Thay đổi tư duy quản trị tài chính để gọi vốn thành công
Không ít doanh nghiệp khởi nghiệp thất bại trong các vòng gọi vốn, không phải vì sản phẩm kém hấp dẫn, mà do tư duy quản trị tài chính chưa theo kịp tốc độ phát triển của công ty. Khi đội ngũ tài chính vẫn vận hành theo lối mòn cũ, cơ hội thu hút nhà đầu tư dễ dàng trôi qua.

Trong quá trình phát triển của một công ty khởi nghiệp, tài chính luôn là “mạch máu” quyết định khả năng sống còn. Tuy nhiên, với nhiều trường hợp, nhóm phụ trách tài chính thường mang tâm lý bảo thủ, ưu tiên giữ tiền và cắt giảm chi phí hơn là dám thử nghiệm, đầu tư cho đổi mới. Chính điều này vô tình khiến doanh nghiệp chậm lại, bỏ lỡ cơ hội bứt phá trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt.
Chuyên gia khởi nghiệp Hải Nguyễn chia sẻ một ví dụ điển hình mà mình từng tham gia tư vấn. Đây là doanh nghiệp thực phẩm tại Texas (Mỹ), sau hơn 20 năm hoạt động ổn định, doanh thu bắt đầu chững lại. Kế toán là người trong gia đình, ít động lực đổi mới, nên công ty gần như dậm chân tại chỗ. Chỉ đến khi nhà sáng lập chấp nhận đưa nhân sự tài chính bên ngoài vào, công ty mới thực sự thay đổi từ cách quản lý tồn kho, công nợ cho tới mở rộng kênh bán hàng online. Tư duy quản trị tài chính cởi mở hơn đã giúp công ty nhanh chóng cải thiện hiệu quả vận hành, đồng thời thu hút các quỹ đầu tư lớn quan tâm.
Sự thay đổi về “mindset” tài chính không chỉ nằm ở kỹ năng chuyên môn mà còn ở khả năng nhìn xa và chấp nhận rủi ro. Thực tế cho thấy, không ít giám đốc tài chính vẫn áp dụng tư duy cũ khi định giá doanh nghiệp - lấy tỷ lệ góp vốn làm cơ sở chia cổ phần. Cách tính này khiến công ty dễ bị định giá thấp, đặc biệt ở giai đoạn đầu. Trong khi đó, các chuyên gia gọi vốn quốc tế thường dựa vào phương pháp so sánh với những doanh nghiệp tương tự cùng giai đoạn (vòng hạt giống, vòng Series A, B) để xác định giá trị hợp lý hơn, phản ánh tiềm năng tăng trưởng của thị trường và đội ngũ sáng lập.
Một trường hợp khác trong lĩnh vực AI nội thất cho thấy, khi đội ngũ tài chính hiểu đúng về định giá và sẵn sàng tiếp nhận cách tiếp cận mới, công ty đã nâng được giá trị doanh nghiệp gấp nhiều lần, đồng thời thu hút được nhà đầu tư chiến lược. Sự chuyển đổi trong tư duy của người làm tài chính, từ “người giữ két” sang “người đồng kiến tạo giá trị” chính là bước ngoặt giúp doanh nghiệp đi xa hơn.
Ở góc độ nhà đầu tư, đội ngũ tài chính luôn là yếu tố được xem xét kỹ lưỡng trong quá trình thẩm định. Dù nhà sáng lập có tầm nhìn hấp dẫn đến đâu, nếu giám đốc tài chính vẫn vận hành theo lối an toàn, chỉ duyệt chi cho những hoạt động cũ và thiếu tầm nhìn mở rộng, thì niềm tin của nhà đầu tư cũng dễ lung lay. Nhiều quỹ thậm chí chỉ chấp nhận rót vốn khi doanh nghiệp thay đổi đội ngũ tài chính có tư duy hiện đại hơn.
Rõ ràng, trong thời đại cạnh tranh bằng tốc độ và sáng tạo, quản trị tài chính không thể chỉ dừng ở việc “giữ tiền”, mà phải trở thành một công cụ chiến lược. Khi tư duy tài chính được nâng cấp - linh hoạt hơn, dám chấp nhận rủi ro có tính toán - doanh nghiệp sẽ mở ra cánh cửa mới để gọi vốn thành công, thu hút nhân tài và phát triển bền vững trong dài hạn.