Thành phố Hồ Chí Minh thông tin về thiếu vaccine thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng
Tính đến ngày 15/5/2023, các cơ sở tiêm chủng tại Thành phố Hồ Chí Minh đã hết hoàn toàn vaccine DPT-VGB-HiB và DPT. Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh mong Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương sớm cung ứng trở lại các vaccine thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng.
Nhiều vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng còn với số lượng rất hạn chế
Theo Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, cụ thể, vaccine DPT-VGB-HiB (vaccine phối hợp 5 trong 1, có khả năng phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi do Hib và viêm màng não mủ do Hib) được cấp lần gần nhất vào tháng 10/2022 và đã hết từ đầu tháng 3/2023. Vaccine DPT (là vaccine có tác dụng phòng 3 bệnh truyền nhiễm: Bạch hầu – Ho gà – Uốn ván hấp phụ) được cấp lần gần nhất là tháng 2/2023 và đã hết từ đầu tháng 5/2023.
Các loại vaccine khác trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng chỉ còn với số lượng rất hạn chế, dự kiến sẽ hết trong vài tháng tới nếu không được cung cấp thêm. Theo đó, đến cuối tháng 5/2023, Thành phố Hồ Chí Minh sẽ hết các loại vaccine viêm gan B, vaccine viêm não Nhật Bản; đến giữa tháng 6/2023, sẽ hết vaccine lao (BCG); đến tháng 7/2023 sẽ hết vaccine bại liệt (bOPV) và vaccine sởi; đến tháng 8/2023 sẽ hết vaccine uốn ván (VAT) và đến hết tháng 9/2023 sẽ hết vaccine sởi và rubella (MR).
Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: Từ trước đến nay, hàng tháng, Sở Y tế chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố (HCDC) báo cáo dự trù vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng cho Dự án Tiêm chủng mở rộng khu vực phía Nam (do Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh đảm trách) và được cung ứng vaccine từ Viện mỗi 2 tháng. Lần gần nhất, HCDC nhận vaccine là ngày 24/4/2023 (gồm các vaccine BCG, bOPV, Viêm não Nhật Bản, Sởi, Uốn ván và Viêm gan B).
Tuy nhiên, ngày 3/4/2023, Bộ Y tế có ban hành văn bản số 1810/BYT-KH-TC về việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ thuộc Chương trình mục tiêu Y tế - Dân số chuyển thành nhiệm vụ chi thường xuyên, cụ thể là: "Từ năm 2023, Bộ Tài chính không bố trí ngân sách trung ương cho Bộ Y tế mua vaccine cho tiêm chủng mở rộng, vitamin A cho trẻ em dưới 5 tuổi, thuốc kháng HIV (ARV), thuốc chống lao cho các đối tượng không có thẻ Bảo hiểm y tế... mà đề nghị thực hiện theo quy định về phân cấp ngân sách. Bộ Y tế đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương bố trí ngân sách địa phương và các nguồn huy động hợp pháp khác để triển khai mua sắm, cung ứng thuốc, vaccine nêu trên (bao gồm cả việc cung ứng vaccine phòng bệnh do virus Rota theo Nghị quyết số 104/NQ-CP ngày 15/8/2022 của Chính phủ về lộ trình tăng số lượng vaccine trong Chương trình tiêm chủng mở rộng giai đoạn 2021- 2030) theo quy định". Bộ Y tế yêu cầu: "Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố khẩn trương chỉ đạo Sở Y tế và các đơn vị liên quan chủ động xây dựng kế hoạch, triển khai mua sắm, cung ứng thuốc, vaccine... theo quy định, phục vụ công tác tiêm chủng mở rộng và phòng chống dịch, bệnh tại địa phương".
Đấu thầu vaccine thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng
Trước tình hình mới này, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh đã chuẩn bị sẵn sàng nguồn lực và xây dựng Kế hoạch cung ứng vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng tại Thành phố Hồ Chí Minh năm 2023, trong đó chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tiến hành thủ tục mua sắm theo đúng quy định, cụ thể là giao HCDC khẩn trương xây dựng kế hoạch đấu thầu vaccine thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng.
Trong quá trình chuẩn bị đấu thầu vaccine thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng với tinh thần khẩn trương lần đầu tiên thực hiện theo yêu cầu của Bộ Y tế thì đến ngày 12/5/2023, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh nhận được công văn hỏa tốc của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương. Theo đó, Sở Y tế cũng đã có văn bản gửi dự trù vaccine Chương trình Tiêm chủng mở rộng trong những tháng còn lại của năm 2023 và dự trữ trong 6 tháng đầu năm 2024 để được cung ứng trở lại như trước.
Mặc dù tình trạng tạm gián đoạn cung ứng một số loại vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng như hiện nay tại Thành phố Hồ Chí Minh là bất khả kháng, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh chỉ đạo các cơ sở tiêm chủng mở rộng trên địa bàn vẫn duy trì hoạt động thường xuyên theo lịch cố định để tiêm chủng các loại vaccine hiện còn. Đồng thời lập danh sách trẻ đến lịch tiêm chủng nhưng chưa được tiêm để mời ra tiêm ngay khi các vaccine được cung ứng trở lại. Và mong Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương sớm cung ứng trở lại các vaccine thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng.
Vaccine thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ sức khỏe trẻ em và kiểm soát dịch bệnh trong cộng đồng. Để tạo được sự bảo vệ tốt nhất cho trẻ, vaccine cần phải được tiêm đúng lịch và đủ liều. Trường hợp lịch tiêm chủng bị gián đoạn thì trẻ cần phải được tiêm bù sớm nhất khi có thể.