Thành phố Hòa Bình cần giải quyết dứt điểm việc giao đất 'trên giấy' cho bà Nguyễn Thị Phương Lâm
Năm 2018, UBND TP Hòa Bình có quyết định duyệt giao đất làm nhà ở cho bà Nguyễn Thị Phương Lâm tại khu tái định cư đường Trần Quý Cáp (TP Hòa Bình). Sau khi bà Lâm thực hiện các nghĩa vụ tài chính theo quy định, tháng 9/2020, bà Lâm được UBND TP Hòa Bình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ). Tuy nhiên, sau 3 năm được cấp GCNQSDĐ, bà Lâm vẫn chưa được giao đất trên thực địa do TP Hòa Bình chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng mảnh đất này.
Ngày 16/5/2018, UBND TP Hòa Bình có Quyết định số 727/QĐ-UBND về việc "duyệt giao đất làm nhà ở”. Trong đó nêu rõ: giao cho bà Nguyễn Thị Phương Lâm lô đất số 71, diện tích 129,96 m2 đất ở tại khu tái định cư đường Trần Quý Cáp, TP Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình; vị trí, ranh giới thửa đất được xác định theo sơ đồ trích đo tỷ lệ 1/500 do Sở Xây dựng lập. Hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất. Quyết định của Chủ tịch UBND TP Hòa Bình cũng nêu rõ giao Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố, Chi cục Thuế thành phố: thông báo cho người được giao đất nộp tiền sử dụng đất biết phí và lệ phí theo quy định của pháp luật; xác định cụ thể mốc giới và giao đất trên thực địa; trao giấy chứng nhận cho người sử dụng đất và chỉnh lý hồ sơ địa chính.
Thực hiện Quyết định số 727/QĐ-UBND, sau khi được cơ quan chức năng thông báo, bà Lâm đã thực hiện nghĩa vụ tài chính, nộp 790 triệu đồng vào ngân sách. Ngày 29/9/2020, bà Lâm được UBND TP Hòa Bình cấp GCNQSDĐ số 401041, số vào sổ cấp GCN: CH - 02299, thửa đất số 704, tờ bản đồ số 47, địa chỉ: Khu quy hoạch dân cư đường Trần Quý Cáp, phường Tân Hòa, TP Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình.
Tuy nhiên, đến thực địa để nhận đất, bà Lâm ngỡ ngàng khi biết mảnh đất này hiện ông Nguyễn Xuân Thành (trú tại tổ 16, phường Hữu Nghị) đang sử dụng, trên đất đang có một số cây trồng như keo, chuối. TP Hòa Bình cũng không thể thực hiện việc bàn giao, cắm mốc trên thực địa. Việc UBND TP Hòa Bình giao đất cho bà Lâm đúng là chỉ "trên giấy", bà không thể làm bất cứ việc gì trên mảnh đất đã được cấp GCNQSDĐ mang tên mình.
Trước tình hình đó, liên tục từ cuối năm 2020 đến nay, bà Lâm nhiều lần gửi đơn kiến nghị, đơn kêu cứu đến cơ quan chức năng. Gần đây nhất, ngày 19/10/2022, Văn phòng UBND tỉnh có Thông báo Kết luận số 8894/TB-VPUBND thông báo "Kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh tại ngày tiếp công dân định kỳ tháng 10/2022”. Kết luận: giao UBND TP Hòa Bình khẩn trương giải quyết việc lấn chiếm và giao đất cho hộ bà Nguyễn Thị Phương Lâm theo đúng quy định của pháp luật, thời gian xong trước ngày 30/11/2022”. Tuy nhiên, đến nay đã quá hạn định theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh gần 9 tháng nhưng vụ việc vẫn "dậm chân tại chỗ”.
Theo những văn bản, tài liệu (Báo cáo số 41/BC-UBND ngày 14/2/2023 của UBND TP Hòa Bình "báo cáo kết quả giải quyết việc giao đất, cấp GCNQSDĐ và bàn giao mốc mặt bằng cho hộ bà Nguyễn Thị Phương Lâm”; Công văn số 771/UBND-TNMT ngày 13/3/2023 của UBND TP Hòa Bình về việc "trả lời kiến nghị của công dân”), nguồn gốc mảnh đất này là đất 5% do UBND xã Thịnh Lang (nay là phường Thịnh Lang) quản lý và giao cho ông Nguyễn Xuân Thành sử dụng. Sau khi điều chỉnh địa giới hành chính, mảnh đất này thuộc địa giới phường Tân Hòa quản lý. Thực hiện quyết định của UBND tỉnh về việc phê duyệt dự án đầu tư công trình đường Trần Quý Cáp và quy hoạch khu dân cư và tái định cư đường Trần Quý Cáp, mảnh đất này thuộc diện thu hồi. Năm 2008, chính quyền địa phương đã kiểm kê tài sản, tổ chức chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ nhưng ông Nguyễn Xuân Thành không nhận tiền. Từ năm 2010 đến nay, Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố phối hợp với UBND phường Tân Hòa nhiều lần tuyên truyền, vận động nhưng ông Thành không đồng ý nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, không di dời tài sản mà tiếp tục trồng thêm cây keo trên mảnh đất này.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, ngày 27/12/2022, Chủ tịch UBND thành phố ban hành Quyết định số 7076/QĐ-UBND về "cưỡng chế thu hồi đất đối với ông Nguyễn Xuân Thành". Tuy nhiên, ông Thành đã có đơn khiếu nại. Ngày 14/2/2023, Chủ tịch UBND thành phố có Quyết định số 274/QĐ-UBND thụ lý và giải quyết khiếu nại của ông Nguyễn Xuân Thành. Quan điểm của UBND TP Hòa Bình là chờ sau khi có kết quả giải quyết khiếu nại sẽ hoàn thiện các thủ tục tiếp theo để bàn giao đất trên thực địa cho hộ gia đình bà Lâm. Tuy nhiên, đã hơn 6 tháng kể từ ngày UBND thành phố có quyết định thụ lý và giải quyết khiếu nại của ông Thành, vụ việc vẫn chưa được giải quyết và câu trả lời mà gia đình bà Lâm nhận được là "tiếp tục chờ đợi!”.
15 năm đã trôi qua, việc giải phóng mặt bằng đối với hộ ông Nguyễn Xuân Thành vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Đất chưa giải phóng mặt bằng xong nhưng UBND TP Hòa Bình đã tiến hành giao đất, cấp GCNQSDĐ cho bà Nguyễn Thị Phương Lâm, đẩy bà Lâm vào tình huống mắc kẹt 3 năm nay. Thực tế khó tin nhưng có thật này khiến gia đình bà Lâm bức xúc, gửi đơn cầu cứu khắp nơi và khiến dư luận đặt ra nhiều câu hỏi, băn khoăn về công tác quản lý đất đai của TP Hòa Bình.