Thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong đồng bào dân tộc thiểu số: Nhiều mô hình hiệu quả

Xóa bỏ tập tục lạc hậu

Tháng 3-2023, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Hneng (huyện Đak Đoa) xây dựng và triển khai mô hình “Khu dân cư không uống rượu bia bê tha, xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, đảm bảo trật tự an toàn xã hội” tại làng Krun, là 1 trong 2 làng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) của xã.

Đại diện Huyện Đoàn Chư Pưh trao bình chữa cháy cho các hộ có hoàn cảnh khó khăn trong thôn Plei Kia, thị trấn Nhơn Hòa. Ảnh: P.D

Làng Krun có 224 hộ dân, trong đó, 135 hộ là người Bahnar. Ông A Nguy-Trưởng ban Công tác Mặt trận làng Krun-cho biết: Một số tập quán ăn sâu trong nếp nghĩ, cách làm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, kinh tế của người dân và trật tự an toàn xã hội. Như tình trạng đám cưới, đám tang ăn uống kéo dài gây tốn kém, không đảm bảo sức khỏe; tình trạng tảo hôn, sinh con tại nhà còn xảy ra...

Để triển khai mô hình, Ban Công tác Mặt trận làng Krun đã tham mưu cấp ủy chi bộ lãnh đạo, chỉ đạo Ban Nhân dân và các chi hội, đoàn thể phối hợp cùng già làng, người có uy tín trong tôn giáo đẩy mạnh tuyên truyền, vận động. “Chúng tôi chia thành nhiều tổ tuyên truyền dưới nhiều hình thức tập trung, nhỏ lẻ, cá biệt. Đến nay, 100% hộ dân trong làng đã ký cam kết thực hiện các tiêu chí của mô hình như: không uống rượu bia bê tha, xóa bỏ các hủ tục, đảm bảo an ninh trật tự. Sau 1 năm triển khai với hình thức “mưa dầm thấm lâu”, nhận thức của người dân đã có nhiều chuyển biến. Đám tang trước đây kéo dài 4-5 ngày thì giờ chỉ còn 1 ngày. Tình trạng hát karaoke cả ngày lẫn đêm cũng đã hạn chế, mọi người nhắc nhau dừng trước 23 giờ”-Trưởng ban Công tác Mặt trận làng Krun chia sẻ.

Từ kết quả thực hiện mô hình tại làng Krun, đầu năm 2024, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Hneng đã triển khai nhân rộng mô hình tại làng K’dập. Ông Ngô Văn Phương-Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Hneng-cho hay: Mô hình nhằm tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của bia, rượu cũng như hệ lụy từ các hủ tục như: đám cưới, đám ma tổ chức uống rượu bê tha nhiều ngày ảnh hưởng đến kinh tế, sức khỏe; tảo hôn ảnh hưởng đến sức khỏe, nòi giống; sinh đẻ tại nhà dễ gây hậu quả nghiêm trọng cho sản phụ và trẻ sơ sinh... Để mô hình mang lại hiệu quả, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam xã xác định cụ thể nội dung công việc, tiến độ, thời hạn hoàn thành và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị có liên quan trong việc triển khai thực hiện.

Chung tay xây dựng thôn kiểu mẫu

Xây dựng Plei Kia trở thành thôn kiểu mẫu giai đoạn 2023-2025 là nội dung Nghị quyết chuyên đề số 89-NQ/ĐU của Đảng ủy thị trấn Nhơn Hòa (huyện Chư Pưh) ban hành cuối năm 2023 nhằm góp phần thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 12-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về “Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy các cấp về xây dựng làng nông thôn mới trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh” và Chỉ thị số 08-CT/TU.

Theo ông Nguyễn Văn Thạch-Trưởng thôn Plei Kia: Thôn có 208 hộ, trong đó, tỷ lệ hộ DTTS chiếm hơn 75%. Được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, tình hình mọi mặt của thôn những năm gần đây có sự khởi sắc trông thấy, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng lên. Tuy nhiên, thôn còn 31 hộ nghèo, 16 hộ cận nghèo; số hộ thoát nghèo chưa thực sự bền vững, nguy cơ tái nghèo cao. Vì vậy, mục tiêu Nghị quyết chuyên đề số 89-NQ/ĐU của Đảng ủy thị trấn là tập trung tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức của người dân về mọi mặt, hướng đến mục tiêu làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm; phát huy nội lực của cộng đồng dân cư để xây dựng Plei Kia thành thôn kiểu mẫu, có cảnh quan môi trường sáng-xanh-sạch-đẹp.

Đoàn viên thanh niên của huyện Chư Pưh đào hố trồng cây xanh tại thôn Plei Kia. Ảnh: P.D

Từ đầu năm 2024 đến nay, trên cơ sở các nguồn kinh phí do địa phương huy động và sự đóng góp của người dân, thôn đã hoàn thành lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng dọc các tuyến đường, lắp đặt 8 camera an ninh, xây dựng công trình đường cờ Tổ quốc, khôi phục đội cồng chiêng, trồng cây xanh, hướng dẫn người dân chuyển đổi giống lúa mới, di dời chuồng trại chăn nuôi ra xa nơi ở nhằm đảo bảm vệ sinh môi trường...

Mới đây, Huyện Đoàn Chư Pưh phối hợp tổ chức lễ ra quân Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè năm 2024 tại làng. Tại chương trình, đại diện các cơ quan, đơn vị đã trao 10 bình chữa cháy cho 10 hộ dân có hoàn cảnh khó khăn; 5 phần quà cho các em thiếu nhi trong làng; hỗ trợ 800 cây cau giống và trồng cây xanh tại một số tuyến đường trong thôn.

“Thôn đang tập trung tuyên truyền người dân cải tạo vườn tạp và lựa chọn giống cây trồng, vật nuôi phù hợp để phát triển kinh tế; áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và thực hiện tiết kiệm trong mua sắm, chi tiêu”-ông Thạch thông tin.

Theo ông Lê Đình Sơn-Bí thư Đảng ủy thị trấn Nhơn Hòa, địa phương có 7 làng đồng bào DTTS, trong đó có 2 làng đặc biệt khó khăn. Thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong đồng bào DTTS được Đảng ủy thị trấn xác định là vấn đề quan trọng, mấu chốt đầu tiên. Để tạo sự chuyển biến từ nhận thức đến hành động, Đảng ủy thị trấn đã ban hành nghị quyết chuyên đề với 20 chỉ tiêu cụ thể, trong đó có 13 chỉ tiêu về kinh tế-xã hội, 2 chỉ tiêu về quốc phòng-an ninh và 5 chỉ tiêu về xây dựng Đảng, hệ thống chính trị.

“Xây dựng Plei Kia thành thôn kiểu mẫu giai đoạn 2023-2025 là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy, tổ chức triển khai thực hiện của chính quyền, Mặt trận, các tổ chức chính trị-xã hội từ thị trấn đến thôn, làng và người dân cùng tham gia. Tích cực huy động nguồn lực đầu tư; khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế của thôn; khơi dậy ý chí phấn đấu, quyết tâm, đồng lòng trong dân là nhân tố quyết định để xây dựng Plei Kia thành thôn kiểu mẫu, làm cơ sở để nhân rộng ra các thôn, làng ở thị trấn”-Bí thư Đảng ủy thị trấn Nhơn Hòa nhấn mạnh.