Đến thăm Cộng hòa Bắc Ossetia-Alania của Nga, du khách thường được giới thiệu đến Dargavs, ngôi làng có kiến trúc độc đáo, bao gồm các tòa tháp kiên cố và nghĩa địa gồm 95 hầm mộ có từ thời Trung Cổ.
Con đường đến làng Dargavs, nơi có nghĩa địa thời Trung Cổ, là một con dốc uốn quanh núi dài 14 km. Nơi cao nhất là 1.200 m so với mực nước biển. Để đi đến "thành phố chết", người ta phải lái xe tiếp dọc theo các sườn núi Dargavs.
Dưới chân núi có con sông Kizil (nghĩa là sông Hồng) uốn quanh. Dòng sông được đặt tên theo trận chiến của quân đội Alans với quân đội Tatar-Mông Cổ vào năm 1395. Trận chiến đẫm máu đến nỗi nước dưới sông biến thành màu đỏ.
Sau trận chiến đó, để giải quyết vấn đề chôn cất người chết, họ đã chọn một con dốc đá nơi không phù hợp để chăn thả gia súc hoặc trồng trọt, từ đó xây dựng các hầm mộ.
"Thành phố chết" nằm trên khu vực khô ráo, nơi nước không thể đọng lại và bốn bề là khoảng không thoáng đãng. Sau 700 năm, nơi đây trở thành "thánh địa" cho các nhà khảo cổ, nhà khoa học và khách du lịch. Tất cả vẫn còn được bảo tồn tốt, cho phép nghiên cứu lịch sử của các dân tộc cổ đại.
Có nhiều truyền thuyết về "Thành phố chết" Dargavs. Một trong số đó kể về sự tích một cô gái đẹp và bí ẩn bỗng dưng xuất hiện trong làng. Tất cả đàn ông trong làng bắt đầu từ bỏ gia đình, công việc và chiến đầu để giành quyền cưới cô gái về làm vợ. Các trận quyết đấu đã khiến nhiều người chết.
Để giải quyết tranh chấp, cô gái lạ đã được đưa đến hội đồng trưởng lão. Nhưng ngay cả các bô lão 70 tuổi trong hội đồng lao vào cuộc tranh giành. Cuối cùng, những người phụ nữ trong làng quyết định bằng cách xua đuổi cô gái khỏi làng và gọi cô là "phù thủy".
Những người đàn ông không muốn để cô gái rơi vào tay ai nên đã giết cô sau nhiều lần cân nhắc. Tuy nhiên, sau cái chết của cô, bệnh dịch hạch đã ập đến ngôi làng. Người sống bắt đầu xây các hầm mộ từ đó để chôn cất người chết.
Mái của các ngôi mộ trông như những kim tự tháp Ai Cập thu nhỏ.
Có tất cả 95 hầm mộ, chia thành 3 loại: nằm trên mặt đất (có hình kim tự tháp và hình chóp đôi), nằm cả trên đất và dưới hầm, và hoàn toàn nằm dưới mặt đất. Mái có nhiều tầng nên khi trời mưa, nước sẽ chảy xuống theo đó, giữ cho ngôi mộ khô ráo hoàn toàn.
Ở mỗi ngôi mộ có một lối vào nhỏ hình vuông. Trước đây, nó được bịt lại bằng những tấm gỗ đặc biệt. Lối vào nhỏ đến nỗi một người trưởng thành khó có thể lọt qua. Nhưng nếu vào được bên trong, mọi thứ sẽ hiện ra trước mắt.
Nhìn từ bên ngoài vẫn có thể thấy các hộp sọ, xương người và các xác ướp được chôn cất từ 600-700 năm trước. Thậm chí, quần áo và một số đồ gia dụng của họ vẫn còn sót lại.
Trên các lăng mộ được khắc lời nhắn, chẳng hạn: "Hãy nhìn ngắm chúng tôi với tình yêu. Chúng tôi cũng từng như bạn, bạn sẽ giống như chúng tôi".
Có những ngôi mộ chứa tới cả trăm hài cốt. Tổng cộng có khoảng 10.000 người chết được chôn ở nghĩa địa này. Có nhiều quan tài được khoét theo hình chiếc thuyền, dù không có biển gần đó. Điều này là do niềm tin rằng sau khi chết, người chết phải bơi qua dòng sông lãng quên để được vào cõi bên kia.
"Thành phố chết" Dargavs ngày nay trở thành địa điểm thu hút khách du lịch.
Tuy mang về nhiều lợi nhuận cho thành phố nhưng nó cũng đem lại nhiều mối nguy. Nhiều hài cốt đã bị lấy đi, gây khó khăn cho công tác bảo tồn.
Chính quyền địa phương đang nỗ lực để bảo vệ di tích lịch sử này bằng cách kiểm soát khách du lịch cẩn thận hơn.
Hà Lan
Ảnh: Sputnik, RG