Thắp ánh sáng tri thức cho người lầm lỡ

Học viên tại cơ sở cai nghiện ma túy ở Cà Mau được dạy nghề đan lục bình.

Cán bộ - học viên trở thành thầy - trò

Từ tháng 3/2025, ngành Công an chính thức tiếp nhận quản lý công tác cai nghiện và sau cai nghiện từ ngành Lao động, Thương binh và Xã hội chuyển sang (sau khi ngành này giải thể). Ngày 1/7, chính quyền địa phương 2 cấp vận hành, Công an tỉnh Cà Mau và Bạc Liêu hợp nhất theo Quyết định của Bộ Công an.

Theo đó, cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Cà Mau được chia thành 2 địa điểm gồm: Cơ sở Cai nghiện ma túy số 1 (ấp 1, xã Khánh An) và Cơ sở Cai nghiện ma túy số 2 (khóm Vĩnh An, phường Vĩnh Trạch) duy trì nhiệm vụ tiếp nhận, điều trị, phục hồi chức năng và hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng cho người nghiện ma túy.

Hiện tại, 2 cơ sở quản lý hơn 1.000 người nghiện, trong đó có hơn 900 trường hợp thuộc diện cai nghiện bắt buộc. Tất cả trường hợp vào cơ sở cai nghiện được cắt cơn, giải độc và chữa trị các bệnh lý liên quan theo đúng quy định của pháp luật và hướng dẫn chuyên môn từ Bộ Y tế.

Cơ sở Cai nghiện ma túy số 2 đang quản lý hơn 460 người nghiện. Qua rà soát, có hơn 60 học viên, từ 18 đến 46 tuổi chưa biết chữ, phần lớn là những người có hoàn cảnh khó khăn, không có điều kiện học tập từ nhỏ. Ngoài hỗ trợ điều trị, phục hồi sức khỏe, Ban Chỉ huy Cơ sở còn tổ chức mở các lớp xóa mù chữ cho các đối tượng này ngay tại cơ sở.

“Thực hiện Quyết định của Bộ trưởng Bộ Công an ban hành Quy trình cai nghiện ma túy tại các cơ sở cai nghiện, lực lượng Công an tỉnh đã khẩn trương triển khai nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng công tác cai nghiện. Bên cạnh duy trì các hoạt động quản lý, giáo dục, chăm sóc và điều trị cho học viên như trước đây, chúng tôi đặc biệt chú trọng đến việc siết chặt kỷ luật, kỷ cương tại các cơ sở cai nghiện.

Đồng thời, tăng cường công tác giáo dục toàn diện, không chỉ hướng nghiệp, mà còn triển khai các lớp xóa mù chữ ngay tại cơ sở cai nghiện nhằm giúp học viên biết đọc, viết, nâng cao nhận thức và năng lực tiếp cận thông tin; nâng cao trình độ hiểu biết về pháp luật.

Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho họ trong việc học nghề, tìm kiếm việc làm sau khi hoàn thành chương trình cai nghiện, có cuộc sống ổn định, góp phần phòng ngừa tái nghiện”, Thượng tá Nguyễn Tấn Đạt - Phó Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Cà Mau, cho biết.

Các lớp học xóa mù chữ ở Cơ sở Cai nghiện số 2 được tổ chức theo chương trình xóa mù chữ của Bộ GD&ĐT, có thời gian học 6 tháng với 600 tiết học, gồm các môn Tiếng Việt và Toán lớp 1, lớp 2. Cơ sở cũng trang bị đầy đủ sách vở, dụng cụ học tập… giúp học viên yên tâm học tập.

“Dù chưa từng đứng lớp, nhưng nhiều cán bộ, nhân viên tại Cơ sở vẫn xung phong giảng dạy, trở thành giáo viên bất đắc dĩ. Họ chủ động học hỏi kỹ năng sư phạm, tìm kiếm phương pháp giảng dạy dễ hiểu, phù hợp với học viên là người lớn tuổi, tiếp thu chậm, học viên người dân tộc thiểu số.

Bên cạnh vai trò của người thầy dạy chữ, cán bộ còn đóng vai trò người bạn đồng hành, động viên học viên vượt qua mặc cảm, tự ti, nỗ lực trong học tập và cai nghiện, làm lại cuộc đời”, Thượng tá Nguyễn Tấn Đạt chia sẻ.

Tham gia lớp học xóa mù chữ tại Cơ sở Cai nghiện ma túy số 2, học viên Kim Phát Đạt bộc bạch: Gia cảnh khó khăn, bản thân từ nhỏ phải bỏ học để đi làm thuê kiếm sống, lớn lên trượt dài trong “làn khói trắng”, tưởng như không còn lối thoát.

Thế nhưng, khi vào cơ sở cai nghiện, được các cán bộ tận tình giúp đỡ, cầm tay chỉ dạy từng con chữ, cảm thấy rất biết ơn và hạnh phúc.

“Hiện tại, tôi đã có thể viết được tên của mình, điều mà trước đây tôi chưa từng dám nghĩ tới, mừng lắm. Tôi mong rằng trong thời gian tới, mình có thể đọc được giấy tờ, hiểu được thông tin và tiếp cận các dịch vụ xã hội, để sau khi hoàn thành chương trình cai nghiện, trở về với gia đình, tự tin hòa nhập cộng đồng”, Phát Đạt chia sẻ.

Cán bộ tại Cơ sở cai nghiện ma túy số 2, tỉnh Cà Mau tích cực hỗ trợ học viên học chữ. Ảnh: CTV

Song hành dạy nghề

Song song với dạy chữ, các cơ sở cai nghiện ma túy ở Cà Mau còn tích cực phối hợp dạy nghề, hướng nghiệp, giới thiệu việc làm, giúp học viên có thêm kỹ năng, nghề nghiệp khi trở về hòa nhập với cộng đồng. Trong dạy nghề, các cơ sở chú trọng lựa chọn nghề phù hợp với sức khỏe, điều kiện học tập của học viên.

Đồng thời, dạy nghề theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp, dạy những nghề có nhu cầu tuyển dụng, cơ hội việc làm cao, để học viên sau khi trở về cộng đồng có thể phát huy, tìm kiếm được việc làm hoặc tự làm tại gia đình.

Thời gian qua, các nghề được 2 cơ sở cai nghiện ma túy ở Cà Mau tổ chức dạy cho học viên nhiều nhất là làm lông mi giả mộc; đan đồ thủ công mỹ nghệ từ dây nhựa, lục bình; may gia công; hớt tóc; điện lạnh; điện dân dụng…

Ngoài dạy nghề, các cơ sở cũng kết hợp tạo điều kiện để học viên tham gia lao động sản xuất nông nghiệp, hướng dẫn học viên cách trồng trọt, chăn nuôi, vừa giúp rèn luyện thể lực, vừa tạo ra sản phẩm cung cấp thêm vào chế độ ăn của học viên, qua đó giúp họ sớm cai nghiện thành công, trở về với gia đình.

Một cán bộ giúp học viên viết chữ.

Một cán bộ tại Cơ sở Cai nghiện ma túy số 1 cho hay, ban đầu việc dạy nghề cho học viên gặp nhiều khó khăn, bởi học viên hạn chế về trình độ, nên tiếp thu chậm. Mặt khác, phần lớn các nghề như làm lông mi giả, đan thủ công… đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ, trong khi phần lớn học viên là nam, chân tay vụng về.

Do học viên thuộc đối tượng đặc biệt, tay ngang nên quá trình dạy nghề, đòi hỏi cán bộ phải chịu khó chỉ dạy tỉ mỉ, từng bước theo kiểu cầm tay chỉ việc thì học viên mới nhanh tiếp thu. Song song đó, cán bộ đảm trách nhiệm vụ dạy nghề cũng phải có những biện pháp khích lệ, động viên tinh thần học tập của học viên.

Quách Mến