Thành công với mô hình nuôi chồn hương sinh sản
Một hộ nuôi chồn hương tại xã Xuân Sơn Bắc, huyện Đồng Xuân. Ảnh: NGÔ XUÂN
Năm 2018, UBND xã Xuân Sơn Bắc, huyện Đồng Xuân triển khai thí điểm đề án Hỗ trợ nuôi cầy hương (chồn hương) từ nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới với 5 hộ tham gia. Sau 2 năm, mô hình này đã được nhân rộng nhờ đem lại hiệu quả kinh tế cao.
Đàn chồn hương phát triển tốt
Theo UBND xã Xuân Sơn Bắc, chồn hương là loại vật nuôi còn khá mới mẻ, có giá trị kinh tế cao. Năm 2018, từ nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới của huyện, UBND xã Xuân Sơn Bắc hỗ trợ 5 hộ dân 50 triệu đồng để thử nghiệm nuôi chồn hương. Sau 1 năm thử nghiệm, đàn chồn hương phát triển tốt nên địa phương tiếp tục hỗ trợ 80 triệu đồng cho 8 hộ khác đầu tư loại vật nuôi này. Từ những “hạt giống” này, đàn chồn hương trên địa bàn xã không ngừng sinh sôi, giúp nhiều hộ gia đình phát triển kinh tế, thoát nghèo hiệu quả.
Năm 2018, gia đình ông Trương Tấn Phúc ở thôn Tân Bình, xã Xuân Sơn Bắc được hỗ trợ 10 triệu đồng mua 4 con chồn hương về nuôi thử nghiệm để cho sinh sản. Sau đó, ông đầu tư thêm khoảng 60 triệu đồng để làm chuồng trại, mua thêm con giống về nuôi. Đến nay, đàn chồn hương nhà ông đã phát triển lên 22 con và bắt đầu cho những lứa thu hoạch đầu tiên. Ông Phúc chia sẻ: Trong 2 năm đầu, gia đình tôi chủ yếu gầy giống chứ chưa tính đến chuyện bán. Đến nay, khi đàn chồn hương đã phát triển ổn định thì tôi mới tính đến chuyện kinh doanh, nhưng chủ yếu là tạo điều kiện cho các hộ dân lân cận mua về để làm con giống sinh sản. Hiện đàn chồn hương của gia đình tôi có 2 con đực và 10 con cái đang trong độ tuổi sinh sản. Bình quân, mỗi năm, chồn hương cái đẻ 2-3 lứa; mỗi lứa từ 4-6 con. Từ đầu năm đến nay, tôi bán 3 cặp giống và mấy con thịt, thu về gần 60 triệu đồng.
Tương tự, hộ bà Hà Thị Lan ở cùng thôn cũng được hỗ trợ 10 triệu đồng để khởi nghiệp với mô hình nuôi chồn hương sinh sản. Với 4 con chồn hương giống, gia đình bà Lan đầu tư 10 triệu đồng xây chuồng trại và tìm mua thêm con giống để chọn lọc lấy những con giống chất lượng cao. Nhờ nắm bắt được kỹ thuật chăn nuôi nên đàn chồn hương của gia đình bà Lan phát triển rất tốt. Đến nay, gia đình bà Lan đã phát triển đàn chồn hương lên 34 con. Bình quân, mỗi năm gia đình bà Lan xuất bán được 2 đợt; mỗi đợt thu về hơn 100 triệu đồng.
Tiếp tục nhân rộng
Theo các hộ dân, nuôi chồn hương sinh sản quan trọng nhất là khâu chọn con giống. Giống chồn hương phải chọn mua ở những cơ sở uy tín để tránh việc lây bệnh; hạn chế mua chồn hương rừng hoặc không rõ nguồn gốc. Thức ăn chính của loại vật nuôi này là chuối và cháo cá nên chi phí chăn nuôi thấp. Bình quân, mỗi ngày một con chồn hương ăn chưa đến 3.000 đồng. Thêm vào đó, người nuôi phải nắm bắt được thói quen, tập quán sinh hoạt của từng con chồn để theo dõi, chăm sóc; thường xuyên vệ sinh chuồng trại, cho ăn, uống nước đúng giờ để phòng tránh ghẻ lở, dịch bệnh.
Theo UBND xã Xuân Sơn Bắc, chồn hương là một loại vật nuôi thuộc nhóm động vật quý hiếm nên giá trị rất cao và nguồn tiêu thụ ổn định. Hiện nhu cầu nuôi chồn hương rất lớn nên các hộ nuôi vẫn ưu tiên khai thác con giống. Những con chồn đẹp sẽ được chọn lọc bán làm giống với giá khoảng 3-4 triệu đồng/con khoảng 3 tháng tuổi. Những con giống không đạt sẽ được loại ra để bán chồn hương thương phẩm với giá 4,5-5 triệu đồng/con (khoảng 1,5 triệu đồng/kg).
Ông Nguyễn Đức Tài, Chủ tịch Hội Nông dân xã Xuân Sơn Bắc, cho biết: Sau 2 năm triển khai, mô hình nuôi chồn hương đã phát huy được hiệu quả tích cực. Hiện toàn xã có 17 hộ nuôi, với tổng đàn gần 200 con. Chồn hương có giá trị cao, ổn định nên nhiều hộ dân đã vươn lên thoát nghèo. Với những hộ gia đình có đàn chồn hương sinh sản ổn định sẽ có thu nhập bình quân khoảng 200 triệu đồng/năm.
Theo ông Tài, hiện một số doanh nghiệp đã liên hệ với địa phương để bao tiêu chồn hương thương phẩm với giá ổn định nên người dân không cần lo về đầu ra. Dự kiến, đầu năm 2021, sau khi tổng kết đề án, xã Xuân Sơn Bắc đề xuất huyện tiếp tục nhân rộng, hỗ trợ thêm một số gia đình vay vốn, hỗ trợ kỹ thuật về nuôi chồn hương giống và thương phẩm để phát triển kinh tế.
Chồn hương (có nơi gọi là cầy hương, cầy xạ, chồn mướp, tên khoa học là Viverricuola Indica) là loài động vật hoang dã vừa đẹp, vừa có giá trị kinh tế cao. Nhiều người thích nuôi chồn hương vì theo y học dân gian, mùi xạ hương của con đực là một loài thuốc quý và chế biến được nhiều món ăn ngon.