Thấy gì từ xếp hạng TP.HCM thuộc top 2 thành phố 'giữ chân cư dân' tốt nhất thế giới?

Thành phố Hồ Chí Minh về đêm. Ảnh: CGTN News

TP.HCM vừa gây bất ngờ khi được xếp hạng thứ hai toàn cầu trong danh sách những thành phố có sức hút cư trú mạnh mẽ nhất – theo báo cáo City Pulse 2025 do Viện Nghiên cứu Gensler (Gensler Research Institute) công bố. Thành phố chỉ đứng sau Đài Bắc (Đài Loan) và vượt mặt hàng loạt đô thị lớn như Singapore, Seoul và Los Angeles.

SỨC HÚT NẰM Ở CƠ HỘI VÀ NĂNG LƯỢNG ĐÔ THỊ

Kết quả khảo sát được tổng hợp từ hơn 33.000 người dân tại 65 thành phố trên toàn cầu, với 152 yếu tố đánh giá đa dạng, từ hạ tầng đô thị, tiện ích, môi trường sống cho tới mức độ kết nối cá nhân và niềm tự hào với nơi mình đang sống.

Đứng đầu danh sách là Đài Bắc, nơi có 64% người tham gia khảo sát cho biết họ "khó có khả năng rời khỏi thành phố". TP.HCM giữ vị trí thứ hai với 61%, trong khi Singapore xếp thứ ba với 59%.

Không đơn thuần là về sự nhộn nhịp hay vẻ đẹp, xếp hạng này phản ánh sức hút nội tại của một đô thị, nơi không chỉ để ghé thăm mà là ở lại lâu dài. “Magnetic Cities” là những thành phố tạo được sự kết nối cảm xúc và định hướng tương lai với người dân: từ cơ hội nghề nghiệp, sức sống đô thị đến cảm giác về khả năng phát triển cá nhân.

Sự thăng hạng của TP.HCM cho thấy thành phố đang dần khẳng định vai trò như một trung tâm đổi mới, thu hút nhân tài và thúc đẩy tăng trưởng. Đây cũng là minh chứng cho bước chuyển mình mạnh mẽ của Việt Nam – năng động, có tầm nhìn dài hạn, và ngày càng được xem là điểm đến lý tưởng để xây dựng sự nghiệp, cộng đồng và doanh nghiệp bền vững.

Với tỷ lệ 61% cư dân được khảo sát về TP.HCM cho biết "khó có khả năng rời đi", cho thấy cư dân đánh giá cao nhịp sống năng động, cơ hội nghề nghiệp, cộng đồng sáng tạo và cảm giác đang sống trong một thành phố “đang lên”.

Điều này phần nào lý giải cho dòng người nhập cư nội địa không ngừng tăng – từ những sinh viên đến học tập, người lao động đến lập nghiệp, đến những chuyên gia nước ngoài chuyển đến làm việc trong các ngành công nghệ, tài chính, sản xuất…

Điều đáng chú ý từ báo cáo City Pulse 2025 là tiêu chí xếp hạng không chỉ dừng ở cơ sở hạ tầng hay các yếu tố vật lý, mà là đo lường về “sức hút dựa vào cảm xúc”, nghĩa là mức độ cư dân cảm thấy gắn bó, hài lòng và sẵn sàng ở lại để sinh sống.

Tuy nhiên, khảo sát trên được thực hiện vào tháng 5/2025, thời điểm chưa diễn ra việc sáp nhập hai tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu và Bình Dương để trở thành “TP.HCM mới”. Trong bối cảnh thành phố đang tái cấu trúc sau sáp nhập, câu hỏi đặt ra là: TP.HCM sẽ duy trì và phát huy sức hút ấy ra sao?

GÓC NHÌN VỀ HẠ TẦNG ĐÔ THỊ, TRUNG TÂM TÀI CHÍNH KHU VỰC

Trước đó, tại Hội thảo “Tầm nhìn quy hoạch và các động lực phát triển kinh tế TP.HCM mới”, TS. Nguyễn Ngọc Hiếu, Giảng viên Trường Đại học Việt Đức, đã có bài tham luận về chiến lược chuyển đổi khu vực tài chính trung tâm (CBD) của TP.HCM, hướng đến trở thành một trung tâm tài chính quốc tế (IFC) tích hợp.

Đáng chú ý, TS. Hiếu cũng đưa ra bảng so sánh TP.HCM với 5 đô thị tài chính lớn trong khu vực châu Á gồm Tokyo, Singapore, Hồng Kông, Kuala Lumpur và Bangkok dưới góc độ liên kết các khu vực trung tâm tài chính (CBD) trong một thành phố và hạ tầng.

Theo TS. Hiếu, có 7 tiêu chí cốt lõi tạo nên một thành phố có CBD lý tưởng: khả năng tiếp cận, chi phí sinh hoạt, lưu trú, kết nối hạ tầng, môi trường khí hậu, giá cả bất động sản và mức độ tích hợp của hệ sinh thái tài chính.

Ở tiêu chí về thời gian tiếp cận CBD trong vòng 15 phút/km², chỉ số phản ánh mức độ thuận tiện trong di chuyển nội đô Hồng Kông dẫn đầu với 25,75, tiếp theo là Singapore (74,97) và TP.HCM (227,64). Trong khi Tokyo, Bangkok và Kuala Lumpur đều có chỉ số vượt 300.

Về chi phí lưu trú và sinh hoạt, TP.HCM có lợi thế rõ nét như giá thuê khách sạn tại khu vực trung tâm như Quận 1 chỉ từ 50–80 USD/đêm, chi phí thuê căn hộ hai phòng ngủ dưới 1.000 USD/tháng và mức sống dao động từ 1.100–1.800 USD/tháng. So với các trung tâm tài chính lớn như Singapore (3.500–5.500 USD), Hồng Kông (3.800–5.800 USD) hay Tokyo (3.200–4.800 USD), TP.HCM hấp dẫn đối với người nước ngoài và giới khởi nghiệp có ý thức về chi phí.

Tuy nhiên, thành phố vẫn gặp thách thức lớn ở hạ tầng kết nối. Dù sân bay Tân Sơn Nhất có vị trí gần trung tâm nhất trong nhóm 6 thành phố, việc tắc nghẽn thường xuyên làm giảm hiệu quả tiếp cận. Đồng thời, hệ thống giao thông công cộng còn hạn chế khi mật độ dân đông, phương tiện di chuyển chủ yếu là xe máy và chỉ với chỉ một tuyến metro duy nhất đang hoạt động.

Chất lượng khí hậu tại TP.HCM được đánh giá ở mức trung bình, với nhiệt độ trung bình giao động từ 26–28°C, đôi khi ẩm ướt và không khí hơi ô nhiễm, kém cạnh tranh hơn so với Tokyo hay Hồng Kông với môi trường mát mẻ và ổn định hơn.

Dưới góc độ hệ sinh thái dịch vụ tài chính, TP.HCM hiện vẫn còn "non trẻ, phân mảnh", chưa đạt được mức tích hợp cao như Singapore, Tokyo hay Hồng Kông, là nơi các tổ chức tài chính, nhân tài và công nghệ hội tụ chặt chẽ, vận hành liền mạch và ít tắc nghẽn hơn.

ĐỘNG LỰC MỚI CHO TĂNG TRƯỞNG SIÊU ĐÔ THỊ

Theo TS. Hiếu, lợi thế đang có của TP.HCM là về quy hoạch liên kết giữa Quận 1 và khu đô thị mới Thủ Thiêm, nơi được định hướng trở thành trung tâm tài chính quốc tế. Việc tích hợp CBD – IFC trong khu vực này sẽ đòi hỏi không chỉ hạ tầng hiện đại mà còn là chiều sâu tổ chức, chính sách ưu đãi cho nhân tài, cũng như khả năng tích hợp nguồn lực công – tư – quốc tế.

Các chuyên gia cũng nhận định, để hiện thực hóa tầm nhìn thành phố sở hữu trung tâm tài chính của khu vực, TP.HCM cần những động lực tăng trưởng mới mang tính đột phá, như phát triển cụm ngành điện gió, hoàn thiện hệ sinh thái logistics hiện đại và thúc đẩy đổi mới sáng tạo – nhất là trong các ngành công nghệ cao và dịch vụ tài chính số.

Những động lực này chỉ có thể phát huy hiệu quả nếu được hỗ trợ đồng bộ từ hạ tầng vật lý đến hạ tầng số, hướng tới tăng trưởng xanh và kinh tế số bền vững. Từ đó, thành phố mới có thể “giữ chân” không chỉ các nhà đầu tư, chuyên gia quốc tế, mà còn nhân lực trong nước di trú lâu dài.

Như Quỳnh