Thấy gì từ việc nước Nga bước vào sự kiện chính trị quan trọng nhất năm 2024?

Người dân tham gia diễu hành bầu cử tại Grozny, Chechnya, Liên bang Nga. (Nguồn: Reuters)

Cuộc bầu cử tổng thống Nga lần thứ tám diễn ra trong 3 ngày, bắt đầu từ ngày 15/3 đến 17/3. Theo hãng tin của Nga TASS, vào lúc 8h00 ngày 15/3 (giờ địa phương, 3h00 cùng ngày theo giờ Hà Nội), các điểm bỏ phiếu đầu tiên tại Kamchatka của nước Nga đã mở cửa cho mọi người đến thực hiện nghĩa vụ công dân.

Reuters đưa tin, Chủ tịch Hội đồng Liên bang Valentina Matvienko cho biết cuộc bầu cử sắp tới là sự kiện chính trị quan trọng nhất, sẽ quyết định phần lớn xu hướng phát triển nước Nga.

Ứng viên tự ứng cử giành thế áp đảo

Tháng 12/2023, tại Điện Kremlin, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố sẽ tham gia tranh cử trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2024. Trước đó, phát biểu trước cuộc phỏng vấn với kênh tin tức MGIMO 360, người phát ngôn của Tổng thống Nga Dmitry Peskov bày tỏ tin tưởng, ông Putin sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Nga năm 2024, nếu ông quyết định tranh cử.

Ông Putin là Tổng thống Nga lần đầu vào năm 2000 và giữ chức vụ này 2 nhiệm kỳ liên tiếp cho đến năm 2008. Sau đó, ông giữ chức Thủ tướng Nga dưới thời Tổng thống Dmitry Medvedev (nhiệm kỳ 2008-2012). Ông tiếp tục giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử Tổng thống Nga năm 2012, 2018 và giữ chức vụ này cho tới nay. Nhiệm kỳ hiện tại của Tổng thống Nga Putin sẽ kết thúc vào ngày 7/5.

Trong cuộc cải cách hiến pháp năm 2020, chính quyền Nga đặt ra giới hạn tối đa cho một người giữ chức tổng thống là 2 nhiệm kỳ liên tiếp (mỗi nhiệm kỳ 6 năm). Thời gian ông Putin giữ chức Tổng thống Nga 2 nhiệm kỳ liên tiếp (2000-2008) không được tính vì chưa theo nhiệm kỳ 6 năm, nên ông có thể tái tranh cử trong cuộc bầu cử năm nay.

Ngày 11/3, hãng thông tấn TASS của Nga cho biết, Trung tâm Nghiên cứu Dư luận toàn Nga (VCIOM) đã thực hiện khảo sát ý kiến ở 53 vùng của Nga để xem ứng viên nào có lợi thế trong cuộc bầu cử Tổng thống Nga năm 2024.

Hiện tại, bốn ứng cử viên sẽ tranh cử vào chức vụ cao nhất gồm: ứng cử viên của đảng Nhân dân mới Vladislav Davankov; ứng cử viên tự ứng cử và là Tổng thống đương nhiệm Vladimir Putin; ứng cử viên Leonid Slutsky của đảng Dân chủ Tự do Nga (LDPR); và ứng cử viên đảng Cộng sản Liên bang Nga (CPRF) Nikolay Kharitonov.

Từ tháng 12/2023, theo hãng tin Pháp AFP, Lãnh đạo đảng Dân chủ tự do Leonid Slutsky khẳng định ông sẽ không lấy mất lá phiếu ủng hộ Tổng thống Vladimir Putin và dự đoán ông Putin sẽ “thắng áp đảo” trong cuộc bầu cử năm 2024.

Dựa trên kết quả thăm dò, ông Putin chiếm ưu thế với khả năng giành được 82% phiếu bầu. Trong khi đó, các đối thủ khác của Tổng thống Nga như ông Nikolay Kharitonov có thể đứng thứ hai với tỷ lệ 6%; ông Vladislav Davankov sẽ ngang bằng với ông Nikolay - cùng ở vị trí thứ hai với 6%; trong khi ông Leonid Slutsky sẽ giành được 5%.

Ngày 3/3, kết quả ở một cuộc khảo sát khác do VCIOM thực hiện trên toàn quốc cho thấy, 85% số người được hỏi cho rằng Tổng thống Putin đã đưa ra một kế hoạch rõ ràng để phát triển đất nước trong thời gian tới. 86% số người tham gia khảo sát bày tỏ tin tưởng vào thành công của kế hoạch. “Nhìn chung, những người tham gia khảo sát đều có thái độ tích cực đối với Thông điệp Liên bang năm 2024", TASS nhấn mạnh.

Ông Leonid Slutsky (55 tuổi) là chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Nga. Năm 2022, ông là một trong các thành viên đoàn Nga tham gia đàm phán với Ukraine.

Ông Kharitonov (75 tuổi) của đảng Cộng sản là Chủ tịch Ủy ban về phát triển Vùng Viễn Đông và Bắc Cực của Hạ viện Nga. Ông đã từng là ứng viên trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2004 và về nhì với 13,69% phiếu bầu, đứng sau ông Putin với 71,3% số phiếu.

Ông Davankov (40 tuổi), Phó Chủ tịch Hạ viện Nga, là ứng cử viên trẻ tuổi nhất trong cuộc đua tranh cử năm nay. Theo Hãng thông tấn TASS, về thông tin thu nhập từ năm 2017 đến năm 2023 do bốn ứng cử viên khai báo, ông Davankov là người có thu nhập cao nhất - khoảng 76,91 triệu rúp (847.000 USD).

Cả 3 đối thủ cạnh tranh với ông Putin đều ủng hộ chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine.

Lịch trình bầu cử

Do lãnh thổ rộng lớn, nhiều khu vực có điều kiện khí hậu khắc nghiệt khó tiếp cận, nên Hiến pháp Nga quy định sẽ có những khu vực được bỏ phiếu sớm. Những khu vực đầu tiên bỏ phiếu sớm được ghi nhận diễn ra từ ngày 25/2. Cử tri tại 29 vùng lãnh thổ cấu thành của Liên bang Nga có thể bỏ phiếu không chỉ tại các điểm bỏ phiếu cố định mà còn có thể bỏ phiếu trực tuyến. Tất cả hoạt động bỏ phiếu sẽ kết thúc trong ngày 17/3.

Việc kiểm phiếu sẽ bắt đầu ngay sau khi kết thúc cuộc bầu cử và tiếp tục cho đến khi xác định được kết quả bỏ phiếu. Kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử phải được Ủy ban Bầu cử Trung ương Nga (CEC) xác định trước ngày 28/3. Thông tin bầu cử sẽ được công bố trong vòng 3 ngày sau khi kết thúc quá trình thống kê và kiểm phiếu.

Ứng cử viên chiến thắng là người nhận được 50% + 1 phiếu bầu. Nếu không xác định được ứng cử viên chiến thắng, CEC sẽ lên lịch cho vòng thứ 2, được tổ chức sau 3 tuần khi vòng đầu tiên hoàn thành. Hai ứng cử viên có số phiếu bầu cao nhất sẽ tham gia bầu cử vòng 2.

***

“Sự thành công trong phản ứng của Nga trước những thách thức chính của thời đại phụ thuộc trước hết vào cuộc bầu cử tổng thống này. Cả thế giới sẽ dõi theo chúng tôi bởi vì Liên bang Nga ngày nay là một trong những kiến trúc sư chính của tương lai toàn cầu”, bà Valentina Matvienko - Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga cho biết.

(theo TASS, Reuters, AFP)

Diệu Linh