Thanh Ba chủ động '4 tại chỗ' trong phòng, chống thiên tai
Với địa hình đa dạng, có đủ vùng đồng bằng, vùng đồi gò - chiêm trũng và đồi rừng, bên cạnh đó lại có gần 30km đê Tả Thao chạy qua, do vậy Thanh Ba chịu tác động đa dạng các loại hình thiên tai: Mưa lũ, lốc, sét, sạt lở, ngập lụt... Để bảo đảm an toàn các tuyến đê cũng như hoạt động sản xuất và tài sản, tính mạng của người dân trong mùa mưa bão năm nay, mọi công tác chuẩn bị ứng phó với thiên tai, đặc biệt là mưa lũ, theo phương châm '4 tại chỗ' đã được địa phương triển khai một cách bài bản, khẩn trương.

Lãnh đạo xã Đồng Xuân chỉ đạo việc xây dựng hệ thống cống thoát nước khi xây mới các tuyến đường giao thông trên địa bàn.
Ông Nguyễn Trung Học - Trưởng phòng Nông nghiệp và Tài nguyên huyện Thanh Ba cho biết: Thanh Ba có 28,2km đê tả Thao chạy qua, bắt đầu từ xã Mạn Lạn (K29+500) đến hết xã Lương Lỗ (K57+700) và 4 công trình kè lát mái tại các xã Mạn Lạn, Hoàng Cương, Lương Lỗ; 4 công trình kè đá hộc hộ chân tại các xã Mạn Lạn, Chí Tiên, Đỗ Xuyên, Lương Lỗ. Toàn bộ tuyến đê đã được đầu tư tu bổ, nâng cấp, cao trình mặt đê được thiết kế đảm bảo ngăn lũ ở mức báo động III. Tuy nhiên, vẫn cần đề cao cảnh giác trong trường hợp mưa lớn nhiều ngày, lũ sông Hồng dâng cao, gây ngập lụt, tràn đê.
Các vị trí trọng điểm, xung yếu được xác định là các đoạn đê bị sự cố trong những năm gần đây, các đoạn đê đang thi công, các cống dưới đê, kè bảo vệ đê bị sự cố, các vị trí bờ vở sông bị sạt lở nghiêm trọng, các khu dân cư ngoài bãi sông có nguy cơ ngập lụt khi nước sông dâng cao cần phải sơ tán dân, cụ thể là khu vực đê, kè xã Đỗ Xuyên, xã Mạn Lạn, xã Lương Lỗ. Các khu vực dân cư tập trung ngoài bãi sông có nguy cơ ngập lụt khi nước sông dâng cao cần phải sơ tán dân, gồm: Khu vực đê bối thuộc xã Lương Lỗ; một số khu dân cư ngoài đê ở xã Đỗ Xuyên, xã Đỗ Sơn, xã Thanh Hà, xã Chí Tiên, xã Hoàng Cương, xã Mạn Lạn. Trong đó, tuyến đê bối xã Lương Lỗ cần đề phòng xuất hiện sạt, lở bờ vở sông ở vị trí chưa được kè bảo vệ.
Bên cạnh đó, huyện Thanh Ba có 15km tuyến đê bao Hoàng Hanh chảy qua địa phận các xã: Hanh Cù, Mạn Lạn đảm bảo tiêu thoát nước mặt cho 1 phần của huyện Thanh Ba, Hạ Hòa và 1 phần của huyện Đoan Hùng. Tuy đã được Nhà nước cải tạo, nâng cấp nhưng do mái đê dốc, chiều rộng mặt đê nhỏ cần hết sức đề phòng sạt trượt, rò rỉ gây mất an toàn trong mùa mưa lũ. Toàn huyện cũng có 15 cống dưới đê (3 cống tưới và 12 cống tiêu). Trong đó, cống 4 cửa, xã Mạn Lạn được xác định là trọng điểm xung yếu số 1, tuy đã được tu bổ, nâng cấp đóng mở bằng điện nhưng là cống có lưu vực tiêu lớn, khẩu độ dài, cao trình thấp, thường xuyên làm việc trong điều kiện bất lợi, nếu vận hành không kịp thời sự cố sẽ có thể xảy ra.
Trên địa bàn huyện hiện có trên 180 hồ, đập, phai dâng lớn, nhỏ các loại. Trong đó, đập Trầm Sắt, xã Đỗ Sơn; đập Phai Din, xã Võ Lao và đập Ba Gạc, xã Ninh Dân là những đập có dung tích lớn, khẩu độ đập đất dài được coi là trọng điểm số 1. Ngoài khu vực sụt, lún đất xã Ninh Dân, một số khu vực ngoài đê sông Thao, đê bao Hoàng Hanh, tuyến kênh tiêu Ngọn Ngòi xã Vân Lĩnh, xã Thanh Vân; khu vực hạ lưu đập Trầm Sắt xã Đỗ Sơn, đập phai Din xã Võ Lao, hồ Ba Gạc xã Ninh Dân; khu vực núi Trũng xã Ninh Dân, hay khu vực có nhiều hộ dân sống dọc theo chân đồi, núi cao ở các xã: Khải Xuân, Võ Lao, Quảng Yên, Đại An, Đồng Xuân, Vân Lĩnh, Hanh Cù cũng đều được xác định là khu vực trọng điểm có thể xảy ra lũ quét, sạt lở đất, cần được theo dõi, bảo vệ.
Để chủ động ứng phó với mọi tình huống thiên tai, huyện Thanh Ba đang tích cực triển khai đồng bộ các phương án với phương châm “Chủ động phòng tránh, ứng phó kịp thời, khẩn trương khắc phục hậu quả thiên tai, trong đó thực hiện phòng tránh là chính”. Để đảm bảo “chỉ huy tại chỗ”, UBND huyện đã ban hành Quyết định kiện toàn Ban Chỉ huy PCTT và TKCN đồng thời là Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự huyện.
Trên cơ sở kết quả rà soát, đánh giá hiện trạng các công trình đê điều, thủy lợi; xác định các trọng điểm xung yếu trên địa bàn, huyện đã xây dựng các phương án ứng phó với từng tình huống cụ thể, đặc biệt là các phương án bảo vệ các trọng điểm, phương án bảo vệ công trình thủy lợi, phương án sơ tán dân vùng hạ lưu hồ chứa... Cùng với đó, UBND huyện chỉ đạo các xã, thị trấn tập trung xây dựng và củng cố lực lượng xung kích tại chỗ. Đến nay, các cấp, các ngành luôn sẵn sàng đầy đủ nhân lực ứng phó với mọi tình huống khi xảy ra thiên tai, bao gồm các lực lượng chính như: Quân đội (Ban chỉ huy quân sự huyện), các đơn vị quân đội đóng quân trên địa bàn, lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai (nòng cốt là dân quân tự vệ), lực lượng công an, y tế... ngoài ra còn có lực lượng hỗ trợ của Quân khu 2 và các lực lượng khác.
Nhằm bảo đảm đầy đủ vật tư, phương tiện, trang thiết bị tại chỗ sẵn sàng phục vụ công tác PCTT, UBND huyện đã yêu cầu các xã, thị trấn chuẩn bị sẵn sàng các loại phương tiện vận tải đường bộ; tàu, thuyền; áo phao, phao tròn cứu sinh, nhà bạt, cùng nhiều loại vật tư, phương tiện khác. Ngoài ra trong mỗi hộ gia đình đều chuẩn bị các dụng cụ cuốc xẻng, xe rùa, bao tải... sẵn sàng tham gia ứng cứu khi có lệnh huy động.
Ban Chỉ huy đã chỉ đạo phòng Nông nghiệp và Tài nguyên phối hợp chặt chẽ với UBND các xã, thị trấn và các cơ quan, đơn vị kiểm tra, xử lý triệt để các hư hỏng, sự cố công trình bị thiệt hại do thiên tai gây ra, đồng thời tiếp tục theo dõi sát các đoạn bờ, vở sông bị sạt lở theo kế hoạch phòng chống sạt lở bờ vở sông giai đoạn 2021-2025 như đoạn sạt lở bờ vở sông đê Tả thao tại K51+380 đến K51+600 (thuộc địa bàn khu 6, xã Đỗ Xuyên), đoạn sạt lở bờ vở sông đê Tả Thao tại K32+000 đến K32+700 đoạn qua địa phận xã Mạn Lạn và các công trình đê điều, hồ đập trọng điểm, báo cáo kịp thời về UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường để có các biện pháp xử lý cấp bách đảm bảo an toàn công trình, tính mạng và tài sản của nhân dân trong khu vực. Đến nay, đã tiến hành sửa chữa, cải tạo, nâng cấp 6 công trình bị hư hỏng do cơn bão số 3 gây ra.
Đối với công tác hậu cần tại chỗ, các xã, thị trấn đều xây dựng kế hoạch bảo đảm tài chính cho lực lượng chỉ huy, lực lượng xung kích của địa phương và công tác khắc phục hậu quả thiên tai; xây dựng phương án sơ tán dân theo các cấp độ rủi ro thiên tai.
Việc chuẩn bị chu đáo, bài bản, căn cơ về công tác chỉ huy, lực lượng, vật tư, phương tiện, trang thiết bị và hậu cần theo phương châm “4 tại chỗ” là cơ sở để huyện Thanh Ba bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản của người dân trong mùa mưa bão năm nay.