Thảo luận tại Kỳ họp thứ 37, HĐND tỉnh Thanh Hóa Khóa XVIII: Tháo gỡ khó khăn để bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động hiệu quả

Cần bảo đảm bố trí “đủ” cán bộ theo vị trí việc làm

Theo đại biểu Nguyễn Văn Biện (Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Hạc Thành), năm 2025 bức tranh kinh tế tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức lớn; cùng với đó, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đặt ra nhiều yêu cầu mới về nhiệm vụ, cơ chế và phương thức tổ chức thực hiện. Một số cơ chế, chính sách mới ban hành chậm được hướng dẫn, gây lúng túng cho cơ sở trong tổ chức thực hiện; thời gian giải quyết một số thủ tục hành chính, tiến độ thực hiện nhiều dự án đầu tư vẫn còn kéo dài, chưa đáp ứng kỳ vọng của cử tri.

Đại biểu Nguyễn Văn Biện (Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Hạc Thành) phát biểu thảo luận. Ảnh: Mỹ Hạnh

Từ thực tiễn công tác chỉ đạo điều hành, Bí thư Đảng ủy phường Hạc Thành Nguyễn Văn Biện đề xuất HĐND tỉnh quan tâm tăng cường nguồn lực cho cấp xã, phường - nơi trực tiếp giải quyết phần lớn công việc liên quan đến người dân.

Trong đó, cần bảo đảm bố trí đủ cán bộ theo vị trí việc làm; nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu theo từng lĩnh vực; đầu tư đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Bí thư Đảng ủy phường Hạc Thành cũng chia sẻ, hiện nay phường Hạc Thành thiếu 137 giáo viên mầm non, tiểu học, THCS. Vì vậy, đề nghị HĐND tỉnh xem xét bổ sung thêm giáo viên hợp đồng theo Nghị định số 111/2022/NĐ-CP của Chính phủ tương ứng với số lượng biên chế giáo viên còn thiếu so với định mức quy định; bổ sung kinh phí để các phường, xã thực hiện hiệu quả nhiệm vụ năm học 2025 -2026 và các năm tiếp theo.

Bên cạnh đó, ngày 10/7/2024, HĐND tỉnh Thanh Hóa ban hành Nghị quyết số 31/2024/NQ-HĐND về việc quy định số lượng, chức danh, chế độ chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã ở thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Nghị quyết quy định bố trí tối đa 2 người đảm nhận 4 chức danh (Bí thư chi bộ, Tổ trưởng Tổ dân phố, Trưởng ban công tác mặt trận, Tổ đội trưởng).

Theo Luật Dân quân tự vệ năm 2019, quy định Tổ đội trưởng phải là công dân nam từ đủ 18 tuổi đến hết 45 tuổi, công dân nữ từ đủ 18 đến hết 40 tuổi có nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ.

Theo đó, chức danh Tổ đội trưởng sẽ kiêm thêm 1 trong 3 chức danh còn lại. Tuy nhiên, theo đại biểu Nguyễn Văn Biện, nguồn nhân sự ở các thôn, tổ dân phố bảo đảm độ tuổi dưới 45 phần lớn đang trong độ tuổi lao động, mặt khác, chưa có nhiều kinh nghiệm thực tiễn trong công tác Đảng, công tác vận động quần chúng. Do vậy, đề nghị HĐND tỉnh điều chỉnh số lượng người hoạt động không chuyên trách ở tổ dân phố trên địa bàn tỉnh thành 3 người đảm nhận 4 chức danh.

Đại biểu Lê Văn Châu (Bí thư Đảng ủy xã Cẩm Thủy) phát biểu. Ảnh: Mỹ Hạnh

Xuất phát từ thực tiễn thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đại biểu Lê Văn Châu (Bí thư Đảng ủy xã Cẩm Thủy) đề nghị HĐND, UBND tỉnh và các sở, ngành tiếp tục quan tâm chỉ đạo khắc phục tình trạng thiếu cán bộ công chức cấp xã, đặc biệt là công chức có chuyên môn về đất đai, tài chính, đầu tư, công nghệ thông tin... để cấp xã có đầy đủ nguồn lực thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ mới.

Đối với mức hỗ trợ và phụ cấp đối với cán bộ bán chuyên trách cấp xã, đại biểu đề nghị HĐND tỉnh sớm ban hành Nghị quyết sửa đổi Nghị quyết số 31/NQ-HĐND năm 2024 của HĐND tỉnh quy định các chức danh, mức hỗ trợ và phụ cấp đối với cán bộ bán chuyên trách cấp xã gắn với chủ trương sáp nhập thôn, tổ dân phố, vì hiện nay cán bộ bán chuyên trách ở thôn (Trưởng thôn, Tổ trưởng Tổ dân phố) đang quá tải, nhiều nơi cán bộ thôn không đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Đồng thời, sớm nghiên cứu ban hành nghị quyết chuyên đề về thu hút các nguồn lực phát triển đô thị tại các xã trung tâm của các huyện miền núi cũ, tạo động lực phát triển vùng để thu hẹp khoảng cách phát triển kinh tế - xã hội giữa các xã miền núi và các xã đồng bằng.

Để nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND xã sau sáp nhập, tỉnh tổ chức sớm các lớp tập huấn chuyên đề cho các đại biểu, các Ban HĐND xã nhiệm kỳ mới để nâng cao kỹ năng chất vấn, giám sát của các đại biểu HĐND xã; nâng cao kỹ năng thẩm tra của các Ban HĐND, nhất là thẩm tra các dự thảo nghị quyết về cơ chế chính sách, các dự án đầu tư công, các nghị quyết về quy phạm pháp luật của HĐND theo Luật tổ chức chính quyền địa phương.

Quan tâm chất lượng cán bộ và hạ tầng cơ sở ở miền núi

Để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp mới vận hành hiệu quả, bền vững, đại biểu Cầm Bá Lâm (Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Luận Thành) đề nghị tiếp tục quan tâm hoàn thiện nhiều mặt, trước hết là về đội ngũ cán bộ. Dù tỉnh đã thực hiện điều động, luân chuyển nhân lực từ nơi thừa sang nơi thiếu, nhưng nhiều xã miền núi vẫn thiếu cán bộ chuyên môn của MTTQ và các đoàn thể, thiếu công chức xây dựng - công thương, kế toán, công nghệ thông tin, y tế, giáo dục. Kết luận mới đây của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phương án bố trí cán bộ cấp xã là cơ sở quan trọng, song địa phương mong muốn có lộ trình triển khai cụ thể, đồng thời sớm bổ sung nhân lực cho các vị trí còn trống để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Đại biểu Cầm Bá Lâm (Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Luận Thành) phát biểu. Ảnh: Mỹ Hạnh

Bên cạnh đó, cơ sở vật chất nhiều xã miền núi đối diện tình trạng thiếu phòng làm việc do trước đây công sở chỉ được thiết kế cho quy mô 24 công chức. Khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, số cán bộ tăng lên nhưng trụ sở không đủ đáp ứng; một số xã sáp nhập có khoảng cách địa lý xa, gây khó khăn cho bố trí làm việc. Theo đó, tỉnh cần tiếp tục ưu tiên đầu tư xây dựng trụ sở, nhất là tại những xã đặc biệt khó khăn.

Trong lĩnh vực giao thông, nhiều tuyến đường liên xã, liên huyện (cũ) đã được đầu tư, sửa chữa, nhưng đặc thù miền núi với địa hình chia cắt, dốc núi, lũ ống, lũ quét khiến hạ tầng dễ hư hỏng. Cử tri đề nghị tỉnh tiếp tục ưu tiên ngân sách cho các dự án giao thông vùng khó; nghiên cứu quy hoạch mở mới các tuyến kết nối giữa các xã trong khu vực; xem xét tuyến Vạn Xuân - Xuân Chinh để nâng cấp thành đường tỉnh 519c nhằm tạo trục giao thông liên hoàn.

Còn theo đại biểu Hà Văn Ca (Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Trung Lý), thực tế hiện nay nhiều xã miền núi vẫn còn thiếu cán bộ, công chức, nhất là công chức chuyên môn. UBND tỉnh cần sớm chỉ đạo các sở, ngành tham mưu triển khai kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phương án bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức cấp xã.

Đại biểu Hà Văn Ca (Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Trung Lý) phát biểu. Ảnh: Mỹ Hạnh

Trong đó, cần tiếp tục điều động, biệt phái công chức của các sở, ngành cấp tỉnh và xã, phường dôi dư cán bộ, công chức lên các xã còn thiếu, nhất là công chức có trình độ chuyên môn về công nghệ thông tin, tài chính kế hoạch, đầu tư, xây dựng, quản lý dự án, tài nguyên, đất đai...

Bên cạnh đó, cần sớm điều động cán bộ cho ban chỉ huy quân sự xã do hiện tại một số xã chỉ có 1 cán bộ đảm nhiệm chức danh chỉ huy trưởng, trình độ, năng lực khó đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Riêng các xã biên giới, xã trọng yếu về quốc phòng - an ninh cần được bố trí cán bộ làm công tác cơ yếu, bảo mật kiêm công nghệ thông tin.

Đại biểu Hà Văn Ca cũng đề xuất một số nội dung khác như: nhanh chóng đầu tư hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin cho một số xã vùng sâu, vùng xa, vùng lõm sóng; tổ chức tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ theo cụm xã để tiết kiệm thời gian, chi phí; quan tâm bố trí kinh phí hỗ trợ các cơ quan như ban chỉ huy quân sự, công an xã, trạm biên phòng, trạm kiểm lâm mua sắm các trang thiết bị phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn.

Riêng các xã thuộc huyện Mường Lát cũ, đại biểu đề nghị tỉnh tiếp tục quan tâm thực hiện Đề án xây dựng bản đồ nông hóa, thổ nhưỡng và Đề án phát triển rừng bền vững đến năm 2030 đã được UBND tỉnh phê duyệt đề cương, nhiệm vụ, Đề án phát triển du lịch đã UBND tỉnh phê duyệt, phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, giữ vững an ninh, chủ quyền biên giới...

Đào Cảnh