Thanh tra chỉ ra loạt tồn tại trong quá trình triển khai Dự án Thành phần 2, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu
Nhiều tồn tại trong công tác quản lý chất lượng công trình, quản lý tiến độ thi công, an toàn lao động, môi trường xây dựng, quản lý chi phí đầu tư… của chủ đầu tư, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công đã được Thanh tra Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) chỉ ra tại Kết luận thanh tra số 18/KL-TTr về việc chấp hành quy định pháp luật trong công tác quản lý thi công xây dựng công trình Dự án Thành phần 2, Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu.
Dự án Thành phần 2, Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu do Ban Quản lý dự án 85 làm chủ đầu tư.

Dự án Thành phần 2, Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu có chiều dài khoảng 18km, đi qua huyện Long Thành. Ảnh tư liệu
Một số hạng mục thi công không theo yêu cầu thiết kế kỹ thuật
Theo Kết luận thanh tra số 18, trong công tác thi công Dự án Thành phần 2, các nhà thầu đã chủ động huy động nguồn lực và có nhiều giải pháp để tổ chức thi công ngay công trình tại những thời điểm được bàn giao mặt bằng. Triển khai sớm và cơ bản hoàn thành khối lượng các cấu kiện đúc sẵn như: dầm cầu, cống hộp, tấm ốp mái taluy… của dự án. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện dự án, Ban Quản lý dự án 85 và các đơn vị tư vấn, nhà thầu còn để xảy ra một số tồn tại.
Cụ thể, trong công tác quản lý chất lượng công trình, các đơn vị liên quan chưa kịp thời cập nhật, điều chỉnh, bổ sung danh mục tiêu chuẩn kỹ thuật và chỉ dẫn kỹ thuật áp dụng cho dự án.
Dự án Thành phần 2, Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu có chiều dài khoảng 18km đi qua địa bàn huyện Long Thành. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 6,8 ngàn tỷ đồng.
Đặc biệt, biện pháp tổ chức thi công dầm bê tông cốt thép dự ứng lực (dầm I và super T) thiếu bảng tính chịu lực của ván khuôn; trụ đất - xi măng D800 một số cọc bố trí mép chân taluy nền đường và vị trí từ nón mố không phù hợp với thiết kế kỹ thuật đã được phê duyệt. Việc thay thế móc cầu dầm bằng cáp dự ứng lực, cắt cáp dự ứng lực khi cường độ bê tông chưa đạt 100% theo yêu cầu của thiết kế kỹ thuật.
Kết luận thanh tra cũng chỉ ra việc các đơn vị liên quan áp dụng chưa đúng hoặc thiếu một số chỉ tiêu thí nghiệm trong quá trình thi công các hạng mục cọc khoan nhồi, cọc đất gia cố xi măng, công tác bê tông, dầm bê tông cốt thép dự ứng lực, gối chậu… Một số phiếu kết quả thí nghiệm chưa ghi rõ thông tin địa chỉ trạm thí nghiệm hiện trường; trạm thí nghiệm hiện trường LAS-XD 31 thực hiện thí nghiệm kiểm tra chất lượng công tác mạ kẽm không phù hợp với yêu cầu của dự án.
Cùng với đó, hồ sơ, biên bản nghiệm thu một số hạng mục công trình còn thiếu xác nhận của tư vấn giám sát; nhật ký thi công ghi chép không đầy đủ thông tin, không có hồ sơ nghiệm thu thể hiện việc bảo vệ cốt thép dự ứng lực đầu dầm. Đồng thời, có 4 nội dung lưu ý của Hội đồng Kiểm tra nhà nước về công tác nghiệm thu công trình xây dựng chưa được chủ đầu tư báo cáo, làm rõ tình hình triển khai thực hiện.
Đối với công tác quản lý tiến độ thi công công trình kết luận thanh tra chỉ rõ, chủ đầu tư chấp thuận bảng tiến độ tổng thể dự án chậm so với quy định của hợp đồng. Đến thời điểm thanh tra, chưa kịp thời phê duyệt tiến độ thi công chi tiết điều chỉnh phù hợp với thực tế triển khai dự án.
Với công tác quản lý khối lượng thi công xây dựng, một số hạng mục thi công thiếu phụ lục tính toán xác định khối lượng được nghiệm thu thanh toán. Biện pháp tổ chức thi công các hạng mục phụ trợ (đà giáo, ván khuôn, khung chống…) thiếu thiết kế chi tiết và bảng tính khối lượng để căn cứ nghiệm thu.
Các đơn vị liên quan chấp thuận bản vẽ thi công, nghiệm thu thanh toán khối lượng một số trụ đất - xi măng bố trí chưa tuân thủ theo hồ sơ thiết kế kỹ thuật được duyệt, thay thế móc cầu dầm bằng cáp dự ứng lực. Hạng mục dầm bê tông cốt thép dự ứng lực đúc sẵn thanh toán có sự khác nhau giữa chỉ dẫn kỹ thuật và hợp đồng.
Chưa đảm bảo số lượng, chất lượng nhân sự chủ chốt
Ngoài các tồn tại trong công tác quản lý chất lượng công trình; quản lý tiến độ thi công công trình; quản lý khối lượng thi công xây dựng, kết luận thanh tra cũng chỉ ra các tồn tại trong công tác an toàn lao động, môi trường xây dựng; quản lý chi phí đầu tư xây dựng và một số nội dung khác theo quy định của hợp đồng xây dựng.
Cụ thể, chủ đầu tư chưa lập kế hoạch quản lý môi trường theo yêu cầu của báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt. Trong quá trình kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác an toàn lao động, vệ sinh môi trường trong quá trình thi công dự án. Chủ đầu tư và tư vấn giám sát có kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở nhưng không nêu thời hạn, biện pháp khắc phục, biện pháp xử lý đối với việc nhà thầu không thực hiện khắc phục.

Cơ quan thanh tra chỉ ra nhiều tồn tại trong quá trình triển khai thực hiện Dự án Thành phần 2, Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu. Ảnh tư liệu
Mặt khác, trong quá trình triển khai dự án, qua kết quả phê duyệt biện pháp tổ chức thi công của nhà thầu cho thấy, còn một số biện pháp được phê duyệt trong bước thiết kế kỹ thuật chưa tối ưu. Đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư chưa xem xét, đánh giá lại công tác lập, phê duyệt thiết kế kỹ thuật, dự toán để có giải pháp xử lý phù hợp theo quy định pháp luật và hợp đồng.
Đáng chú ý, công tác huy động nhân sự chủ chốt (kỹ thuật, thí nghiệm, môi trường…), thiết bị thi công của nhà thầu còn chưa đảm bảo số lượng, chất lượng theo kế hoạch, tiến độ thi công đã được phê duyệt. Chủ đầu tư chưa kịp thời kiểm tra, chấp thuận các nhân sự thay thế, bổ sung. Tư vấn giám sát thực hiện báo cáo chủ đầu tư hàng tháng về tình hình huy động máy móc, thiết bị của nhà thầu còn chậm so với quy định của hợp đồng.
Cùng với đó, chủ đầu tư ban hành Văn bản số 2170/BQLDA85-TCKT ngày 26-7-2023 trong đó quy định thêm điều kiện tạm ứng lần 2 (đợt 1) là không có cơ sở và không đúng quy định của hợp đồng. Không thống nhất trong tổ chức thực hiện tạm ứng hợp đồng đợt 1 (lần 1) cho các nhà thầu. Không thực hiện quản lý tiền tạm ứng đợt 1 của nhà thầu thi công theo quy định hợp đồng; một số hồ sơ tạm ứng hợp đồng đợt 2 tại thời điểm thanh toán không đảm bảo điều kiện theo quy định hợp đồng.
Một số cấu kiện bê tông nghiệm thu thanh toán khi chưa có kết quả thí nghiệm kiểm tra cường độ bê tông R28 theo quy định. Nhiều hạng mục tại thời điểm thanh toán còn thiếu kết quả thí nghiệm kiểm soát chất lượng trong quá trình thi công.
Kết luận thanh tra xác định để xảy ra các tồn tại nói trên, trách nhiệm thuộc về Ban Quản lý dự án 85, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công.