Thanh niên dân tộc thiểu số vươn lên từ mô hình nuôi dê sinh sản
Giữa vùng đất Tây Nguyên đầy nắng gió, mô hình Tổ hợp tác thanh niên 'Nuôi dê sinh sản' tại thôn Kon Tu Dốp 1, xã Đăk Tô, tỉnh Quảng Ngãi đang từng ngày chứng minh hiệu quả thiết thực.

Thành lập Tổ hợp tác thanh niên Nuôi dê sinh sản thôn Kon Tu Dốp 1.
Không chỉ mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế hộ gia đình, mô hình còn góp phần thay đổi tư duy, khơi dậy tinh thần tự lực, tự cường trong lớp trẻ người dân tộc thiểu số, biến khát vọng thoát nghèo thành hiện thực.
Không chỉ là mô hình chăn nuôi, mà là động lực đổi đời
Được triển khai từ đầu năm 2024, Tổ hợp tác thanh niên “Nuôi dê sinh sản” do Huyện đoàn Đăk Tô khởi xướng, sau sáp nhập giao Đoàn xã Đăk Tô, tỉnh Quảng Ngãi, quan tâm, đồng hành.
Mô hình gồm 4 hộ thanh niên dân tộc thiểu số tại thôn Kon Tu Dốp 1 (xã Đăk Tô) tham gia. Mỗi hộ được cấp 8 con dê giống, kèm theo đó là tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật chăn nuôi, hướng dẫn xây dựng chuồng trại, hỗ trợ chăm sóc vật nuôi xuyên suốt quá trình thực hiện.
Hành trình gắn bó với mô hình nuôi dê của anh A Khẩm, Tổ trưởng tổ hợp tác, là minh chứng rõ nét cho sự thay đổi tư duy và hành động. Từ một người chưa từng tiếp xúc với kỹ thuật chăn nuôi, nhờ sự hướng dẫn tận tình của cán bộ đoàn và các lớp tập huấn bài bản, A Khẩm đã mạnh dạn tiếp cận mô hình, từng bước làm chủ kỹ thuật nuôi dê sinh sản.

Thanh niên dân tộc thiểu số chăm sóc đàn dê phát triển kinh tế
“Ban đầu mình không biết gì, nhưng được cán bộ đoàn hướng dẫn tận nơi, còn mời cả chuyên gia về chỉ cách nuôi. Mình chăm sóc đàn dê như tài sản quý giá, mỗi ngày đều cắt cỏ, dọn chuồng, kiểm tra sức khỏe tụi nó. Dê khỏe, mình cũng có thêm niềm tin về tương lai của gia đình”, A Khẩm chia sẻ.
Từ 8 con dê giống ban đầu, đến nay đàn dê của anh đã tăng lên 14 con, trong đó 6 con đã được bán, mang về thu nhập khoảng 25 triệu đồng. Khoản tiền này không chỉ giúp gia đình anh trang trải sinh hoạt mà còn được tái đầu tư mua phân bón, sửa chuồng trại, góp phần tạo nên một vòng quay kinh tế bền vững.
Anh A Đổi, một thành viên khác trong tổ hợp tác, cũng phấn khởi chia sẻ: “Lúc đầu mình cũng sợ không nuôi nổi, nhưng hóa ra dê dễ nuôi, ăn tạp, ít bệnh. Mình chịu khó cắt cỏ, dọn dẹp chuồng trại thì dê khỏe mạnh, sinh sản tốt. Giờ mình tính nhân giống thêm để mở rộng đàn, phát triển kinh tế gia đình”.
Từ chỗ chỉ trông vào vài sào mì, thu nhập bấp bênh, nay gia đình A Đổi đã có thêm nguồn thu nhập ổn định từ việc bán dê. Quan trọng hơn, anh đã có định hướng rõ ràng trong phát triển kinh tế, không còn trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước hay “phép màu” từ bên ngoài.

Nhờ chăn nuôi dê, hộ gia đình A Khẩm có thêm nguồn thu nhập để sửa sang nhà cửa khang trang.
Đoàn thanh niên đồng hành, chìa khóa của thành công
Yếu tố làm nên thành công của mô hình không chỉ đến từ vật nuôi hay kỹ thuật, mà còn nằm ở vai trò “bà đỡ” tích cực của tổ chức đoàn thanh niên tại địa phương. Ngay từ khi lên ý tưởng, Đoàn xã Đăk Tô đã xác định rõ: mô hình chỉ thực sự hiệu quả khi có sự đồng hành xuyên suốt, từ khâu chuẩn bị, triển khai đến giám sát, hỗ trợ kỹ thuật.
Anh A Kam, Phó Bí thư Đoàn xã Đăk Tô cho biết: “Chúng tôi không chỉ giao con giống rồi để người dân tự xoay xở. Quan trọng là phải đồng hành, hướng dẫn kỹ thuật, theo sát quá trình chăn nuôi để điều chỉnh kịp thời. Khi dê có dấu hiệu bệnh hay chậm sinh sản, cán bộ đoàn phối hợp với thú y xã tới hỗ trợ ngay”.

Các hộ xây dựng chuồng trại bài bản cho đàn dê, không còn tình trạng thả rông
Đặc biệt, các buổi họp tổ định kỳ không chỉ để thống nhất kế hoạch nuôi dê, mà còn là dịp để các hộ cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhau trong kỹ thuật, phòng bệnh, chăm sóc vật nuôi. Khi một hộ gặp khó khăn, các hộ khác sẵn lòng giúp đỡ như người trong nhà. Tình cảm gắn bó, tinh thần tương trợ lẫn nhau được vun đắp qua từng ngày chăm sóc đàn dê.
Sự gắn kết cộng đồng cũng được thể hiện rõ trong những hoạt động tập thể như cùng nhau cắt cỏ, sửa chuồng, dọn vệ sinh môi trường, góp phần xây dựng nếp sống văn minh, sạch đẹp tại thôn Kon Tu Dốp 1.
Sau gần hai năm triển khai, mô hình tổ hợp tác “Nuôi dê sinh sản” đã bước đầu ghi nhận những con số biết nói: tổng đàn dê của các hộ tăng từ 32 lên 43 con; 16 con đã được bán ra, mang về thu nhập trung bình từ 18 đến 25 triệu đồng/hộ. Đây là nguồn thu không nhỏ đối với các hộ thanh niên dân tộc thiểu số vốn trước đây chỉ quen với canh tác nhỏ lẻ, thu nhập bấp bênh.
Điều đáng quý hơn là sự thay đổi trong tư duy làm ăn, ý thức chủ động vươn lên tự thoát nghèo. Nhiều thanh niên trong vùng, sau khi thấy mô hình thành công, đã chủ động tìm đến đoàn xã xin tư vấn kỹ thuật, vay vốn, đăng ký tham gia mô hình tương tự. Từ đó, hình thành nên phong trào thanh niên thi đua làm kinh tế hiệu quả, tạo động lực lan tỏa trong cộng đồng.
Không dừng lại ở mô hình nuôi dê, Đoàn xã Đăk Tô đang phối hợp với các đơn vị chức năng để mở rộng sang các lĩnh vực khác như trồng rau, nuôi bò, tổ hợp tác chăn nuôi gà hoặc trồng cây ăn quả… phù hợp với điều kiện tự nhiên của từng vùng miền.

Tổ chức đoàn thanh niên tại địa phương luôn đồng hành cùng các hộ trong tổ hợp tác để theo dõi sát sao đàn dê, kịp thời hỗ trợ khi cần thiết.
Mô hình nuôi dê sinh sản tại Kon Tu Dốp 1 chính là minh chứng sống động cho chủ trương đúng đắn đó. Từ những con dê giống ban đầu, không chỉ sinh ra thu nhập, mà còn sinh ra niềm tin, khát vọng đổi đời trong lớp trẻ. Đó là giá trị cốt lõi mà mô hình mang lại - sự trưởng thành từ tư duy đến hành động, từ nhận thức đến trách nhiệm với bản thân, gia đình và cộng đồng.
Mô hình tổ hợp tác thanh niên “Nuôi dê sinh sản” tại xã Đăk Tô tuy còn nhỏ, nhưng mang giá trị lớn về mặt kinh tế và xã hội. Nó không chỉ giúp các hộ gia đình có thêm nguồn thu nhập ổn định, mà quan trọng hơn là khơi dậy tinh thần tự lực, ý chí vươn lên của thanh niên dân tộc thiểu số. Đây chính là những “hạt giống đổi mới” cần được tiếp tục ươm mầm, nhân rộng.
Từ mô hình này, có thể tin tưởng rằng, mỗi thanh niên dân tộc thiểu số sẽ từng bước trở thành chủ thể phát triển trên chính mảnh đất quê hương mình. Họ không chỉ làm giàu cho bản thân, mà còn là lực lượng tiên phong góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.