệ sĩ. Không chỉ dựa vào ký ức và cảm xúc chân thành, để thực hiện các tác phẩm tranh vẽ Bác Hồ ở từng thời điểm, họa sĩ Thái Hòa phải kỳ công tìm kiếm các tư liệu ảnh, tài liệu tham khảo, sách, báo và thơ văn về Chủ tịch Hồ Chí Minh, thậm chí đến tận những nơi từng diễn ra các sự kiện lịch sử có liên quan đến cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác. Với những góc nhìn mang tính phát hiện riêng, vượt qua những định hình mà các họa sĩ đi trước từng có những tác phẩm thành công về Bác Hồ, ông đã thể hiện hình ảnh Bác một cách sinh động, tươi mới và sâu sắc trong những thời khắc riêng tư mà vẫn toát lên trí tuệ mang tầm thời đại cùng chiều sâu tư duy của một lãnh tụ, một nhà hiền triết có sự cộng hưởng của văn hóa phương Đông, phương Tây, vừa giàu tính nhân văn, gần gũi, thân quen với mỗi người.

Mỗi tác phẩm trong 13 bức tranh sơn dầu khổ lớn của họa sĩ Thái Hòa trưng bày tại triển lãm “Tháng Năm nhớ Bác” đều ghi dấu những sự kiện lịch sử trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và lịch sử cách mạng Việt Nam. Từ khoảnh khắc đầu tiên khi Người trở về Tổ quốc trong tấm áo chàm trên mảnh đất biên giới Cao Bằng đầu năm 1941 để trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam sau những năm tháng bôn ba tìm đường cứu nước, xây dựng lực lượng, đến những đêm không ngủ trong tiết trời mùa đông nơi hang Pác Bó “Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng”, rồi những ngày tháng đầu cách mạng thành công, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa non trẻ, đấu tranh với thù trong, giặc ngoài để giữ vững nền độc lập, tự do, bầu ra Quốc hội của nước Việt Nam độc lập, tiếp xúc, tìm hiểu cuộc sống của các tầng lớp nhân dân, động viên cán bộ, chiến sĩ trong những năm tháng kháng chiến chống thực dân Pháp, xây dựng miền bắc xã hội chủ nghĩa và đấu tranh giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.

Có thể kể đến các tác phẩm tiêu biểu như: Đêm Pác Bó, Lo việc nước, Thăm trận địa, Bác Hồ đọc thư, Bác Hồ và các cháu thiếu nhi, Bắt nhịp, Kể chuyện cho trẻ thơ, Sự nghiệp trồng người... Theo họa sĩ Thái Hòa, mỗi chi tiết trong tranh đều được ông tính toán, đầu tư kỹ lưỡng từ ý tưởng đến thực hiện các phác thảo rồi mới bắt tay vào vẽ để làm sao tác phẩm phải toát lên được vẻ đẹp tâm hồn và nhân cách lớn của vị lãnh tụ kính yêu, trọn đời vì dân, vì nước.

Họa sĩ Nguyễn Kim Đức, đồng thời cũng là một nhà sưu tầm mỹ thuật cho biết: “Xem các tác phẩm chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh của họa sĩ Thái Hòa, tôi cảm nhận tình cảm sâu sắc đối với Bác Hồ. Qua đó, cho thấy họa sĩ đã dày công như thế nào để tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của Người cũng như những khám phá mới khi thể hiện chân dung một nhân cách vĩ đại từ những chi tiết thật bình dị, đời thường. Các tác phẩm không chỉ tái hiện các sự kiện lịch sử mà ở đó còn là vẻ đẹp văn hóa, tâm hồn và khí phách Việt Nam qua hình ảnh Bác Hồ”.

“Tháng Năm nhớ Bác” là triển lãm các tác phẩm đầu tiên về Chủ tịch Hồ Chí Minh của họa sĩ Thái Hòa. Lần trưng bày này như bước phác thảo ban đầu của một chương trình lâu dài với những tác phẩm mới về Bác Hồ sẽ được giới thiệu đến công chúng hằng năm trong sự nghiệp sáng tác của họa sĩ.

TIẾN CƯỜNG