Thấy gì qua chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Canada?

Kế hoạch, được trình bày chi tiết trong một tài liệu dài 26 trang, cho biết Canada sẽ thắt chặt các quy tắc đầu tư nước ngoài để bảo vệ tài sản trí tuệ và ngăn chặn các doanh nghiệp Trung Quốc khai thác nguồn cung cấp khoáng sản quan trọng.

Canada đang tìm cách làm sâu sắc thêm mối quan hệ với khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đang phát triển nhanh gồm 40 quốc gia chiếm gần 50 nghìn tỷ đô la Canada trong hoạt động kinh tế toàn cầu. Nhưng trọng tâm của chiến lược này vẫn là Trung Quốc, quốc gia được nhắc đến hơn 50 lần trong tài liệu, vào thời điểm quan hệ song phương đang lạnh nhạt.

Bốn bộ trưởng nội các thay phiên nhau trình bày chi tiết về kế hoạch mới tại một cuộc họp báo ở Vancouver, nói rằng chiến lược này rất quan trọng đối với an ninh quốc gia và khí hậu cũng như các mục tiêu kinh tế của Canada.

Ngoại trưởng Melanie Joly nói: “Chúng tôi sẽ can dự vào ngoại giao vì chúng tôi nghĩ rằng ngoại giao là một thế mạnh. Đồng thời, chúng tôi sẽ hành động kiên quyết và đó là lý do tại sao chúng tôi hiện có một kế hoạch rất minh bạch để can dự với Trung Quốc".

Chính phủ Đảng Tự do của Thủ tướng Justin Trudeau muốn đa dạng hóa các mối quan hệ thương mại và kinh tế đang phụ thuộc quá nhiều vào Hoa Kỳ. Dữ liệu chính thức cho tháng 9 cho thấy thương mại song phương với Trung Quốc chiếm chưa đến 7% so với 68% với Mỹ.

Việc Canada tiếp cận với các đồng minh châu Á cũng diễn ra khi Washington có dấu hiệu ngày càng trở nên thận trọng đối với thương mại tự do.

Canada vừa công bố chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương

Tài liệu nhấn mạnh tình thế tiến thoái lưỡng nan của Canada trong việc củng cố quan hệ với Trung Quốc, điều này mang lại cơ hội đáng kể cho các nhà xuất khẩu Canada, ngay cả khi Bắc Kinh tìm cách định hình trật tự quốc tế thành một "môi trường dễ dãi hơn cho các lợi ích và giá trị ngày càng xa rời chúng ta", tài liệu nói thêm.

Tuy nhiên, tài liệu cho biết sự hợp tác với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới là cần thiết để giải quyết một số "áp lực hiện hữu của thế giới", bao gồm biến đổi khí hậu, sức khỏe toàn cầu và phổ biến vũ khí hạt nhân.

"Cách tiếp cận của chúng tôi... được định hình bởi sự đánh giá thực tế và sáng suốt về Trung Quốc ngày nay".

Căng thẳng với Trung Quốc tăng cao vào cuối năm 2018 sau khi cảnh sát Canada bắt giữ một giám đốc điều hành của Huawei Technologies và Bắc Kinh sau đó đã bắt giữ hai người Canada với cáo buộc gián điệp. Cả ba đã được thả vào năm ngoái nhưng mối quan hệ vẫn còn “chua chát”.

Canada hồi đầu tháng đã yêu cầu ba công ty Trung Quốc thoái vốn đầu tư khỏi Canada với lý do an ninh quốc gia.

Tài liệu, trong một phần đề cập đến Trung Quốc, cho biết Ottawa sẽ xem xét và cập nhật luật cho phép họ hành động "một cách dứt khoát khi các khoản đầu tư từ các doanh nghiệp nhà nước và các thực thể nước ngoài khác đe dọa an ninh quốc gia, bao gồm cả chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng".

Chủ tịch Phòng Thương mại Canada Perrin Beatty nói trong một tuyên bố: “Vì khu vực này vừa rộng lớn vừa đa dạng nên một quy mô chắc chắn không phù hợp với tất cả”.

Tài liệu cho biết Canada sẽ tăng cường sự hiện diện của hải quân trong khu vực và "tăng cường sự tham gia của quân đội và năng lực tình báo như một phương tiện để giảm thiểu hành vi cưỡng chế và các mối đe dọa đối với an ninh khu vực".

Điều đó sẽ bao gồm việc triển khai hàng năm ba khinh hạm đến khu vực, từ hai chiếc hiện nay, cũng như sự tham gia của các phi công và binh sĩ Canada trong các cuộc tập trận quân sự trong khu vực, Bộ trưởng Quốc phòng Anita Anand cho biết trong một cuộc họp báo riêng.

Anh Duy