Thăng trầm Thổ - vùng Vịnh 'nóng bỏng' chưa từng có

Thổ Nhĩ Kỳ vẫn quyết tâm theo đuổi chiến lược đối ngoại khu vực và kiên trì ủng hộ Qatar bất chấp cảnh báo từ UAE về sự căng thẳng trong mối quan hệ giữa Ankara với vùng Vịnh, một nhà khoa học chính trị Thổ Nhĩ Kỳ nói với Sputnik.

Quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và các quốc gia vùng Vịnh đang rơi xuống mức thấp chưa từng thấy, Abdulkhaleq Abdulla, nhà khoa học chính trị thuộc Đại học các tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) nói với Sputnik Arab.

"Thổ Nhĩ Kỳ đã can thiệp vào cuộc xung đột hiện tại ở Vịnh Ba Tư", Abdulla nói. "Ankara đã chọn một bên (Qatar) và có hành động ủng hộ cả về chính trị và quân sự, điều sau đó đã gây nguy hiểm cho mối quan hệ giữa họ với các nước khác. Trong số đó, chúng ta đầu tiên phải nói đến về Saudi Arabia."

Thổ Nhĩ Kỳ đã có những động thái bày tỏ ủng hộ Qatar cả về quân sự và ngoại giao. (Nguồn: Reuters)

Vào ngày 10/3, Bộ trưởng Ngoại giao UAE Anwar Mohammed Gargash đã chỉ trích chính sách của Thổ Nhĩ Kỳ đối với các nước trong khu vực.

"Không có gì bí mật rằng mối quan hệ giữa Ả rập và Thổ Nhĩ Kỳ đang không ở thời điểm tốt đẹp", ông Gargash nói. "Để khôi phục lại cân bằng, Ankara phải tôn trọng chủ quyền của Ả Rập và đối xử với các nước láng giềng bằng sự khôn ngoan và theo lẽ phải."

Các quốc gia vùng Vịnh không hài lòng với sự hỗ trợ của Ankara cho Qatar. Ngay sau khi Saudi Arabia, UAE, Bahrain và Ai Cập áp đặt lệnh trừng phạt đối với Doha vào năm 2017 với cáo buộc hợp tác với các lực lượng Hồi giáo cực đoan, Thổ Nhĩ Kỳ đã nhanh chóng gửi lời giúp đỡ tới Emir của Qatar Sheikh Hamad bin Khalifa Al Thani.

"Nếu chúng ta phân tích các trường hợp tương tự trong quá khứ, tôi nghĩ rằng lần này Thổ Nhĩ Kỳ sẽ lại đáp trả tuyên bố của Bộ trưởng UAE. Hơn nữa, họ sẽ đáp trả cả trên phương tiện truyền thông lẫn cấp ngoại giao", Abdulla nhận định.

Chuyên gia này tin rằng, mối quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ-Ả Rập sẽ không được cải thiện trong tương lai gần: "Trong khi Thổ Nhĩ Kỳ vẫn hỗ trợ cho Qatar, mối quan hệ giữa họ với các nước vùng Vịnh và thế giới Ả Rập khác sẽ không được cải thiện hơn".

Kịch bản xung đột UAE – Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không diễn ra?

Bày tỏ nhận định của mình, Ahmed Uweisal, giảng viên khoa học chính trị và xã hội tại Đại học Istanbul, cho rằng, trên thực tế, tuyên bố của các nước vùng Vịnh, đặc biệt là thông điệp gần đây nhất từ UAE, "về mặt chính trị, không đóng một vai trò lớn ở Trung Đông."

"Các nhân vật chính trị phương Tây thường thể hiện lập trường thông qua tuyên bố của các chính trị gia Trung Đông", ông lưu ý, và nói thêm rằng các nước phương Tây thực sự không quan tâm đến việc giải quyết xung đột trong khu vực, vì họ đang theo đuổi lợi ích riêng của mình – điều chuyên gia này cho rằng cũng đang được Israel đi theo.

Chuyên gia chính trị này cũng nhấn mạnh: "Vì vậy, tuyên bố của Bộ trưởng Ngoại giao UAE Gargash sẽ không thay đổi bất cứ điều gì".

Uweisal nhấn mạnh rằng Ankara sẽ tiếp tục thực hiện chính sách của họ ở Trung Đông, bao gồm "hoạt động chống khủng bố ở Afrin", Syria- chiến dịch đã bắt đầu vào tháng 1/2018.

Cũng theo nhà khoa học Thổ Nhĩ Kỳ này, "căng thẳng giữa UAE và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không đi quá khía cạnh thông tin, bởi vì UAE không có gì ngoài giới truyền thông".

"Họ (UAE) không có lực lượng thực sự để tiến tới xung đột với Thổ Nhĩ Kỳ," Uweisal chỉ ra. "Dư luận phải hiểu rằng UAE không nói lên tiếng nói của chính họ. Gió thổi từ Israel và các nước khác, những bên không quan tâm đến hòa bình và an ninh trong khu vực".

Ông Uweisal cũng nói thêm rằng Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục duy trì "mối quan hệ tốt đẹp" với các nước vùng Vịnh Ba Tư, trừ UAE.

Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng cường hỗ trợ cho Doha vào tháng 6/2017 sau khi Saudi Arabia, Ai Cập, Bahrain và UAE cắt đứt quan hệ ngoại giao và áp đặt trừng phạt nhằm vào Qatar với cáo buộc nước này ủng hộ chủ nghĩa khủng bố. Trong cùng tháng đó, một nhóm binh lính Thổ Nhĩ Kỳ đã di chuyển đến căn cứ ở phía Nam Doha theo thỏa thuận ký giữa hai nước vào năm 2014.

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã tổ chức các cuộc tập trận đầu tiên tại căn cứ quân sự Tariq bin Ziyad vào tháng 8 năm 2017. Sau đó có thông tin rằng Ankara đã triển khai thêm một nhóm quân đội tới căn cứ không quân Al Udeid của Qatar vào tháng 12/2017. Tuy nhiên, vào tháng 2/2018, Đại sứ của Thổ Nhĩ Kỳ tại Qatar Fikret Ozer bác bỏ tuyên bố rằng Ankara đã đưa thêm quân đội tới Qatar.

An Bình